Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng và điều trị viêm mủ màng phổi trẻ em

Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng và điều trị viêm mủ màng phổi trẻ em.Viêm mú màng phối (VMMP) là một tình irạng bệnh lý gây nên bởi quá trình viêm- kèm íheo tích mủ trong khoang màng phối do các vi khuản sinh mủ. Bệnh thường gụp ờ các nước đang phát triển, đặc biệt ớ trẻ dưới 3 tuổi VMMP thường thứ phát sau viêm phổi không được điều trị thích hợp và kịp thời, hoặc do nhiễm khuẩn các cơ quan lân cận như áp xe gan, áp xe trung thất, áp xe phổi [5]. Ngoài ra bệnh ~ó thể gặp trong nhiễm khuẩn theo đường máu, dường bạch huyết, hoặc do các chấn thương trực tiếp vùng ngực [15] [42] [43] [55] [57] [91] [112].

Viêm mú màng phổi là tình trạng bệnh lý tương đối nặng, bới ngoài tổn thương nhu mô, còn có sự tích mủ trong khoang màng phổi, chèn ép phổi gây nên tình irạng suy hô hấp.

Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhó, các biểu hiện lâm sàng thường không điển hình. Vì vậy chấn đoán dẻ bị bó sót, đần đến việc sử dụng kháng sinh chưa đúng, các biện pháp can thiệp chưa kịp thời, nên hiệu quả điều trị chưa ca’i.

Mặc dù y học đã có nhiều tiến bộ trong công tác diều trị, nhưng kết quả vẫn còn chưa được như mong muốn. Tỷ lệ tử vong tuy có thay đổi theo từng nước, nhưng nói chung còn cao. Theo báo cáo của một số tác giả nước ngoài, tỷ lệ tử vong của VMMP trong thập kỷ 60 -70 dao động từ Ị 0-30 % 115].

Trong những năm sau này nhừ có sự tiến bộ của y học, tỷ lệ tử vong đã giám xuống nhưng vẫn còn cao, đặc biệt ớ các nước dang phát triển. Theo kết quả của một số công trinh nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ tử vong của VMMP thập kỷ 80-90 lừ 10-20%[34] [37] [65] [77] [81] [142] [169].

Tại Việt Nam, theo kết quá cua một số công trình nghiên cứu trong nước cho thấy, tỷ lệ tứ vong của VMMP trong thập kỷ 70- 80 tại Viện nhi Hà nội là 6,5%, tại Thanh Iloá là 35,7% và ở thành phố Hồ Chí Minh là 6,9 % [9] [11][27].

Trong số bệnh nhi khỏi bệnh được ra viện, tỷ lệ dày dính màng phổi còn rất cao, trẽn 75% [9] [11] [12] [16] [20] [21] [23] gây biến dạng lồng ngực, ảnh hường rõ rệt đến chức năng hô hấp. Tỷ lệ bệnh nhân phải can thiệp mổ bóc tách màng phổi còn nhiều từ 8- 36% [9] [16] [21] [23] [47] [58] [80] [84] [160].

Kết quả điểu trị phụ thuộc rất nhiều vào thời gian chẩn đoán bệnh. Nếu bệnh nhi được chẩn đoán và điẻu trị sớm tỷ lệ dày dính, tỷ lệ phải can thiệp ngoại khoa cũng như tỷ lệ tử vong đểu giảm một cách đáng kể.

Để đánh giá đúng thực trạng của những vấn đề trên, góp phần cài thiện việc chẩn đoán, điẻu trị, phục hồi sau điều trị VMMP trẻ cm, công trình nghiên cứu cùa chúng tôi được tiến hành với 3 mục tiêu:

1. Nghiên cứu một số dặc điếm dịch tễ học lâm sàng của VMMP trẻ

em tại Viện nhi Quốc gia từ tháng 1/1997 -12/2000.

2. Nghiên cứu đặc điểm lãm sàng, cận lẫm sàng VMMP trẻ em.

3. Đánh giá kết quả điều trị và khả năng phục hổi của bộnh nhân sau khi ra viện.

Từ kết quá nghiên cứu chúng tôi đề xuất thái độ thực hành trong

chẩn đoán và điều tri VMMP trẻ em.

MỤC LỤC

Trang

Đạt vấn đề 1

Chương 1 : Tổng quan 3

1.1 Tính phổ biến cùa bệnh 3

1.2 Giải phẫu sinh lý màng phổi và những tổn thương bệnh lý trong 4

VMMP

1.3 Cơ chế bệnh sinh của VMMP 7

1.4 Các vi khuẩn gây bệnh 10

1.5 Tính đề kháng vứi kháng sinh cùa các vi khuán gây bệnh 15

1.6 Các nghién cứu vé làm sàng và điểu trị VMMP trẻ em 21

Chương 2: Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 33

2.1. Đối tượng nghiên cứu 33

2.2. Phương pháp nghién cứu 33

2.2.1. Phương pháp nghiên cứu mò tả 33

2.2.2. Các phương pháp nshiên cứu lâm sàng 36

2.2.3. Các phương pháp nghiên cứu cận lâm sàng 41

Chương 3 : Kết quà nghiên cứu 46

3.1 Mộc số đặc điểm dịch tễ học 46

3.2 Đặc điếm làm sàng 50

3.2.1 Lâm sàng 50

3.2.2 Cận lâm sàng 52

3.3 Điều trị 68

– Kết quà diều trị chung 68

– Điểu trị nội khoa 69

– Các biện pháp can thiệp ngoại khoa 72

– Các biện pháp điều trị hỗ trợ 78

3.4 Theo dõi bệnh nhân sau khi ra viện 80

– X-quang 80

– Công thức máu 82

– Chức nãng hô hấp 83

Chương 4 : Bàn luận 88

4.1 Các yếu tố về dịch cễ hoc 88

4.2 Đặc điếm lâm sàng 91

4.3 Điểu trị 105

Nội khoa 107

Ngoại khoa 108

4.4 Theo dõi và đánh giá khá nâng phục hổi cúa bệnh nhân sau khi ra 117 viện

Xquang 118

Chức nãng hô hấp 118

Kết luận 120

Để nghị 122

Tài liệu tham kháo

Đọc thêm www.thuvienykhoa.vn