ẢNH HƯỞNG CỦA DUTASTERIDE (AVODART) LÀM GIẢM CHẢY MÁU TRONG PHẪU THUẬT CẮT ĐỐT NỘI SOI (TURP) BƯỚU LÀNH TIỀN LIỆT TUYẾN (BPH)
ẢNH HƯỞNG CỦA DUTASTERIDE (AVODART) LÀM GIẢM CHẢY MÁU TRONG PHẪU THUẬT CẮT ĐỐT NỘI SOI (TURP) BƯỚU LÀNH TIỀN LIỆT TUYẾN (BPH)
Trần Thanh Nhân , Vũ Lê Chuyên
Tổng quan
Cắt đốt nội soi bướu lành tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo là một phẫu thuật tiêu chuẩn trong điều trị bướu lành tiền liệt tuyến (BPH) trong hơn một thập kĩ qua. Hai biến chứng quan trọng nhất trong phẫu thuật này là chảy máu và hội chứng cắt đốt nội soi (TUR syndrome).
Ở đầu thập niên này, finasteride đã là một thuốc ức chế type 2 của men 5 anpha reductase, finasteride làm giảm các yếu tố phát triển biểu mô nội mạch, ức chế sự tăng sinh mạch máu, do đó dẫn đến hệ quả là làm giảm chảy máu vùng tiền liệt tuyến xung quanh niệu đạo(7). Những nghiên cứu nhiều năm sau đó cho thấy, finasteride uống trước phẫu thuật sẽ làm giảm có ý nghĩa lượng máu mất trong phẫu thuật cắt đốt nội soi bướu tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo(3).
Dutasteride là một thuốc mới thuộc nhóm ức chế 5 anpha reductase, ức chế mạnh và đặc hiệu cả 2 type 1 & 2 isoenzym 5 anpha reductase, ái lực mạnh hơn nhiều so với finasteride(2). Dutasteride ức chế dihydrotestosterone (DHT) cả trong huyết thanh và trong tiền liệt tuyến, với liều 0,5mg/ ngày 1 lần, dutasteride làm giảm 72% DHT sau 2 tuần dung thuốc và giảm 93% DHT sau 4 tuần dung thuốc(10,8).
Dutasteride còn làm giảm thể tích tiền liệt tuyến và thể tích vùng chuyển tiếp rõ rệt sau 4 tuần điều trị^
Trong một nghiên cứu của Kravchick(6), tác giả dùng siêu âm doppler màu để nghiên cứu 32 trường hợp có bướu tiền liệt tuyến sau khi uống dutasteride (Avodart) 0,5mg /ngày trong 6 tuần cho thấy số điểm mạch máu CD spot (Color Doppler) trước điều trị là 11,6±6,38 so với sau điều trị là 8,22±5,24 (với p< 0,05). Như vậy trên siêu âm Doppler màu, sau khi uống dutasteride 6 tuần sẽ làm giảm hẳn lượng máu đến tiền liệt tuyến cũng như vùng niệu đạo tiền liệt tuyến.
Trong mộtnghiêncứukháccủacác tác giả Hàn quốc, Je Hyeong Woo(5) đãdùng phương pháp nhuộm mô MVD (microvessel density) để khảo sát 2 nhóm bệnh nhân có uống dutasteride 0,5mg ngày trong 2 tuần và nhóm không uống dutasteride, kết quả cho thấy ở vùng dưới niệu đạo tiền liệt tuyến, chỉ số MVD của nhóm điều trị với dutasteride là 14,47 giảm hẳn so với nhóm không điều trị dutasteride 22,19 (với p=0,026), và ở trong thùy của tiền liệt tuyến là 14,72 so với 15,24. Như vậy bằng phương pháp đo mật độ mạch máu mô tiền liệt tuyến cắt ra từ phẫu thuật cắt đốt nội soi bướu tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo cho thấy dùng dutasteride 0,5mg ngày trong 2 tuần sẽ làm giảm có ý nghĩa lượng máu trong mô tiền liệt tuyến.
Tương tự trong một số nghiên cứu gần đây của các tác giả châu Âu như Boccon-Gibod(1), dùng dutasteride trong 2 đến 4 tuần, sau đó sẽ đo lượng hemoglobin trong nước rữa của phẫu thuật cắt đốt nội soi bướu tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo, bằng các phương pháp như định lương hemoglobin bằng máy hemoglobin photometer (HemoCue AB Angelholm Sweden) hay MVD (microvessel density). Kết quả cho thấy sau 2 đến 4 tuần điều trị với dutasteride 0,5mg ngày, có sự khác biệt có ý nghĩa giữa nhóm có điều trị dutasteride là 1,944 g Hb±1,816 g mô cắt và 1,401±1,021 của nhóm chứng. Tuy nhiên trong nghiên cứu của tác giả Hann(4) cho thấy trên 214 bệnh nhân chia làm 2 nhóm mù đôi, đa trung tâm, cho thấy mặc dù sau 2 đến 4 tuần uống dutasteride 0,5 mg ngày làm giảm 86-89% DHT và DHT trong mô tiền liệt tuyến giảm 10 lần so với nhóm chứng nhưng lượng Hb g/g mô cắt là 2,15/2,55 so với nhóm chứng không khác biệt.
Như vậy sử dụng dutasteride 0,5mg trước phẫu thuật cắt đốt nội soi bướu lành tiền liệt tuyến qua đường niệu đạo từ 2, 4 đến 6 tuần sẽ làm giảm đáng kể và có ý nghĩa thống kê lượng máu mất trong phẫu thuật.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất