Ảnh hưởng của piperin tới hiệu lực của các thuốc khác the impact of piperin on the effect of other drug

Hồ tiêu (Piper nigrumL., Hạt tiêu), họ Hồ tiêu (Piperaceae) Hồ  tiêu  là  cây  gia  vị,  vừa  là  cây  làm  thuốc, được trồng ở miền Tây Nam Bộ, Phú Quốc, Côn Đảo, Tây Nguyên và Quảng Trị. Bộ phận dùng: Hồ tiêu đen, hồ tiêu sọ (hồ tiêu trắng). Thành phần hóa học:  chủ yếu là các alcaloid như piperin, piperidin và pipererin. Không  tìm  thấy  piperin  trong  lá  và  cành  của cây Hồ tiêu. Theo quy định của Dược điển Trung Quốc (1997), hồ tiêu chứa > 3% piperin. 

Công dụng: 

Hạt  hồ  tiêu  kích  thích  tiêu  hóa,  giảm  đau, chữa đau bụng lạnh, tiêu chảy, ăn không tiêu, đầy bụng,  nôn  mửa,  đau  vùng  tim,  hen  suyễn.  Gần đây, còn phát hiện Hồ tiêu có ảnh hưởng đến hấp thu, chuyển  hóa  và  hiệu lực  của  nhiều  thuốc và thực phẩm chức năng (TPCN) khác. Hồ tiêu làm tăng hấp thu thuốc và TPCN, làm tăng dòng máu đến  ống  tiêu  hóa,  làm  giảm  tiết  acid  clohidric, nên ngăn ngừa sự hủy hoại của một số thuốc, tăng nhũ  hóa  ruột,  tăng  hàm  lượng  các  enzym  như gamma – glutamyl transpeptidase giúp vận chuyển thụ  động  và  tích  cực  của  các  chất  trong  tế  bào ruột.  Còn  thấy  piperin  ức  chế  được  các  enzymtham  gia  vào  chuyển  hóa  sinh  học  của  nhiều thuốc  và  TPCN.  Ví  dụ:  tham  gia  vào  phản  ứng giáng hóa thuốc (phản ứng pha I, như phản ứng oxy  hóa  thuốc  qua  xúc  tác  của  cytochrom  P450). Piperin trong hạt tiêu còn tham gia vào phản ứng pha II (phản ứng liên hợp). Kết quả của tácđộng của piperin trên hai pha này là làm tăng tíchlũy các thuốc và TPCN phối hợp, giúp đào thải chậm, làm tăng hiệu lực, có khi tăng độc tính. Ví dụ về tương tác giữa piperin trong hạt tiêu với các thuốc khác: 

1. Tương tác giữa piperin với các thuốc chốnglao isoniazid, pyrazinamid và rifampicin: – Hàm lượng isoniazid được hấp thu tăng gấp 5 lần hơn so với khi dùng isoniazid đơn độc. Sự hấp thu của izoniazid phối hợp với piperin cũng nhanh và hoàn toàn hơn. 

– Hàm lượng pyrazinamid trong máu tăng 1,5 lần và nhanh gấp 2 lần so với khi dùng pyrazinamid đơn độc. Sự đào thải của pyrazinamid chậmhơn rõ rệt khi dùng cùng piperin. 

– Piperin làm giảm đào thải rifampicin rõ rệt. 

2. Phối hợp piperin với thuốc chống cao huyếtáp propranolol trên người tình nguyện, thấy hàm lượng của propranolol trong máu tăng gấp 2 lần. 

3. Phối hợp piperin với thuốc chống hen theophylin, thấy nồng độ đỉnh của theophylin cao gấp 1,5 lần so với khi dùng đơn độc. Tốc độ đào  thải của theophylin cũng giảm đáng kể. Piperin làm tăng hiệu lực của thực phẩm