BÁO CÁO CHUNG TỔNG QUAN NGÀNH Y TẾ NĂM 2008

BÁO CÁO CHUNG  TỔNG QUAN NGÀNH Y TẾ NĂM 2008
Tài chính Y tế ở Việt Nam

Mục lục
Lời cảm ơn………………………………………………………………………………………………………3
Giới thiệu…………………………………………………………………………………………………………9
Khởi xướng và mục đích của JAHR………………………………………………………………. 9
Nội dung và cấu trúc của JAHR 2008……………………………………………………………. 9
Tổchức thực hiện…………………………………………………………………………………………. 10
Phương pháp tiếp cận………………………………………………………………………………….. 10
Chương I. Cập nhật thực trạng ngành y tế………………………………………………….13
1. Sựphát triển và thay đổi chính của ngành y tếtrong năm 2007-2008……… 13
2. Những khó khăn, thách thức………………………………………………………………………… 15
3. Phương hướng phát triển hệthống y tếViệt Nam trong những năm tới….. 17
Chương II. Tổng quan tài chính y tếViệt Nam…………………………………………….20
1. Những khái niệm và đặc điểm cơbản của hệthống tài chính y tế……………. 20
1.1. Mục tiêu và chức năng của hệthống tài chính y tế…………………………….. 20
1.2. Cơchếtài chính y tế……………………………………………………………………………… 21
1.3. Tính công bằng của hệthống tài chính y tế…………………………………………. 21
1.4. Tổng chi y tếquốc gia, chi công và chi tưcho y tế……………………………… 22
2. Hệthống tài chính y tếViệt Nam………………………………………………………………….. 23
2.1. Luồng tài chính và cơchếtài chính y tế………………………………………………. 23
2.2. Mức chi y tế……………………………………………………………………………………………. 24
2.3. Cơcấu chi y tế……………………………………………………………………………………….. 25
2.4. So sánh quốc tế……………………………………………………………………………………… 26
3. Dựbáo tài chính y tếViệt Nam đến năm 2010…………………………………………… 27
3.1. Mục tiêu chiến lược phát triển tài chính y tếViệt Nam……………………….. 27
3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu tài chính y tếcủa Việt Nam………. 27
3.3. Dựbáo xu hướng tài chính y tế đến năm 2010…………………………………… 29
Chương III. Ngân sách nhà nước cho y tế…………………………………………………..31
1. Tổng quan các chính sách liên quan đến NSNN cho y tế………………………….. 31
1.1. Ưu tiên đầu tưNSNN cho y tế………………………………………………………………. 31
1.2. Ưu tiên phân bổngân sách cho vùng khó khăn, y tếcơsởvà y tế
dựphòng………………………………………………………………………………………………… 32
1.3. Ưu tiên NSNN đểhỗtrợcho các đối tượng chính sách xã hội………….. 32
1.4. Nâng cao hiệu quảsửdụng NSNN………………………………………………………. 33
2. Thực trạng NSNN cấp cho y tế…………………………………………………………………….. 33
2.1. Những kết quả đạt được……………………………………………………………………….. 33
2.2. Những vấn đềbất cập…………………………………………………………………………… 36
2.3. Những vấn đề ưu tiên……………………………………………………………………………. 40
Chương IV. Bảo hiểm y tế…………………………………………………………………………….41
1. Một sốkhái niệm……………………………………………………………………………………………. 41
2. Tổng quan vềchính sách BHYT…………………………………………………………………… 41
2.1. Diện bao phủBHYT……………………………………………………………………………….. 41
2.2. Vềmức đóng………………………………………………………………………………………….. 42
2.3. Vềquyền lợi……………………………………………………………………………………………. 43
2.4. Vềphương thức chi trả…………………………………………………………………………. 44
2.5. Chính sách BHYT thương mại……………………………………………………………… 44
2.6. Vềkhảnăng bao phủBHYT toàn dân vào năm 2014 – 2015…………….. 45
3. Kết quảthực hiện chính sách BHYT……………………………………………………………. 46
3.1. Diện bao phủ………………………………………………………………………………………….. 46
3.2. Vềmức phí BHYT………………………………………………………………………………….. 48
5
3.3. Vềcơchếquản lý quỹ, chia sẻrủi ro…………………………………………………… 49
3.4. Vềcung ứng dịch vụcho người bệnh BHYT……………………………………….. 49
3.5. Vềphương thức chi trả…………………………………………………………………………. 49
4. Những vấn đềchủyếu và đềxuất các ưu tiên……………………………………………. 50
4.1. Những vấn đềbất cập của BHYT…………………………………………………………. 50
4.2. Những vấn đề ưu tiên……………………………………………………………………………. 51
Chương V. Viện trợnước ngoài cho y tế…………………………………………………….52
1. Một sốkhái niệm vềviện trợnước ngoài…………………………………………………….. 52
2. Tổng quan chính sách thu hút và sửdụng viện trợnước ngoài………………… 53
2.1. Môi trường pháp lý và chính sách………………………………………………………… 53
2.2. Tuyên bốParis và Cam kết Hà Nội vềhiệu quảviện trợ……………………. 53
2.3. Công cụquản lý nhà nước đối với nguồn viện trợnước ngoài………….. 54
3. Thực trạng vềviện trợquốc tếcho y tếViệt Nam………………………………………. 54
4. Những khó khăn, thách thức trong quản lý, sửdụng viện trợnước ngoài
cho y tế…………………………………………………………………………………………………………… 58
4.1. Khung chính sách và thểchế………………………………………………………………… 58
4.2. Điều phối………………………………………………………………………………………………… 58
4.3. Các thủtục hành chính………………………………………………………………………….. 59
4.4. Năng lực thực hiện………………………………………………………………………………… 59
4.5. Định mức chi………………………………………………………………………………………….. 59
4.6. Công tác theo dõi và đánh giá………………………………………………………………. 60
4.7. Dựbáo thách thức trong tiến trình trởthành nước có thu nhập trung
bình…………………………………………………………………………………………………………. 60
5. Chuyển đổi mô hình viện trợ………………………………………………………………………… 61
5.1. Hỗtrợdựán…………………………………………………………………………………………… 61
5.2. Phương thức hỗtrợtheo chương trình……………………………………………….. 61
5.3. Lựa chọn phương thức hỗtrợ………………………………………………………………. 64
6. Những vấn đề ưu tiên…………………………………………………………………………………… 64
Chương VI. Chi tiêu cho y tếtrực tiếp từtiền túi………………………………………..65
1. Một sốkhái niệm……………………………………………………………………………………………. 65
2. Tổng quan các chính sách liên quan đến chi trực tiếp từtiền túi cho y tế… 65
3. Tình hình chi tiêu y tếtừtiền túi của hộgia đình………………………………………… 66
3.1. Tỷlệchi tiêu y tếtừtiền túi của hộgia đình………………………………………… 66
3.2. Cơcấu chi phí y tếtừtiền túi của hộgia đình……………………………………… 67
3.3. Tác động của chi phí y tếtừtiền túi đối với hộgia đình……………………… 67
3.4. Các yếu tốcó ảnh hưởng đến chi từtiền túi cho y tế…………………………. 68
4. Những vấn đề ưu tiên…………………………………………………………………………………… 70
Chương VII. Huy động nguồn lực tài chính của xã hội cho y tế…………………71
1. Khái niệm “xã hội hoá”………………………………………………………………………………….. 71
2. Tổng quan chính sách xã hội hoá trong lĩnh vực y tế…………………………………. 71
3. Thực trạng huy động nguồn lực tài chính của xã hội cho y tế…………………… 72
3.1. Huy động nguồn lực tài chính ởcác cơsởy tếcông lập……………………. 73
3.2. Tình hình phát triển y tếtưnhân…………………………………………………………… 76
3.3. Khó khăn, thách thức trong huy động nguồn lực tài chính của xã hội
cho y tế…………………………………………………………………………………………………… 77
3.4. Những vấn đề ưu tiên……………………………………………………………………………. 78
Chương VIII. Thực hiện cơchếtựchủtài chính trong các đơn vịsự
nghiệp của ngành y tế…………………………………………………………………………………..79
1. Quan niệm vềtựchủtài chính……………………………………………………………………… 79
2. Tổng quan các chính sách vềtựchủtài chính……………………………………………. 79
3. Tình hình thực hiện chính sách tựchủtài chính…………………………………………. 81
3.1. Quá trình chỉ đạo thực hiện…………………………………………………………………… 81
3.2. Một sốkết quảbước đầu………………………………………………………………………. 82
3.3. Những khó khăn thách thức………………………………………………………………….. 85
4. Những vấn đề ưu tiên…………………………………………………………………………………… 86
Chương IX. Phương thức chi trảdịch vụbệnh viện…………………………………..87
1. Tổng quan chính sách vềphương thức chi trảdịch vụbệnh viện…………….. 87
2. Các nguồn và phương thức chi trảdịch vụbệnh viện hiện nay………………… 88
3. Một sốbất cập trong chi trảdịch vụbệnh viện……………………………………………. 90
3.1. Cơcấu nguồn thu của bệnh viện diễn biến chưa phù hợp………………… 90
3.2. Mức phí dịch vụkhông còn hợp lý……………………………………………………….. 90
3.3. Khung phí dịch vụthiếu yếu tốkhuyến khích phù hợp cho phân
tuyến kỹthuật…………………………………………………………………………………………. 90
3.4. Phương thức phân bổNSNN theo đầu vào có nhiều hạn chế…………… 90
3.5. Thu phí theo dịch vụ………………………………………………………………………………. 91
4. Những vấn đề ưu tiên…………………………………………………………………………………… 92
Chương X. Hỗtrợtài chính cho người nghèo và các đối tượng chính
sách xã hội trong chăm sóc sức khỏe…………………………………………………………94
1. Định hướng chuyển đổi từcấp tài chính cho bên cung ứng dịch vụsang
cấp cho người sửdụng………………………………………………………………………………… 94
2. Tình hình thực hiện một sốchính sách trợcấp cho người nghèo và các
đối tượng chính sách xã hội…………………………………………………………………………. 95
2.1. Chính sách khám, chữa bệnh cho người nghèo…………………………………. 95
2.2. Chính sách khám chữa bệnh cho trẻem dưới 6 tuổi………………………….. 98
2.3. Chính sách khám chữa bệnh cho người cao tuổi……………………………….. 99
2.4. Một sốchính sách hỗtrợkhác……………………………………………………………. 100
3. Những vấn đề ưu tiên…………………………………………………………………………………. 100
Chương XI. Kết luận……………………………………………………………………………………102
Chương XII. Các khuyến nghị…………………………………………………………………….107
1. Ngân sách nhà nước cho y tế…………………………………………………………………….. 107
2. Bảo hiểm y tế……………………………………………………………………………………………….. 108
3. Viện trợnước ngoài…………………………………………………………………………………….. 109
4. Giảm chi tiêu trực tiếp từtiền túi hộgia đình cho y tế………………………………. 110
5. Huy động các nguồn lực tài chính của xã hội cho y tế……………………………… 110
6. Vềthực hiện tựchủtài chính……………………………………………………………………… 111
7. Vềphương thức chi trảdịch vụbệnh viện…………………………………………………. 111
8. Hỗtrợtài chính cho người nghèo và các đối tượng chính sách xã hội…… 111
Phụlục 1: Các khuyến nghịJAHR 2007 và kết quảthực hiện………………….113
Phụlục 2: Tóm tắt các vấn đề ưu tiên và giải pháp…………………………………..121
Phụlục 3: Các chỉsốtheo dõi……………………………………………………………………132
Tài liệu tham khảo……………………………………………………………………………………….138