BÁO CÁO LOẠT CA BỆNH HIẾM GẶP: BƯỚU SỢI VỎ BÀO BUỒNG TRỨNG TRONG THAI KÌ

BÁO CÁO LOẠT CA BỆNH HIẾM GẶP: BƯỚU SỢI VỎ BÀO BUỒNG TRỨNG TRONG THAI KÌ
Nguyễn Hồng Hoa1, Nguyễn Huỳnh Ngọc Tân1
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Bướu sợi vỏ bào thuộc nhóm bướu mô đệm-dây giới bào của buồng trứng, một dạng bướu đặc nhưng lành tính. Bướu chiếm tỷ lệ thấp và trong thai kỳ chỉ có tỉ lệ dưới 5%. Cho tới nay, chưa có những phác đồ thống nhất trong chẩn đoán và xử trí bướu sợi vỏ bào trong thai kỳ.

Mục tiêu: Khảo sát đặc điểm lâm sàng và phương cách xử trí bướu sợi vỏ bào trong thai kỳ tại bệnh viện Từ Dũ.

Đối tượng và Phương pháp nghiên cứu: Báo cáo loạt ca hồi cứu các trường hợp mổ u buồng trứng trong thai kỳ có kết quả giải phẫu bệnh lý là bướu sợi vỏ bào trong khoảng thời gian từ tháng 01/2015 đến tháng 06/2019.

Kết quả: Có 4 trường hợp phát hiện u sợi vỏ bào trong thai kỳ. Hai trường hợp chỉ phát hiện tình cờ lúc mổ lấy thai, không được chẩn đoán trước và trong thai kỳ. Một trường hợp khối u được chẩn đoán là u xơ cơ tử cung và được mổ lấy thai vì khối u tiền đạo. Và duy chất có 1 trường hợp phát hiện u lúc thai 20 tuần và có chỉ định mổ vì nghi khối u ác tính. Cả 4 trường hợp không có triệu chứng cơ năng, nhưng có 2 trường hợp được chẩn đoán trong thai kỳ với một là u xơ cơ tử cung và một là u ác tính. Khảo sát khối bướu trong lúc mổ lấy thai ghi nhận kích thước bướu từ 3 đên 18 cm, 50% dính vào tạng xung quanh và 50% có tăng sinh mạch máu. Xử trí khối bướu là bóc khối bướu (3/4 trường hợp) nhưng có 1 trường hợp nghi ác tính được tiến hành cắt phần phụ. Khối bướu được chẩn đoán là u xơ cơ tử cung được tiến hành bóc khó khăn vì dính và chảy máu nhiều với máu mất 5000 mL.

Kết luận: Bướu sợi vỏ bào trong thai kì khó có được chẩn đoán chính xác trước mổ. Hình ảnh đại thể của bướu là điểm quan trọng để dự đoán độ lành ác và cách phẫu thuật. Cách xử trí ban đầu thường được chọn lựa là bóc bướu hoặc cắt phần phụ và sau đó sẽ không điều trị tiếp tục với kết quả bướu cỏ sợi bào lành tính. Siêu âm trong thai kỳ có thể bỏ sót khối bướu hoặc chẩn đoán không chính xác bản chất của bướu.

Bướu sợi vỏ bào (BSVB) buồng trứng thuộc nhóm bướu dây sinh dục của buồng trứng (BT), khá hiếm, chiếm tỷ lệ khoảng 1-4,7%(1,2,3,4) các bướu tân sinh của buồng trứng. Là bướu lành tính nhưng lâm sàng, cận lâm sàng trước mổ rất khó phân định với bướu ác tính buồng trứng.
Trên lâm sàng BSVB buồng trứng có thể đi kèm với tình trạng báng bụng, tràn dịch màng phổi trong hội chứng Meig. Bướu buồng trứng phát hiện trong thai kì với tỷ lệ từ 1-4%(3,4). Như vậy, tỷ lệ BSVB trong thai kì là vô cùng hiếm. Tuy nhiên, BSVB lại rất khó phân định với ung thư buồng trứng.