Bệnh lắng đọng canxi pyrophosphat dihydrat (CPPD): bệnh giả gout
Định nghĩa và bệnh sinh bệnh giả gout
Bệnh lắng đọng CPPD được đặc trưng bởi viêm khớp cấp và mạn, thưởng ảnh hưởng đến người già. Khớp gối và cá khớp lớn khác hay bị ảnh hưởng nhất. Lắng đọng canxi ở sụn khớp (vôi hóa sụn khớp) có thể thấy trên xquang; không phải luôn luôn đi đôi với các triệu chứng.
Bệnh lắng đọng CPPD thường tự phát nhưng có thể đi kèm với những bệnh cảnh khác.
Các tinh thể được cho rằng không hình thành từ dịch khớp mà có thể rơi từ sụn khớp vào trong khe khớp, nơi chúng bị thực bào bởi các bạch cầu đa nhân trung tính và phát động một đáp ứng viêm.
Biểu hiện lâm sàng bệnh giả gout
Viêm khớp cấp do lắng đọng CPPD (“giả gout”) – thường hay gặp ở khớp gối, nhưng đa khớp chiếm 2/3 trường hợp; các khớp viêm có biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau. Hầu hết bệnh nhân có bằng chứng của vôi hóa sụn khớp.
Bệnh khớp mạn tính – những thay đổi thoái hóa tiến triển ở nhiều khớp; có thể giống với thoái hóa khớp (OA). Sự phân bố khớp có thể gợi ý lắng đọng CPPD với các vị trí thường gặp gồm khớp gối, cổ tay, khớp đốt bàn-ngón, khớp hông và khớp vai.
Viêm màng hoạt dịch tăng sinh đối xứng – di truyền với khởi phát sớm; lâm sàng giống với viêm khớp dạng thấp.
Bảng. CÁC BỆNH CẢNH LIÊN QUAN ĐẾN BỆNH LẮNG ĐỌNG CPPD
Lão hóa.
Bệnh liên quan.
Cường cận giáp tiên phát.
Bệnh thừa sắt ở mô.
Giảm phosphatase.
Giảm magie máu.
Gout mạn.
Sau cắt bỏ sụn chêm.
Loạn sản đầu xương.
Di truyền: người Hungary gốc Slovakia, người Tây Ban Nha, người Mỹ gốc Tây
Ban Nha (người Achentinaa, Colombia, và Chile), người Phápa, người Thụy Điển, người Hà Lan, Canada, người Mỹ gốc Mexico, người Mỹ gốc Ýa, người Mỹ gốc Đức, người Nhật Bản, người Tunisia, người Do Thái, người Anha
aĐột biến gen ANKH.
Vôi hóa đĩa đệm cột sống và dây chằng.
Hẹp ống sống.
Chẩn đoán bệnh giả gout
Phân tích dịch khớp – Sự hiện diện của tinh thể CPPD xuất hiện như những thanh cùn ngắn, hình thoi, và hình lập phương với lưỡng chiết dương yếu bằng kính hiển vi phân cực.
X-quang có thể cho thấy vôi hóa sụn khớp và thay đổi thoái hóa (hẹp khe khớp, xơ cứng/nang dưới sụn).
Những nguyên nhân thứ phát của bệnh lắng đọng CPPD nên được xem xét ở bệnh nhân < 50 tuổi.
Chẩn đoán phân biệt bệnh giả gout
Thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, gout, viêm khớp nhiễm trùng.
Điều trị bệnh giả gout
NSAIDs.
Tiêm Glucocorticoid nội khớp.
Colchicin (hiệu quả có thể thay đổi).