BỆNH THẬN DO TĂNG ACID URIC MÁU
BỆNH THẬN DO TĂNG ACID URIC MÁU
HOÀNG BÙI BẢO
1. ĐẠI CƯƠNG
Acid Uric là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa protid có chứa nhân purin, là một chất hòa tan được trong nước. Tuy nhiên, do tính hòa tan của Acid Uric trong nước không cao nên nó có thể kết tủa, lắng đọng gây ra những rối loạn cho cơ thể, đặc biệt là ở trong môi trường Acid tại ống lượn xa của thận.
Người bình thường có men uricase giúp chuyển Acid Uric thành phức hợp Allantoin hòa tan trong nước nhiều hơn. Ở những người không có men uricase thì Acid Uric càng dễ lắng đọng gây ra bệnh lý.
Trên lâm sàng, có 3 hình thái tổn thương thận do tăng Acid Uric máu:
-Bệnh thận do tăng Acid Uric máu cấp.
-Bệnh thận do tăng Acid Uric máu mạn.
-Sỏi Urat ở thận.
Cả ba tổn thương này, mặc dù có biểu hiện khác nhau nhưng đều do tăng Acid Uric máu và lắng đọng Acid Uric ở thận.
2. CƠ CHẾ BỆNH SINH
2.1. Đặc điểm của Acid Uric
Acid Uric là sản phẩm chuyển hóa của Xanthine và Hypoxanthine. Đây là sản phẩm cuối cùng của chuyển hóa các Nucleotide chứa nhân purine từ nội sinh (cơ thể tổng hợp) và ngoại sinh (từ thức ăn).
Acid Uric là một acid yếu. Có pKa = 5,75 ở pH sinh lý của dịch ngoại bào 7,40.
98% Acid Uric ở dạng ion hóa là Urat. Tại ống góp của thận vì pH ở đó acid (có thể xuống đến 5,0) nên Acid Uric rất dễ lắng đọng.
Đặc điểm sinh lý học của Acid Uric liên quan trực tiếp đến bệnh lý là khả năng hòa tan của nó. Acid Uric ít hòa tan hơn Urat và khi pH môi trường giảm thì sẽ làm giảm độ hòa tan của nó.
Ở pH = 7,40 thì nồng độ bão hòa của Urat là 7 mg/dl, trong khi nồng độ Urat huyết tương là 3 – 7 mg/dl ở nam và 2-6 mg/dl ở nữ, do đó khi nồng độ Urat huyết tương tăng lên trên giới hạn này là có nguy cơ lắng đọng ở các cơ quan.
Hàng ngày, lượng Acid Uric sinh ra được bài tiết ra ngoài bởi hai cơ quan: thận 70%, mật và hệ tiêu hóa 30%.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất