BIỂU HIỆN ALK VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM MÔ BỆNH HỌC TRONG U NGUYÊN BÀO THẦN KINH

BIỂU HIỆN ALK VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM MÔ BỆNH HỌC TRONG U NGUYÊN BÀO THẦN KINH
Phan Đặng Anh Thư1, Tô Thùy Nhi2, 145-151
Lý Thanh Thiện1, Nguyễn Thảo Quyên

Đặt vấn đề: Nhiều nghiên cứu cho thấy ALK là một gen sinh ung quan trọng trong u nguyên bào thần kinh và đột biến ALK đã được xác định liên quan đến các khối u nguyên bào thần kinh gia đình và lẻ tẻ. Biểu hiện ALK trong u nguyên bào thần kinh và mối liên quan với một số đặc điểm mô bệnh học vẫn còn nhiều vấn đề tranh cãi.
Mục tiêu: Khảo sát biểu hiện hóa mô miễn dịch ALK và đánh giá mối liên quan giữa biểu hiện ALK với một số đặc điểm mô bệnh học của u nguyên bào thần kinh.
Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu biểu hiện hóa mô miễn dịch ALK (D5F3) và mối liên quan với đặc điểm mô bệnh
học trên 90 trường hợp u nguyên bào thần kinh chẩn đoán tại Bộ môn Mô phôi – Giải phẫu bệnh, Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh trong khoảng thời gian từ 01/01/2018 đến 31/12/2021.
Kết quả: Biểu hiện ALK được ghi nhận trong 91,1% u nguyên bào thần kinh, trong đó hơn 50% trường hợp bắt màu 4+ (> 75% tế bào u). U nguyên bào thần kinh không biệt hóa có tỉ lệ dương tính ALK thấp hơn so với nhóm biệt hóa kém và không biệt hóa, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p = 0,024). Không có mối liên quan có ý nghĩa giữa biểu hiện ALK và chỉ số phân bào – nhân vỡ cũng như nhóm tiên lượng mô bệnh học theo Hội giải phẫu bệnh học u nguyên bào thần kinh quốc tế.
Kết luận: Sự biểu hiện ALK chiếm tỉ lệ cao, đặc hiệu ở mô u và âm tính ở mô bình thường,mở ra triển vọng cho sự phát triển của các kháng thể nhắm đích ALK. Tỉ lệ dương tính ALK cao hơn ở những u NBTK biệt hóa hơn. Cần thêm nhiều nghiên cứu để sáng tỏ vai trò của ALK trong quá trình phát triển mào thần kinh.