BÓNG NƯỚC DẠNG PEMPHIGUS DO THUỐC

Bóng nước dạng pemphigus (bullous pemphigoid – BP) là bệnh bóng nước tự miễn, cơ chế bệnh sinh phức tạp. Gần đây, trên thế giới đã báo cáo nhiều trường hợp BP do thuốc. Ở Việt Nam, tình trạng quản lý và sử dụng thuốc chưa được chặt chẽ. Nhiều trường hợp bệnh nhân có biểu hiện BP nhưng ít được chú ý tác nhân thuốc.
Phân loại
Có 2 thể BP do thuốc gồm BP do thuốc thể điển hình và BP khởi phát do thuốc. BP do thuốc thể điển hình diễn tiến cấp tính, tự giới hạn, đáp ứng nhanh khi loại bỏ thuốc nguyên nhân. BP khởi phát do thuốc tương tự như BP cổ điển, có những đợt bệnh nặng, kéo dài và diễn tiến mạn tính.

Một số giả thuyết về cơ chế BP do thuốc được đề ra. Thuốc chứa nhóm sulfhydryl (thiol) gồm penicillamine, captopril, penicillin, furosemide và cephalosporin… có thể hoạt động như một hapten hoặc trực tiếp gây phân tách bì-thượng bì không qua cơ chế miễn dịch(8). Thuốc có vòng phenol như aspirin và thuốc không chứa phenol, thiol như ức chế men chuyển, NSAIDs, nifedipine, vaccine gây khởi phát BP qua hoạt động như hapten gắn vào protein trong lamina lucida, làm thay đổi đặc tính kháng nguyên hay kích thích đáp ứng tự miễn. Một số thuốc trong nhóm này như penicillamine còn có thể tác động qua cơ chế khác trên tế bào Treg, làm tăng sản xuất tự kháng thể chống kháng nguyên BP qua giảm hoạt động của tế bào ức chế.