Bước đầu đánh giá hiệu quả bài thuốc tiền liệt linh phương giải điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt

Luận văn Bước đầu đánh giá hiệu quả bài thuốc tiền liệt linh phương giải điều trị phì đại lành tính tuyến tiền liệt.Phì đại lành tính tuyến tiền liệt (PĐLT-TTL) là sự tăng sinh không ác tính mô đệm và biểu mô tuyến tiền liệt (TTL). Bệnh hay gặp ở nam giới trung niên và tăng dần theo tuổi [16], [55], [71].

Trên thế giới, theo một điều tra trên hàng ngàn tử thi thì tỉ lệ chung mắc PĐLT-TTL không dưới 60% tổng số nam giới trên 70 tuổi [55]. Trong một nghiên cứu tại Thượng Hải, tỉ lệ mắc bệnh khá cao, tới 19% nam giới [73]. Ở Việt Nam, 63,8% nam giới trên 50 tuổi mắc bệnh này [38].

Như vậy, có một số lượng lớn nam giới cần điều trị các triệu chứng của PĐLT-TTL và kéo theo đó là sự gia tăng chi phí chăm sóc sức khoẻ cho căn bệnh này hang năm [18]. Tình hình trên đặt ra nhiều vấn đề cấp thiết cho y học cộng đồng cũng như y học lâm sang, luôn được các nhà nghiên cứu về lão khoa và tiết niệu quan tâm [41].

Theo y học hiện đại (YHHĐ), bệnh được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Điều trị nội khoa có thể giải quyết được tình trạng rối loạn tiểu tiện (RLTT) và những biến chứng nhẹ nhưng bệnh nhân có thể gặp phải các tác dụng phụ như: choáng váng, nhức đầu, hạ huyết áp tư thế, giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, rối loạn phóng tinh… [59], [61]. Điều trị ngoại khoa, đặc biệt là phẫu thuật nội soi đem lại nhiều kết quả khả quan khi bệnh nhân có những biến chứng nặng. Tuy nhiên, cho dù với phương tiện hiện đại nhất, với những chuyên gia giỏi nhất và phẫu thuật được thực hiện ở nơi có nhiều kinh nghiệm nhất thì những biến chứng như: chảy máu, hẹp cổ bàng quang, hẹp niệu đạo, rỉ nước tiểu. vẫn có thể gặp và gây ảnh hưởng đến chức năng đường niệu dưới, thậm chí phải phẫu thuật nhiều lần, ảnh hưởng không ít tới tâm lý của bệnh nhân [32], [35], [47], [48].

Y học cổ truyền (YHCT) mô tả bệnh thuộc phạm vi chứng long bế, nguyên nhân chủ yếu là do thận hư, thường kèm thêm yếu tố thấp nhiệt làm khí hóa của bàng quang bị rối loạn. Pháp điều trị chủ yếu là: Bổ thận, lợi niệu, thông lâm, tán kết, thanh trừ thấp nhiệt [6], [25]. Nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước đã đề cập đến việc sử dụng thuốc YHCT điều trị bệnh nhằm hạn chế những tác dụng phụ mà vẫn đạt được hiệu quả mong muốn. “Tiền liệt linh phương giải” là một bài thuốc nghiệm phương được các bác sĩ khoa Ngoại bệnh viện đa khoa YHCT Hà Nội sử dụng điều trị cho bệnh nhân PĐLT-TTL thể thận dương hư ở dạng thuốc sắc từ năm 2006 đến nay cho thấy nhiều cải thiện tốt về triệu chứng bệnh trên lâm sàng. Tuy nhiên, đến nay, chưa nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả của bài thuốc này [56].

Xuất phát từ những vấn đề trên, đề tài được thực hiện với mục tiêu:

1. Khảo sát tính an toàn của bài thuốc qua thử nghiệm độc tính cấp.

2. Đánh giá hiệu quả bài thuốc TLLPG trên bệnh nhân PĐLT-TTL.

3. Theo dõi một số tác dụng không mong muốn của bài thuốc.

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 3

1.1. PHÌ ĐẠI LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT THEO YHHĐ 3

1.1.1. Đại cương 3

1.1.2. Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh 4

1.1.3. Sinh lý bệnh 5

1.1.4. Giải phẫu bệnh 6

1.1.5. Chẩn đoán 6

1.1.6. Điều trị 9

1.2. PHÌ ĐẠI LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT THEO YHCT 12

1.2.1. Khái niệm chung: 12

1.2.2. Bệnh nguyên, bệnh sinh 13

1.2.3. Biện chứng luận trị: 14

1.2.4. Những nghiên cứu điều trị bệnh bằng thuốc YHCT 16

1.2.5. Những bài thuốc YHCT 18

1.3. TỔNG QUAN VỀ BÀI THUỐC TLLPG 18

1.3.1. Xuất xứ 18

1.3.2. Thành phần: 19

1.3.3. Chủ trị:…… 19

1.3.4. Phân tích bài thuốc: 19

1.3.5. Tổng quan về các vị thuốc trong bài TLLPG 20

CHƯƠNG 2: ĐốI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 24

2.1. CHẤT LIỆU NGHIÊN CỨU 24

2.1.1. Thuốc nghiên cứu 24

2.1.2. Thuốc đối chứng 25

2.2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 25

2.2.1. Đối tượng nghiên cứu trên thực nghiệm 25

2.2.2. Đối tượng nghiên cứu trên lâm sàng 26

2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 27

2.3.1. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm 27

2.3.2. Phương pháp nghiên cứu lâm sàng 28

2.4. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU 32

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU…. 33

3.1. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỬ ĐỘC TÍNH CẤP 33

3.2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG 35

3.2.1. Một số đặc điểm của bệnh nhân nghiên cứu 35

3.2.2. Hiệu quả điều trị của bài thuốc 40

CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 51

4.1. TÍNH AN TOÀN CỦA BÀI THUỐC 51

4.2. VỀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU TRÊN LÂM SÀNG 52

4.2.1. Về đặc điểm lâm sàng của đối tượng nghiên cứu 52

4.2.2. Về hiệu quả điều trị của bài thuốc TLLPG 55

4.2.3. Nhận xét về một số tác dụng không mong muốn của bài thuốc… 67

KẾT LUẬN 69

KHUYẾN NGHỊ 70

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC