Bước đầu nghiên cứu tác dụng bảo vệ gan của Curcuminoid trên thực nghiệm

Cây nghệ được trồng rất nhiều ở nước ta. Củ nghệ không những được dùng làm gia vị mà còn được dùng làm thuốc điều  trị  nhiều bệnh [2]. Nghệ  cũng đã chính thức được Bộ  Y tế  đưa vào Danh mục thuốc thiết yếu y học cổ truyền lần thứ V (2005), nhóm thuốc chữa viêm gan do virus [1]. Củ nghệ có rất nhiều thành phần hoá học, trong đó nhóm hoạt chất đang được quan tâm là curcu- minoid. Theo một số tài liệu nước ngoài, curcumi- noid có  nhiều  hoạt  tính sinh học như chống  oxy hoá, bảo vệ gan, chống viêm, chống ung thư [5, 7, 8, 9, 10]. Ở Việt Nam, chúng tôi chưa tìm thấy công trình nghiên cứu nào về tác dụng bảo vệ gan của curcuminoid.

Với mong muốn  góp phần làm sáng tỏ  cơ sở khoa học của việc sử dụng curcuminoid để bảo vệ gan, chúng tôi thực hiện đề tài này nhằm mục tiêu:

Đánh giá tác dụng bảo vệ gan của curcumi- noid trên hai mô hình thực nghiệm gây tổn thương gan cấp bằng paracetamol và carbon tet- raclorid trên chuột nhắt trắng.

I. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Thuốc nghiên cứu

Bột   curcuminoid  chiết   xuất   từ   củ   nghệ (Curcuma longa L.) do Viện Dược liệu sản xuất với hiệu suất curcuminoid là ≈ 2%.

2. Động vật thực nghiệm

Chuột nhắt trắng chủng Swiss, khoẻ mạnh, cả hai giống, trọng lượng 25 ± 2g do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cung cấp.

3. Phương pháp nghiên cứu

Mô hình gây tổn thương gan cấp  bằng paracetamol (PAR)

Chia chuột thành 5 lô:

– Lô 1 (chứng sinh học): Uống nước cất + uống CMC 1%.

– Lô 2 (gây mô hình): Uống nước cất + uống PAR.

– Lô 3 (chứng dương): Uống silymarin 67 mg/kg

+ uống PAR.

– Lô 4 (thuốc nghiên cứu): Uống  curcuminoid 60 mg/kg + uống PAR.

– Lô 5 (thuốc nghiên cứu): Uống  curcuminoid 120 mg/kg + uống PAR.

Chuột  được  uống  nước  hoặc  thuốc liên  tục trong 8 ngày với thể tích 0,2 ml/10g. Ngày thứ 8, sau khi uống thuốc 1 giờ, gây tổn thương gan chuột ở các lô 2, 3, 4, 5 bằng uống PAR liều 400 mg/kg pha trong carboxymethylcellulose (CMC) 1% . 48 giờ sau khi gây độc, lấy máu để định lượng enzym AST, ALT, đồng thời lấy gan để quan sát mô bệnh học ( đại thể, vi thể ).

Mô hình gây tổn thương gan cấp  bằng carbon tetraclorid (CCl4)

Chuột được uống nước hoặc thuốc liên tục trong 8 ngày như trong mô hình gây viêm gan bằng PAR. Ngày thứ 8, sau khi uống thuốc 1 giờ, gây tổn thương gan chuột ở các lô 2, 3, 4, 5 bằng tiêm màng bụng CCl4  0,5 ml/kg (pha 0,5 ml CCl4  trong 3,5 ml dầu olive, tiêm 0,04ml/10g). Chuột ở lô 1 được tiêm dầu olive với cùng thể tích. 24 giờ sau gây độc, lấy máu để định lượng enzym AST, ALT, đồng thời lấy gan để

quan sát mô bệnh học (đại thể, vi thể ).