BƯỚC ĐAU PHÂN TÍCH DỊCH TỄ HỌC VI KHUẨN GÂY BỆNH GRAM ÂM BẰNG KỸ THUẬT SINH HỌC PHÂN TỬ
TÓM TẮT
Mở đầu: Nghiên cứu gần đây tại Việt Nam cho thấy hiện tượng sinh enzym ệ-lactamase phổ rộng (ESBL) ngày càng phô’ biến trên vi khuẩn đường ruột và đang lan ra những vi khuẩn Gram âm khác. Mặt khác, nhiễm trùng bệnh viện và tình trạng nhiễm chéo là cặp bài trùng luôn song hành với nhau. Tuy nhiên ở Việt Nam chưa có nhiều nghiên cứu tỉ lệ nhiễm chéo các vi khuẩn gây bệnh qua phân tích dịch tễ học phân tử, phương pháp nghiên cứu đã được áp dụng hữu hiệu ở các nước phát triển để kiểm sóat nguy cơ này.
Mục tiêu: Bước đầu phân tích dịch tễ học phân tử vi khuẩn E. coli và Klebsiella pneumoniae ESBL trong sô* các vi khuẩn gây bệnh Gram âm để chứng minh tình trạng nhiễm chéo.
Phương pháp: Vi khuẩn thu thập được từ bệnh phẩm nước tiểu, máu, đàm, dịch phế quản, … được phân lập trên các môi trường chuyên biệt và định danh bằng các phản ứng sinh hóa. Thử nghiệm bằng phương pháp đĩa giấy kháng sinh kết hợp hiệp lực để sàng lọc vi khuẩn ESBL. Các chủng vi khuẩn E. coli và K. pneumoniae sinh ESBL được tiến hành kỹ thuật ERIC-PCR với mồi ERIC để xác định tỉ lệ nhiễm chéo, gôm ERIC-2 (5′- AAG TAA GTG ACT GGG GTG AGC G-3′) và ERIC-1026 (5′-TAC ATT CGA GGA CCC CTA AGT G-3′). Sản phẩm khuếch đại được điện di trên gel agarose và phân tích sô*lượng và kích thước các băng DNA thu được.
Kết quả: 494 chủng vi khuẩn thu được năm 2009 từ 448 bệnh nhân tại bệnh viện Chợ Rẫy TP. HCM năm 2009, 351 chủng là vi khuẩn Gram âm là (71%). Tỉ lệ vi khuẩn có kiểu hình ESBL là 28,8% (101/351 chủng). Họ vi khuẩnđườngruộtchiếmđến 81,1% cácchủngESBL (89/101chủng),vớiđasô* là E. coli và K.
pneumoniae, tỉ lệ lần lượt là 36 chủng (40,4%) và 25 chủng (28,1%). Với kỹ thuật ERIC-PCR, các chủng E. coli và K. pneumoniae ESBL được xác định tỉ lệ nhiễm chéo cho thấy ở E. coli có tỉ lệ nhiễm chéo là 52,7% (19/36 chủng) với 7 type phụ, trong đó có 1 type phụ gây nhiễm chéo ra 9 chủng. Ở K. pneumoniae, tỉ lệ nhiễm chéo là 48% (12/25 chủng), có 4 type phụ gây nhiễm chéo. Như vậy bước đầu khảo sát với 2 loài vi khuẩn E. coli và K. pneumoniae, tỉ lệ nhiễm chéo đã rất cao, xác định được là 50,8%.
Kết luận: Trong nghiên cứu của chúng tôi, bước đầu khảo sát trên 2 lòai vi khuẩn E. coli và K. pneumoniae ESBL, đã cho thấy tỉ lệ nhiễm chéo là từ gấp rưỡi đến gần gấp đôi so với các nghiên cứu nước ngoài. Kết quả này thật sự nghiêm trọng với việc điều trị tại bệnh viện vì các vi khuẩn ESBL đều đa đề kháng với nhiều kháng sinh thông dụng.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay, Việt Nam vẫn là một trong những nước có tỉ lệ nhiễm trùng cao trên thế’ giới. Đặc điểm khí hậu nhiệt đới là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh, trong đó các vi khuẩn Gram âm chiếm tỉ lệ khá cao, có thể đến 84,5%. Những vi khuẩn tác nhân quan trọng có thể kể đến:
Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa v.. .v..có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng nguy hiêm(5).
Mặt khác, trong môi trường bệnh viện, nhiễm trùng bệnh viện và nhiễm trùng chéo (cross-transmission) là cặp bài trùng luôn song hành với nhau(12). Theo số’ liệu của Tổ chức y tế’
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất