BUỚC ĐẦU ỨNG DỤNG KY THUẬT GIẢI TRÌNH TỰ GEN CÁC LOCUS STR PHÂN TÍCH THỂ KHẢM ADN

BUỚC ĐẦU ỨNG DỤNG KY THUẬT GIẢI TRÌNH TỰ GEN CÁC LOCUS STR PHÂN TÍCH THỂ KHẢM ADN ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG MỌC GHÉP SAU GHÉP TẾ BÀO GỐC ĐỒNG LOÀI   TẠI VIỆN HUYẾT HỌC TRUYỀN MÁU TRUNG UƠNG. ADN từ người cho và người nhận trước ghép được khuếch đại bằng kít AmpF/STR Identifiler khuếch đại 15 dấu ấn STR và 1 dấu ấn giới tính. Giải trình tự các dấu ấn này. Căn cứ vào đặc điểm khác biệt giữa các alen STR người cho và người nhận, xác định alen mang thông tin tốt nhất để tính toán mức độ khảm. Để xác định chính xác mức độ khảm, trộn hỗn hợp ADN người cho và người nhận trước ghép theo tỷ lệ xác định từ 0 – 100%, sau đó phân tích tính toán % ADN người cho bằng cách tính % donor peak area (% diện tích đỉnh người cho) rồi dựng đường cong chuẩn tương quan giữa % ADN người cho thực tế và % ADN người cho tính toán. Thông qua đường cong chuẩn này, có thể nội suy kết quả % khảm của mẫu bệnh nhân (BN) sau ghép. Kết quả: bằng k  thuật giải trình tự gen các locus STR cho 8 cặp ghép tế bào gốc (TBG) đồng loài, đ  xác định được 6 trường hợp khảm hoàn toàn và 2 trường hợp khảm hỗn hợp vào ngày D30 sau ghép.  Kết luận:  Lần đầu tiên ở Việt Nam, đ  áp dụng thành công phương pháp giải trình tự gen để xét nghiệm phân tích tình trạng khảm. Phương pháp này có độ tin cậy, độ chính xác cao, cho phép đánh giá tình trạng mọc ghép/thải ghép ở BN sau ghép tủy/ghép TBG tạo máu đồng loài  Ghép TBG tạo máu là một phương pháp điều trị mới có thể chữa khỏi nhiều bệnh máu lành tính và ác tính [6, 7]. Sự xuất hiện các tế bào người cho trong máu người nhận sau ghép đồng loài là một chỉ số quan trọng cho phép tiên lượng khả năng thải ghép, tái phát, hoặc bệnh ghép chống chủ [2]. Cho d  chỉ c n một tỷ lệ nhỏ tế bào máu, BN s  phải đối mặt với nguy cơ tái phát. Do vậy mục tiêu của ghép TBG tạo máu đồng loài là mảnh ghép (tức tế bào người cho) mọc 100% trong máu người nhận [3].Thể khảm trong ghép TBG tạo máu là một trạng thái đặc biệt về miễn dịch và di truyền, đặc trưng bởi sự c ng tồn tại của các quần thể tế bào có nguồn gốc từ hai cá thể khác nhau. Các dạng thể khảm trong ghép TBG tạo máu có thể gặp, bao gồm thể khảm hoàn toàn (mọc ghép hoàn toàn trong ghép TBG tạo máu) hoặc thể khảm hỗn hợp hay khảm một phần (mọc ghép một phần hoặc trong trường hợp thải ghép) [5]