Các con đường tín hiệu trong điều hoà sự phát triển và biệt hoá tế bào
Sự phát triển của sinh học phân tử hiện đại dần làm sáng tỏ bản chất của sự
sống ở mức tế bào và dưới tế bào. Sự phát triển, biệt hóa và di chuyển của tế bào được điều hòa bởi một sự cân bằng tinh tế giữa các yếu tố kích thích và các yếu tố ức chế phát triển. Các yếu tố này tác động lên quá trình phát triển tế bào thông qua những con đường tín hiệu để chuyển thông tin vào sâu trong nhân tế bào.Chính vì thế khi rối loạn các con đường tín hiệu này có thể làm gia tăng sự phát triển tế bào không kiểm soát được gây ra các bệnh lý ác tính như ung thư hoặc ngược lại sẽ dẫn đến sự thoái hóa của tế bào và hậu quả là suy giảm chức năng của mô, cơ quan, một tình trạng bệnh lý thường gặp ở người già. Vậy những con đường tín hiệu này là gì? Chúng điều hoà sự tăng sinh và biệt hoá tế bào như thế nào? Đây chính là mục tiêu của chuyên đề: Các con đường tín hiệu trong điều hoà sự phát triển và biệt hoá tế bào.
2. CHU KỲ TÉ BÀO
Tất cả tế bào đều phân chia theo một cơ chế chung, cơ chế này được bảo tồn trong quá trình tiến hoá và được gọi là chu kỳ tế bào. Chu kỳ tế bào liên quan đến một loạt các sự kiện mà kết quả là đi đến sự nhân đôi ADN và sự phân chia tế bào.
Ở các tế bào bình thường, quá trình này được kiểm soát cẩn thận nhưng ở tế bào ung thư, sự biến đổi các gen liên quan với chu kỳ tế bào dẫn đến sự phát triển tế bào với ADN tổn thương đi qua chu kỳ phân bào. Các pha của chu kỳ tế bào đã được biết khoảng 40 năm nay nhưng chỉ ở những năm sau cùng thì các gen liên quan đến việc kiểm soát chu kỳ tế bào mới được xác định.