CÁC LÝ DO DẪN ĐẾN CHẨN DOÁN VÀ XỬ TRÍ MUỘN CHỬA NGOÀI TỬ CUNG ĐẾN ĐIỀU TRỊ TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN TRUNG ƯƠNG

Chửa ngoài tử cung (CNTC) là một cấp cứu sản khoa, đang tăng ở Việt Nam cũng như ở trên thế giới. Tại Kiên Giang, từ 1995 – 9/1997, CNTC vỡ tràn máu ổ bụng chiếm 87% [6]. Tại khoa sản bệnh viện đa khoa tỉnh Lai Châu, từ năm 1996 – 2001, tỉ lệ CNTC vỡ là 89%, huyết tụ thành nang 7,6% [9]. Tại viện bệnh viện Bảo vệ Bà mẹ trẻ sơ sinh (nay là bệnh viện Phụ Sản Trung Ương – BVPSTƯ), trong 2 năm (1999 – 2000), CNTC vỡ là 22,43%, phải truyền máu 76 trường hợp (9,31%) với 49 lít, trung bình 0,64 lít/người [3, 4]. Có tới 50% CNTC chẩn đoán muộn do thầy thuốc không phát hiện  được.Chẩn đoán  nhầm  do  bác  sĩ đa khoa là 50%, do bác sĩ chuyên khoa là 36%, có 10% bệnh nhân được về nhà, sau đó phải vào viện lại vì CNTC vỡ [1, 2, 10]. Tại bệnh viện Từ Dũ (2002), có 436/457 trường hợp CNTC vỡ trước khi đến bệnh viện (95,4%) [7]. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chẩn đoán và xử trí muộn CNTC, trong đó nguyên nhân do người thày thuốc tới trên 50%[10]. Chẩn đoán muộn không những đe doạ tính mạng bệnh nhân mà còn làm giảm khả năng điều trị bảo tồn, việc truyền máu làm ảnh hưởng đến kinh tế và tăng nguy cơ bệnh lây qua đường máu đặc biệt là HIV và viêm gan B, vì vậy CNTC không chỉ đặt ra một nhiệm vụ quan trọng cho ngành sản phụ khoa mà còn cho cả cộng đồng. Mục tiêu:

Mô tả những nguyên nhân dẫn đến chẩn đoán và xử trí muộn CNTCđến điều trị tại bệnh viện Phụ sản Trung Ương…

II. ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Đối tượng nghiên cứu

124 trường hợp CNTC điều trị tại BVPSTƯ từ tháng 2 đến tháng 8/2004 (7 tháng). Tiêu chuẩn lựa chọn: là những bệnh nhân CNTC đã được phẫu thuật có lượng máu trong ổ bụng ≥ 300 ml, hoặc thể huyết tụ thành nang, và có kết quả mô bệnh học là CNTC.

2. Phương pháp nghiên cứu

Tiến cứu mô tả – cắt ngang. Các yếu tố nghiên cứu: tuổi, số con, trình độ văn hóa, nơi sống, hiểu biết về CNTC, người chăm sóc y tế đầu tiên, thời gian  từ  khi  có  triệu  chứng  đến  khi  được  phẫu thuật, phương tiện vận chuyển, xét nghiệm và thủ thuật trước khi mổ, chẩn đoán xác định, phương pháp phẫu thuật, lượng máu trong ổ bụng, lượng máu được truyền, thời gian nằm viện