các phương pháp đánh giá độ cứng động mạch

Lưới động mạch là một phần của hệ tuần hoàn có hai chức năng thiết yếu là chức năng tạo đệm mà chủ yếu bởi những động mạch đàn hồi lớn ở gần tim và một chức năng dẫn truyền. Cả hai chức năng này kết hợp nhau khắp cả hệ động mạch. Tuy nhiên, tính đàn hồi giảm và chức năng ống dẫn tăng dần theo dạng bậc thang khi di chuyển từ động mạch chủ đến ngoại biên. Chúng gắn liền và phối hợp chức năng với tim để hoàn thiện chức năng chung trong một hệ tuần hoàn thống nhất. Tim có vai trò rất đặc biệt trong hệ tuần hoàn nên rất được quan tâm nghiên cứu nhiều. Hệ động mạch có vai trò khiêm tốn hơn nên ìt được nghiên cứu sâu và nhiều như tim. Mặt khác từ khi phát hiện ra huyết áp kế thủy ngân kết hợp với năm pha âm Korotkov thì việc quá thuận tiện khi sử dụng hai chỉ số huyết áp để theo dỏi tính trạng huyết động bệnh nhân nên
bản chất huyết động động mạch hầu như bị lu mờ ìt được nghiên cứu. Vào cuối kỷ nguyên Korotkov khi với hai chỉ số huyết áp không thể giải thìch hết được bản chất nguyên nhân của các bệnh lý tim mạch nên vấn đề huyết động động mạch hay mạch đập được chú ý và nghiên cứu lại. [1],[49], [69], [72],[103],[115].
Nhiều nỗ lực lớn nhằm làm giảm hoặc đảo ngược thương tổn cơ quan vào giai đoạn muộn hậu quả của tăng huyết áp. Tổn thương cơ quan mà đỉnh điểm là di chứng lâm sàng đột quỵ, suy thận, nhồi máu cơ tim và suy tim. Tăng huyết áp ảnh hưởng hơn 65 triệu người Mỹ và vẫn là một trong những yếu tố nguy cơ quan trọng nhất cho bệnh lý tim mạch. Trên lâm sàng, tăng huyết áp vẫn là bệnh phổ biến nhất tại Hoa Kỳ. Nhận thức chung tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp cao và thường kết hợp với thói quen văn hóa phương Tây với sự thừa cân, kém tập thể dục, dùng thuốc lá, ăn nhiều muối, uống nhiều bia rượu và sự căng thẳng của đời sống xã hội nên cần thiết kiểm soát tiến  trình bộc lộ của tăng huyết áp và các biến cố tim mạch. Sự cần thiết phải tập
trung vào các biện pháp can thiệp sớm hơn nhằm chận đứng tiến trính dẫn đến tổn thương cơ quan đích là đã trở nên rõ rang [7],[17],[27],[42].
Người ta cho rằng mọi biến cố tim mạch đều xảy ra qua đường động mạch hay nói cách khác hơn động mạch là mục tiêu là mẫu số chung của nhiều biến cố tim mạch. Việc xem xét và nắm được tính trạng huyết động mạch đập cũng như bản chất thành động mạch tạo điều kiện tầm soát phát hiện các đối tượng nguy cơ bệnh tim mạch cao, ngăn ngừa và có kế hoạch điều trị thìch đáng, đồng thời đánh giá hiệu quả cũng như đáp ứng điều trị của các loại thuốc và các biện pháp khác nhau đối với các bệnh lý tim mạch được hiệu quả hơn nhiều. Tuy nhiên, mặc dù tất cả các thuốc men, nguồn lực và những nỗ lực có sẵn để điều trị tăng huyết áp, tỷ lệ kiểm soát và điều trị đúng cách tăng huyết áp vẫn còn thấp. Gần đây hiểu biết và sử dụng các dữ liệu huyết động học thu được bằng các thiết bị không xâm lấn đã tăng khả năng của chúng ta để chẩn đoán, dự báo và điều trị bệnh nhân tăng huyết áp tốt
hơn. Đánh giá đặc tình sóng mạch không xâm lấn và sự chuyển vận máu trong hệ mạch là hai yếu tố chính thu từ lâm sàng để có được thông tin huyết động học. Các thồng số huyết động này sẽ cung cấp thông tin để xác định người có nguy cơ cao bị bệnh tim mạch tạo điều kiện dự báo trước nhờ vào sự thay đổi của mạch máu. Từ những thông số huyết động đó sẽ cho phép có các liệu pháp mạnh mẽ và thìch hợp hơn nhằm làm chậm lại tiến trính thay đổi chức năng và hính thái của mạch máu cũng như các cơ quan đìch mà sẽ xảy ra biến cố mắc bệnh hoặc tử vong. Như một số người đề cập, các thay đổi chức năng và hính thái này có lẽ đi trươc sự khởi đầu của cao huyết áp lâm sàng, ìt nhất là như bây giờ được xác định. Chắc chắn, việc hạ thấp huyết áp là một
mục tiêu quan trọng, tuy nhiên việc làm gián đoạn hoặc chặn đứng tiến trính tổn thương của cơ quan bằng các liệu pháp thìch hợp là hữu ìch hơn. Chình ví  thế đánh giá bản chất mạch máu động mạch hay độ cứng động mạch là cần
thiết. [19],[28],[30],[34],[90],[102].
Trong những thập niên vừa qua nghiên cứu độ cứng động mạch đã được tập trung và đã có nhiều kết quả thuyết phục dựa trên bằng chứng dịch tễ rõ ràng. Gần đây đã có Hội nghị quốc tế về độ cứng động mạch của Hội tim mạch Âu châu và việc đánh giá độ cứng động mạch bằng tốc độ sóng mạch đã được đưa vào Guideline 2007 về điều trị THA của Âu châu.[59] Tuy nhiên không chỉ độ cứng động mạch mà còn sâu hơn người ta đi phân tích huyết động mạch đập, phân tìch sóng mạch, sự giao thoa hay thời điểm giao thoa giữa sóng gốc từ tim ra và sóng dội về từ giường mạch quyết định bản chất huyết động mạch đập và huyết áp của hệ động mạch, quyết định tác động của các thành tố mạch đập lên thành động mạch.
Bước đầu nghiên cứu độ cứng động mạch, chúng tôi xin trình bày “các phương pháp đánh giá độ cứng động mạch” làm nền tảng hiểu biết cho nhiều nghiên cứu về sau.

MỤC LỤC

 
Trang
CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC HÌNH ẢNH
DANH MỤC BẢNG BIỂU
MỠ ĐẦU
NỘI DUNG
1.    Các vấn đề cơ bản độ cứng mạch
1.1    Lịch sử tóm tắt
1.2    Định nghĩa của độ cứng động mạch
1.3    Những nguyên lý cơ học
1.4    Các chỉ số của độ cứng động mạch
2.    Đánh giá độ cứng động mạch không xâm nhập
2.1    Điều kiện chung cần cho đánh giá độ cứng
2.2    Độ cứng động mạch vùng hay một đoạn động mạch
2.3    Độ cứng động mạch tại chổ
2.4    Độ cứng động mạch hệ thống
2.4    Một số phương pháp khác đánh giá độ cứng động mạch
3.    Đánh giá độ cứng động mạch xâm nhập
3.1    Đo áp lực mạch máu xâm nhập
3.2    Đánh giá độ cứng động mạch vùng xâm nhập
3.3    Đánh giá độ cứng động mạch tại chỗ xâm nhập
3.4    Đánh giá độ cứng động mạch hệ thống
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO