Các phương pháp điểu trị đục thể thủy tinh – dịch kính do chấn thương

Đục thể thủy tinh (TTT) và tổn thương dịch kính (DK) là hai tổn thương phối hợp thường gäp trong bênh cảnh lâm sàng phức tạp của chấn thương nhãn cầu, đâc biêt là những vêt thương xuyên (VTX) có hoäc không có dị vạt nôi nhãn (DVNN). Tổn thương có thể làm giảm thị lực môt cách trầm trọng tức thì và nhiều nguy cơ gây biên chứng näng cho mắt do hâu quả của chấn thương còn tổn tại dai dẳng trong nhãn cầu. Vấn đề đât ra là cần phải điều trị thế nào? để phục hổi thị lực, giảm tỷ lê nhược thị, lấy lại thị giác hai mắt, ít tốn kém nhất về kinh tể cũng như hạn chê những rủi ro cho người bênh, giúp họ trở lại với cuôc sống lao đông sản xuất [7], [11] [18]. Với những tiên bô của khoa học kỹ thuạt trong vài thạp kỷ qua, viêc xử trí tổn thương TTT – DK đục trong chấn thương và đât thể thủy tinh nhân tạo đã mang lại những kêt quả khả quan trong viêc xử lý những tổn thương phối hợp phức tạp này. Tuy nhiên, thái đô xử lý các tổn thương phối hợp này rất khác nhau và nhiều vấn đề vẫn còn phải bàn cãi. Môt số tác giả trên thố giới cũng như trong nước thường tiên hành phẫu thuật lấy TTT đục – vỡ thì môt có hoäc không đât thể thủy tinh nhân tạo (IOL), sau đó có thể cắt DK thì hai. Nhiều tác giả khác lại đât vấn đề cắt DK trước, sau môt thời gian sẽ mổ TTT, nêu bao TTT còn nguyên vẹn và đât IOL thì hai nêu tình trạng võng mạc tốt [25]. Đối với những cách xử lý này đều có những nhược điểm là bênh nhân phải chịu đựng nhiều lần chấn thương do phẫu thuật trên những mắt vốn đã có những tổn thương näng do hâu quả của chấn thương ban đầu. Để khắc phục những tổn tại trên, môt số tác giả tiên hành phẫu thuật môt lần, vừa cắt DK – TTT và kêt hợp đât IOL nêu điều kiên cho phép [25], [30], [64]. Nhưng cho đên nay các nghiên cứu của các tác giả trên thê giới cũng như ở Viêt Nam về vấn đề này vẫn còn nhiều vấn đề phải bàn cãi. Vì vây mà mục tiêu của chuyên đề này là tìm hiểu các phương pháp điều trị đục TTT – DK do chấn thương đã được đề cạp trong các y văn trên thế giới cũng như trong nước nhằm rút ra những ưu nhược điểm của từng phương pháp giúp cho các phẫu thuật viên có thể lựa chọn những giải pháp tốt nhất cho người bênh.
1. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỂU TRỊ ĐỤC THỂ THUỶ TINH – DỊCH KÍNH TRONG CHAN THƯƠNG
Vấn đề xử lý TTT- DK đục do chấn thương phụ thuộc vào nhiều yếu tố như : thị lực, nhãn áp, phản ứng viêm của mắt, chấn thương phối hợp. Mỗi trường hợp có thể điều trị bảo tổn một cách thận trọng, trong khi đó một số trường khác phải phẫu thuật ngay.
1.1.    Điều trị nội khoa
Nếu chỉ cần đề cập tới đục TTT nói riêng thì cho tới nay không có loại thuốc nào phòng ngừa hoặc chữa được đục TTT, mặc dù mọi vấn đề điều trị nội khoa chỉ làm giảm bớt quá trình viêm nhiễm, phù nề hay cầm máu, tiêu máu do chấn thương gây nên và chờ đợi chỉ định phẫu thuật [1], [5]. Nhưng phải luôn nhớ rằng viêc điều trị nội khoa bằng các kháng sinh chống nhiễm trùng, cũng như các thuốc chống viêm, chống dính ngay giai đoạn đầu của chấn thương, đặc biêt trong VTX gần như là chỉ định bắt buộc có như thế mới giảm bớt những nguy cơ biến chứng nặng cho nhãn cầu có thể xảy ra sau khi đã xử trí cấp cứu các tổn thương ban đầu.Tuy nhiên cũng tùy thuộc vào mức độ tổn thương TTT – DK và kết quả điều trị nội khoa cũng như những tiên lượng về chức năng và giải phẫu sau điều trị phẫu thuật mà nhiều trường hợp cần cân nhắc viêc bảo tổn TTT một cách thận trọng.
MỤC LỤC
Đặt vấn đề    1
1.    Các phương pháp điều trị đục thể thuỷ tinh – dịch kính trong chấn thương… 2
1.1.    Điều trị nôi khoa    2
1.2.    Điều trị phẫu thuật    2
1.2.1.    Chỉ định điều trị phẫu thuật thể thủy tinh đục do chấn thương    3
1.2.2.    Các phương pháp phẫu thuật thể thủy tinh đục do chấn thương    3
1.2.3.    Vấn đề cắt thể thủy tinh – dịch kính trong chấn thương    5
1.2.4.    Biên chứng    17
2.    Vấn đề đặt IOL trên mắt đục thể thủy tinh – dịch kính do chấn thương ..18
2.1.    Những khiêm khuyết trên mắt không còn thể thủy tinh khi chưa điều
chỉnh quang học    18
2.2.    Điều trị quang học cho mắt không còn thể thủy tinh    19
2.3.    Chỉ định và chống chỉ định đặt IOL trên mắt chấn thương    20
2.3.1.    Chỉ định                    20
2.3.2.    Chống chỉ định    20
2.3.3.    Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chỉ định kỹ thuật và thời
điểm đặt IOL     20
2.3.4.    Chỉ định về kỹ thuật đặt IOL    20
2.3.5.    Chỉ định về thời điểm đặt IOL trên mắt đục thể thủy tinh do chấn
thương      25
2.4.    Đặc điểm kỹ thuật cắt thể thủy tinh – dịch kính đục do chấn thương
phối hợp đặt IOL hậu phòng    28
2.4.1.    Đặc điểm kỹ thuật cắt thể thuỷ tinh – dịch kính trong chấn thương ….28
2.4.2.    Lựa chọn mẫu IOL    32
2.5.    Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả thị lực trên mắt đặt IOL do chấn
thương     32
2.5.1.    Chấn thương đụng giập    33
2.5.2.    Vết thương xuyên    33
2.5.3.    Vết thương xuyên có dị vật nôi nhan    33
2.5.4.    Tuổi bênh nhân    33
2.5.5.    Vấn đề tính công suất    thể thủy tinh    nhân tạo    34
2.6.    những khó khăn khi đặt IOL trên mắt cắt thể thủy tinh – dịch kính …. 41
Kết luân    42
Tài liệu tham khảo