CĂN NGUYÊN VIÊM NÃO Ở TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG

Viêm não là một trong những bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh thường gặp nhất ở trẻ em với tỷ lệ tử vong và di chứng cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Đề tài được thực hiện nhằm nghiên cứu các căn nguyên gây viêm não ở trẻ em và mô tả một số đặc điểm dịch tễ học lâm sàng viêm não trẻ theo căn nguyên tại bệnh viện Nhi Trung ương từ 01/01/2012 đến 31/12/2012. Kết quả cho thấy có 565 trẻ em viêm não được điều trị tại bệnh viện Nhi Trung ương. Tỉ lệ xác định được căn nguyên là 26,01 %. Các yếu tố dịch tễ học khác nhau theo từng nguyên nhân. Các căn nguyên sắp xếp theo thứ tự hay gặp là: Viêm não Nhật Bản (VNNB) 40,8%, Herpes simplex virus 1 (HSV1) 31,9%, Enterovirus (EV) 14,3%, Cytomegalovirus (CMV) 4,8%, Ebstein barr virus (EBV) 4,8% và quai bị 3,4%. Các trường hợp viêm não thường ít gặp vào mùa đông và tăng nhiều vào mùa hè đặc biệt là viêm não Nhật Bản và viêm não EV.

Viêm não là một trong những bệnh nhiễm trùng hệ thần kinh thường gặp nhất ở trẻ em, với tỷ lệ tử vong và di chứng cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Ở nước ta, theo những nghiên cứu trước đây mỗi năm cả nước có từ 2.500 đến 3.000 trường hợp viêm não. Bệnh thường gặp ở trẻ em với các độ tuổi khác nhau tùy theo căn nguyên [1; 2], trong đó virus là căn nguyên thường gặp nhất. Virus gây viêm não gồm nhiều nhóm khác nhau như nhóm lây truyền do côn trùng đốt (như viêm não Nhật Bản), qua đường hô hấp (như HSV1) hoặc qua đường tiêu hóa (như Enterovirus). Bệnh thường khởi phát cấp tính, diễn biến đa dạng có thể nặng và có tỷ lệ tử vong và di chứng khá cao [2]. Tại Việt Nam thường gặp nhất là viêm não Nhật Bản, viêm não do HSV1, do EV71 [3]. Bệnh viện Nhi Trung ương hàng năm tiếp nhận khoảng 500 – 600 trường hợp viêm não, một số căn nguyên đã được xác định như viêm não Nhật Bản, viêm não do HSV1, viêm não do Enterovirus… Tuy nhiên, chỉ khoảng 30% các trường hợp viêm não là xác định được căn nguyên [3]. Việc xác định được căn nguyên viêm não sẽ giúp ích rất nhiều cho điều trị, tiên lượng và phòng bệnh, nhưng vì nhiều lý do, tỷ lệ chưa tìm được căn nguyên còn khá cao. Trong những năm gần đây, nhờ việc phát triển các kỹ thuật sinh học phân tử hiện đại, tại bệnh viện Nhi Trung ương đã xác định được thêm một số căn nguyên viêm não do virus khác, thêm vào đó gần đây đã có thuốc điều trị đặc hiệu để điều trị một số chủng virus tỷ lệ tử vong và di chứng và giảm đáng kể. Vì vậy nghiên cứu xác định căn nguyên viêm não và đặc điểm dịch tễ học theo căn nguyên là điều rất cần thiết giúp cho chẩn đoán sớm, nâng cao hiệu quả điều trị làm giảm tỷ lệ tử vong và di chứng, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội đồng thời giúp cho các nhà hoạch định chính sách xây dựng kế hoạch dự phòng hiệu quả hơn. Vì vậy, được tiến hành nghiên cứu này với 2 mục tiêu: 

Xác định các căn nguyên gây viêm não ở trẻ em tại bệnh viện Nhi Trung ương từ 01/01/ 2012 đến 31/12/2012.

Mô tả một số đặc điểm dịch tễ học lâm sàng viêm não trẻ em theo căn nguyên.