CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN CỦA 123 BỆNH NHÂN SUY THẬN TIẾN TRIỂN NHANH TẠI BỆNH VIỆN CHỢ RẪY

CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN CỦA 123 BỆNH NHÂN SUY THẬN TIẾN TRIỂN NHANH TẠI BỆNH VIỆN CHỢ RẪY
Trần Thị Bích Hương1,2, Nguyễn Ngọc Lan Anh1, Trần Văn Vũ2, Trần Hiệp Đức Thắng3, Lê Thanh Toàn4, Trần Thành Vinh5, Nguyễn Minh Tuấn6
TÓM TẮT :
Đặt vấn đề: Suy thận tiến triển nhanh (Rapidly Progressive Renal Failure, RPRF) là 1 hội chứng suy thận với creatinine huyết thanh tăng chậm trong vài tuần, diễn tiến đến suy thận mạn giai đoạn cuối nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Mục tiêu: Chẩn đoán nguyên nhân của RPRF bằng các xét nghiệm sinh hóa, và miễn dịch phối hợp với sinh thiết thận dưới hướng dẫn siêu âm khảo sát mô bệnhn học dưới kính hiển vi quang học và miễn dịch huỳnh quang.

Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Thiết kế tiền cứu, mô tả hàng loạt ca. Các bệnh nhân (BN) thỏa chẩn đoán RPRF được chọn vào nghiên cứu tại khoa Thận, bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 12 năm 2013 đến tháng 3 năm 2018.

Kết quả: Chúng tôi có 123 BN RPRF với 105 BN viêm thận lupus và 18 BN viêm thận không lupus. Sinh thiết thận ghi nhận chủ yếu viêm thận lupus class 4 (85/96 BN, 88,5%). Nhóm 16/18 bn viêm thận không lupus bao gồm các nguyên nhân sau (1) 11 BN bệnh thận IgA; (2) 1 BN bệnh viêm đa mạch U hạt; (3) 1 BN viêm cầu thận liềm; (4) 1 BN kháng thể kháng màng đáy cầu thận; (5) 1 BN viêm cầu thận tăng sinh màng; và (6) 1 BN xơ chai cầu thận khu trú từng vùng. Ngoài tổn thương cầu thận cơ bản, chúng tôi còn ghi nhận những sang thương nặng khác có thể là thủ phạm gây RPRF như (1) 26% bệnh vi mạch huyết khối; (2) 15% hoại tử ống thận cấp; (3) 13,5% viêm cầu thận liềm. Có 2 sang thương khác tuy nặng nhưng không lan tỏa như (1) hoại tử cầu thận <50% cầu thận, trong 53,6% BN và (2) viêm mô kẽ thận (<50% diện tích ống thận) trong 49,5% BN. Với độ lan tỏa của tổn thương <50% nên khả năng là sang thương đi kèm.

Kết luận: Chẩn đoán bệnh căn nguyên và sang thương thủ phạm đi kèm giúp hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây bệnh và gây suy thận ở BN RPRF để có thể can thiệp điều trị thích hợp

Suy thận tiến triển nhanh (rapidly progressive renal failure, RPRF) là tình trạng suy giảm chức năng thận nhanh (biểu hiện bằng creatinine huyết thanh tăng trên 50% hoặc eGFR giảm >50% so với cơ bản) trên 7 ngày và dưới 3 tháng trước nhập viện trong vòng vài ngày (trên 7 ngày) đến dưới 3 tháng. Tốc độ mất chức năng thận này chậm hơn so với tổn thương thận cấp (acute kidney injury) trong vài giờ đến vài ngày, dưới 7 ngày), nhưng nhanh hơn bệnh thận mạn (chronic kidney disease). RPRF do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra từ tổn thương tại cầu thận, ống thận hoặc mạch máu thận, và đòi hỏi can thiệp khẩn cấp để hồi phục chức năng thận. Theo Fujii T, tử vong do RPRF là 8% cao hơn nhóm bệnh nhân (BN) không tổn thương thận là 1,2%, và thấp hơn nhóm BN tổn thương thận cấp là 17,5%(1).