Chỉ số doppler của động mạch trung tâm võng mạc ở bệnh nhân chấn thương đụng dập nhãn cầu

Mục tiêu:đánh giá sự biến đổi một số chỉ số Dopplercủa động mạch trung tâm võng mạc ở bệnh nhân chấn thương đụng dập nhãn cầu và sự liên quan của các chỉ số này với nhãn áp, xuất huyết dịch kính, tổn thương võng mạc. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu:mô tả, tiến cứu trên 81 bệnh nhân bị chấn thương đụng dập nhãn cầu một mắt đến khám và điều trị tại khoa Chấn thương – Bệnh viện Mắt Trung ương từ tháng 12/2007 đến tháng 7/2008. Kết quả:mắt bình thường Vs = 14,04 ± 1,78 cm/s; Vd = 6,6± 2,29 cm/s; RI = 0,55 ± 0,12. Mắt chấn thương: Vs = 12,42 ± 2,4;Vd = 4,23 ± 3,67; RI = 0,9 ± 0,07 (p < 0,001). Mắt chấn  thương có nhãn áp cao thì Vs, Vd giảm và RI tăng so với mắt có nhãn áp bình thường. Sau đi ều trị vận tốc dòng chảy của ĐMTTVM tăng so với trước điều trị nhưng chưa trở về bình thường. Kết luận:sau khi bị chấn thương đụng dập nhãn cầu tốc độ dòng chảy của động mạch trung tâm võng mạc giảm, giảm lượng  máu nuôi võng mạc và thị thần kinh. Sau điều trị huyết độngcó tăng lên nhưng chưa trở về bình thường

Chấn  thương  mắt  là  cấp  cứu  hay  gặp  trong nhãn khoa. Cho đến nay chấn thương mắt vẫn làmột trong những nguyên nhân chính gây ra mù loà đặc biệt là mù một mắt. Tỷ lệ chấn thương  so với các bệnh về mắt chiếm 6,2 – 15% trong đó chấn thương đụng dập nhãn cầu chiếm 20 – 50% [1]. 

Cơ chế chấn thương đụng dập rất khác nhau, sau va đập các bộ phận đều có thể bị tổn thương, chịu  một  quá  trình  bệnh  lý  thứ  phát:  quá  trình viêm, thoái hoá liên quan mật thiết đến rốiloạn tuần hoàn, dinh dưỡng làm cho cơ chế bệnh sinh càng phức tạp. Qua những công trình nghiên cứu về sinh bệnh học của chấn thương đụng dập cho thấy  rối  loạn  hoạt  động  của  các  mạch  máu  tại mắt sau va đập nhãn cầu là một trong những mắt xích quan trọng trong cơ chế tổn thương. Có nhiều phương  pháp  cho  phép  thăm  dò  các  mạch  máu của  mắt  trong  đó  có  siêu  âm  Doppler  màu.  Vì vậy,  chúng  tôi  tiến  hành  nghiên  cứu  này  nhằm mục tiêu:

1. Đánh giá tốc độ đỉnh tâm thu (Vs), tốc độcuối  tâm  trương  (Vd),  chỉ  số  cản  (RI)  của  động mạch trung tâm võng mạc trước và sau điều trị. 

2.  Đánh  giá  sự  liên  quan  của  nhãn  áp,  xuất huyết dịch kính, tổn thương võng mạc với tốc  độ đỉnh tâm thu (Vs), tốc độ cuối tâm trương (Vd), chỉ số cản (RI) của động mạch trung tâm võng mạc