CHọC Dò ổ BụNG GIảI áP DựA TRÊN áP LựC BàNG QUANG TRONG Xử TRí TĂNG áP LựC ổ BụNG ở BệNH NHI SốC SốT XUấT HUYếT DENGUE
CHọC Dò ổ BụNG GIảI áP DựA TRÊN áP LựC BàNG QUANG TRONG Xử TRí TĂNG áP LựC ổ BụNG ở BệNH NHI SốC SốT XUấT HUYếT DENGUE
Phạm Văn Quang, Đoàn Thị Ngọc Diệp, Vũ Huy Trụ
TóM TắT
Đặt vấn đề – Mục tiêu: Sốt xuất huyết Dengue nặng có tăng áp lực ổ bụng gây suy hô hấp và nhiều biến chứng, nguy cơ tử vong cao. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát kết quả của chọc dò ổ bụng giải áp dựa trên áp lực bàng quang trong xử trí tăng áp lực ổ bụng ở bệnh nhi sốc SXH Dengue.
Đối t-ợng – Ph-ơng pháp: Nghiên cứu tiền cứu, mô tả và phân tích tại khoa Hồi sức, bệnh viện Nhi Đồng 1 trên 105 bệnh nhi sốc sốt xuất huyết Dengue có tăngáp lực ổ bụng đ-ợc chọc dò ổ bụng giải áp trong thời gian 05/2009 – 11/2011. Các yếu tố khảo sát kết quảcủa chọc dò ổ bụng giải áp đ-ợc ghi nhận: tri giác,mạch, huyết áp, nhịp thở, SpO2, khí máu động mạch, vòng bụng, chức năng thận, lactate, áp lực bàng quang, áp lực t-ới máu ổ bụng tr-ớc và sau dẫn l-u,lượng dịch dẫn l-u và các biến chứng.
Kết quả: Trong nghiên cứu của chúng tôi, đa số là trẻ nhỏ với tuổi trung bình 5,8 tuổi, bị sốc sốt xuất huyết Dengue (độ III-IV) với tổng l-ợng dịch truyền nhiều (trung bình 229ml/kg/32giờ). Tr-ớc khi chọc dò ổ bụng giải áp, các bệnh nhi đều trong tình trạng suyhô hấp nặng do tràn dịch màng bụng l-ợng nhiều kết hợpvới tràn dịch màng phổi (26,7% đ-ợc thở máy, 73,3% đ-ợc thở NCPAP); 61% có tái sốc và 96,2% có đông máu nội mạch lan tỏa. Tất cả các bệnh nhi có tăng áp lực ổ bụng nặng độ III và IV, đ-ợc chọc dò ổ bụng giải áp hầu hết ở ngày 5-6 của bệnh (93%). Chúng tôi nhận thấy chọc dò ổ bụng giải áp cải thiện rõ rệt tình trạng huyết động học: giảm tần số mạch, tăng áp lực t-ới máu ổ bụng (p<0,001), giảm lactate máu (p<0,05); cải thiện chức năng hô hấp: tăng SpO2, giảm tần số thở trên các bệnh nhi thở NCPAP, giảm áp lực đỉnh hít vào, giảm PEEP đối với bệnh nhi thở máy (p<0,001); cải thiện chức năng thận: giảm urê máu, créatinin máu (p<0,001), cải thiện toan máu: tăng pH máu (p<0,001),
tăng HCO3- (p<0,05); và giảm chu vi vòng bụng (p<0,001). Sau khi chọc dò ổ bụng giải áp, trị số áp lực bàng quang giảm đáng kể, trung bình 19,8 cmH2O (so với tr-ớc chọc dò là 36,8 cmH2O; p<0,001); mức độ nặng của tăng áp lực ổ bụng giảm, chỉ còn 8,6% tăngáp lực ổ bụng độ III (so với trớc khi chọc dò, 100% tăng áp lực ổ bụng nặng độ III và IV). L-ợng dịch ổbụng dẫn l-u khá nhiều, trung bình 50 ml/kg. Đối với nhóm bệnh nhi thở NCPAP, tỉ lệ phải đặt nội khí quản giúp thở trong vòng 6 giờ sau khi chọc ổ bụng giải áp chỉ là 13%; hơn 70% bệnh nhi không cần đặt nội khí quản giúp thở.
Kết luận: Chọc dò ổ bụng giải áp dựa trên áp lực bàng quang có hiệu quả trong xử trí tăng áp lực ổ bụng ở bệnh nhi sốc sốt xuất huyết Dengue, góp phần cải thiện tình trạng hô hấp, huyết động học, chức năng thận, toan máu và mức độ nặng của tăng áp lực ổ bụng.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất