Đặc điểm cộng hưởng từ khớp cổ tay trong bệnh viêm khớp dạng thấp

Tổn thương khớp cổ tay là triệu chứng sớm, thường gặp và là yếu tố thuộc tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh viêm khớp dạng thấp (VKDT) theo Hội thấp khớp học Mỹ (ACR) 1987. Bệnh VKDT nếu được chẩn đoán sớm, điều trị đúng và kịp thời, sẽ tránh được tình trạng phá huỷ khớp, ngăn ngừa được tình trạng tàn phế của bệnh nhân. Cho đến nay, X-quang quy ước vẫn là phương tiện phổ biến để phát hiện tổn thương phá huỷ khớp (hình ảnh bào mòn xương), và cũng là một yếu tố trong tiêu chuẩn chẩn đoán, tuy khó phát hiện được tổn thương  ở  giai  đoạn  sớm.  Từ  năm  1996,  cộng hưởng từ (CHT) đã được áp dụng để phát hiện những tổn thương trong bệnh VKDT. Gần đây, nhiều nhiên cứu cho thấy CHT phát hiện có thể được các tổn thương đặc hiệu ở khớp cổ tay có giá trị chẩn đoán sớm bệnh viêm khớp dạng thấp [5, 6] . Tại Việt Nam chưa có nghiên cứu về CHT khớp cổ tay ở bệnh VKDT. Đây là tiền đề cho các nghiên cứu tiếp theo trong việc áp dụng CHT để chẩn đoán sớm VKDT. Đề tài được thực hiện với mục tiêu bước đầu sau:
Mô tả đặc điểm cộng hưởng từ  khớp cổ tay trong bệnh viêm khớp dạng thấp.
I.    ĐỐI    TƯỢNG    VÀ    PHƯƠNG    PHÁP NGHIÊN CỨU
1.    Đối tượng nghiên cứu
Gồm 41 bệnh nhân điều trị tại khoa Cơ Xương Khớp bệnh viện Bạch Mai từ tháng 01 năm 2006 đến tháng 10 năm 2006.
    Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân nghiên cứu
–    Được chẩn đoán xác định VKDT theo  tiêu chuẩn ACR 1987 (American College of  Rheuma- tology- hội Thấp khớp học Mỹ).
–    Chấp nhận tham gia nghiên cứu.
    Tiêu chuẩn loại trừ
–    Có chống chỉ định chụp X-quang, cộng hưởng từ.
–    Có các tổn thương phối hợp vùng cổ- bàn tay (dị dạng, chấn thương cũ…).
Không chấp nhận nghiên cứu.
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm cộng hưởng từ khớp cổ tay trong bệnh viêm khớp dạng thấp. Đối tượng và phương pháp: 41 bệnh nhân chẩn đoán theo tiêu chuẩn ACR 1987, từ tháng 01 – tháng 10 – 2006;  nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang. Kết quả: Tổn thương trên CHT theo tiêu chuẩn RAMRIS 2002: 100% viêm MHD (5,9 ± 2,20); 100% có bào mòn xương (15,3 ± 11,06); và 90% có phù xương (7,3 ± 5,86); tổng điểm: 28,6 ± 16, 58. Hệ số tương quan giữa điểm viêm MHD và phù xương: r = 0,43, p < 0,01; giữa điểm viêm MHD và bào mòn xương: r= 0,61; p < 0,01; giữa điểm bào mòn xương và phù xương: r = 0,55; p <  0,01. CHT phát hiện bào mòn xương ở 100% bệnh nhân mắc bệnh dưới 6 tháng so với 0% trên X-Quang. Sau 2 năm mắc bệnh, tỉ lệ này là 100% so với 87,5%. Kết luận: CHT phát hiện được các tổn thương đặc hiệu ở khớp cổ tay có giá trị chẩn đoán sớm bệnh viêm khớp dạng thấp.