Nghiên cứu nhằm tìm hiểu một số đặc điểm dịch tễ của các typ Dengue gây bệnh trên bệnh nhân sốt xuất huyét dengue điều trị tại bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương trong giai đoạn từ 8/2011 – 7/2012. Kết quả cho thấy cả bốn typ Dengue được xác định cùng gây bệnh, typ 2 chiếm ưu thế (64,4%), tiếp theo là typ
I(25,4%), typ 3 (3,4%), typ 4 (3,4%), đồng nhiễm typ 1&2 (3,4%). Vi rút Dengue phàn lập được từ tháng 4 –
IItrong năm, cao điểm tháng 7 -10 cả 4typ Dengue cùng gây bệnh. Bệnh nhân mắc bệnh không khác biệt về giới tính (p > 0,05), nhóm tuổi 20 – 39 mắc bệnh nhiều nhất (71,2%), hầu hết bệnh nhân đến từ Hà Nội (91,5%). Két luận: Trên địa bàn Hà Nội cả 4 typ vi rút Dengue đều tham gia gây bệnh và bệnh đang có xu hướng lan rộng, cần theo dõi dịch sốt xuất huyết dengue trong những năm tiếp theo.
Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới, hiện nay bệnh sốt xuất huyết dengue đã trở thành vấn đề sức khỏe toàn cầu với khoảng 2,5 – 3 tỷ người sống trong vùng dịch tễ của bệnh [1], Tuy căn nguyên đã được xác định do 4 typ vi rút Dengue, nhưng sự phân bố các typ vi rút gây bệnh có khác nhau giữa các vùng địa lý và trong cùng một khu vực địa lý vai trò gây bệnh của 4 căn nguyên này cũng thay đổi theo thời gian. Vì vậy diễn biến của các vụ dịch sốt xuất huyết dengue thường phức tạp và khó tiên lượng [1; 2], về mặt lâm sàng, các kết quả nghiên cứu cho thấy mặc dù biểu hiện lâm sàng tương đối giống nhau, nhirng diễn biến và tiên lượng bệnh có liên quan với dịch tễ của các typ vi rút Dengue gây bệnh tại mỗi khu vực [1]. Tại Việt Nam, sốt xuất huyết dengue đã trở thành dịch hàng năm và luôn diễn biến phức tạp [3; 4], Cả 4 typ Dengue đã được xác định cùng gây bệnh, nhưng có tần xuất xuất hiện khác nhau giữa các vụ dịch [3; 5]. Để hỗ trợ cho việc dự báo quy mô và mức độ dịch sốt xuất huyết dengue hằng năm, chúng tôi tiến hành đề tài này với mục tiêu: tìm hiểu một số đặc điểm dịch tễ của các typ vi rút Dengue gây bệnh, trên bệnh nhân sốt xuất huyết dengue nhập viện tại bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương trong giai đoạn 2011 – 2012.
II.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
1.Đối tirợng
59 bệnh nhân được chẩn đoán xác định sốt xuất huyết dengue đã điều trị nội trú tại bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương từ 08/2011 đến 07/2012.
2.Phương pháp
Thiết kế nghiên cứu mô tả tiến cứu. Đối tượng nghiên cứu được chọn vào nghiên cứu theo phương pháp thuận tiện có chủ đích.
Bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng nghi ngờ nhiễm vi rút Dengue, nhập viện trong 4
TẠP CHÍ NGHIÊN cứu Y HỌC
ngày đầu của bệnh, không phân biệt tuổi, giới tính, được chọn vào để sàng lọc và đánh giá.
Các chỉ số được đánh giá gồm:
-về dịch tễ: Tuổi, giới tính, tháng mắc bệnh, nơi sinh sống và làm việc.
-về lâm sàng: Bệnh nhân được khai thác quá trình diễn biến của bệnh và được theo dõi lâm sàng hàng ngày cho đến khi bệnh ổn định.
-về xét nghiệm: Bệnh nhân được lấy máu làm xét nghiệm RT – PCR xác định typ vi rút Dengue gây bệnh và làm huyết thanh chẩn đoán tìm kháng thể đặc hiệu dengue (IgG/lgM).
Số lượng tiểu cầu và hematocrit cũng được theo dõi hàng ngày cho đến khi bệnh ổn định.
Chỉ những trường hợp có kết quả PCR dương tính với vi rút Dengue được chọn vào nghiên cứu [2], Tiêu chuẩn loại trừ: Khi nghi ngờ bệnh nhân có bội nhiễm thêm các bệnh cấp tính khác.