ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA TRẺ MẮC HỘI CHỨNG NGỪNG THỞ KHI NGỦ DO TẮC NGHẼN CÓ AMYĐAN – VA QUÁ PHÁT

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA TRẺ MẮC HỘI CHỨNG NGỪNG THỞ KHI NGỦ DO TẮC NGHẼN CÓ AMYĐAN – VA QUÁ PHÁT
Phí Thị Quỳnh Anh1,, Đào Hoa Phượng2, Lê Khánh Chi 1, Trần Thị Hương Thảo 1, Bùi Thị Bảo Ngọc 1, Đinh Thị Mai Loan1, Nguyễn Thị Trà Giang1
Tổng quan: Hội chứng ngừng thở tắc nghẽn khi ngủ (Ostructive sleep apnea syndrome: OSAS) ở trẻ em gây hậu quả nghiêm trọng và lâu dài: chậm phát triển về tâm sinh lý, giảm khả năng học tập và trí nhớ, mắc chứng trầm cảm hay hiếu động quá mức, có thể gây đột tử khi ngủ. Có 80% đến 90% bệnh nhân mắc hội chứng này không được phát hiện và điều trị. Amyđan-VA quá phát là nguyên nhân hay gặp nhất gây ra OSAS ở trẻ em. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu này với mục tiêu: mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của trẻ mắc hội chứng ngừng thở do tắc nghẽn khi ngủ có amiđan-VA quá phát. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu quan sát, mô tả được thực hiện trên 114 ca trẻ có amiđan – VA quá phát được chẩn đoán OSAS tại bệnh viện nhi trung ương  từ T6/2017-T8/2019. Kết quả: Tuổi trung bình trong nhóm nghiên cứu là 5,5 tuổi, Tuổi thấp nhất là 2,5 tuổi và tuổi cao nhất là 12 tuổi. Bệnh nhân có chiều cao và cân nặng  trung bình là 113,9cm và 22,7kg với BMI trung bình 16,9 kg/m2. Lý do đi khám chủ yếu là ngủ ngáy và có cơn ngừng thở được chứng kiến.Triệu chứng thường gặp nhất là: ngủ ngáy (3,3), thở miệng (2,7). AHI trung bình là 12,6 ± 11,2 cơn/ giờ, ở mức độ nặng. Độ bão hòa oxy máu thấp nhất là 75,7 ± 13,7%. Kết luận: Ở bệnh nhân mắc OSAS có Amiđan và VA quá phát triệu chứng thường gặp nhất là ngủ ngáy, có cơn ngừng thở khi ngủ, ngạt tắc mũi, thở miệng. Chỉ số AHI trung bình là 12,6 ± 11,2 cơn/giờ ở mức độ nặng. Sự phối hợp giữa chỉ số ngừng thở, giảm thở và độ bão hòa oxy trong máu đóng vai trò quan trọng trong đánh giá mức độ nặng của bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị.

Hội  chứng  ngừng  thởtắc  nghẽn  khi  ngủ(Ostructive  sleep  apnea  syndrome:  OSAS)  làsựlặp đi lặp lại hiện tượng tắc nghẽn một phần hay hoàn toàn đường hô hấp trên trong khi ngủdẫn đến hậu quảgiảm thởhoặc ngừng thởhoàn toàn mặc dùvẫn cótăng cường hô hấp [1][2].Rối  loạn  hô  hấp  trong  khi  ngủkháphổbiến, trong đóOSAS đãđược nghiên cứu trong 30 năm qua. Tuy nhiên OSAS vẫn chưa được hiểu biết đầy đủvàdễbịbỏqua. Hội chứng ngừng thởkhi ngủmới thực sựđược quan tâm trong khoảng 10 năm gần đây do người ta nhận  thấy sựảnh hưởng rõrệt  của  những  rối  loạn  này  lên  chất lượng  cuộc sống vàsức khoẻcủa bệnh nhân. Ởtrẻem trong vài thập kỉqua, ngừng thởkhi ngủdo  tắc  nghẽn được  công  nhận  rộng  rãi  làmột nguyên nhân gây bệnh tật đáng kể,chiếm tỉlệtừ1-3%  tuỳtheo  các  tiêu  chuẩn  chẩn đoán. OSAS gặp ởmọi lứa tuổi, nhưng cao nhất làtừ2 đến  8  tuổi,  song  song  với  sựphát  triển  của  mô bạchhuyết  xung  quanh  đường  thởtrong  giai đoạn này.