ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG NGỘ ĐỘC DIQUAT TẠI TRUNG TÂM CHỐNG ĐỘC BỆNH VIỆN BẠCH MAI

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG NGỘ ĐỘC DIQUAT TẠI TRUNG TÂM CHỐNG ĐỘC BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Hoàng Quốc Thái Bình1,, Hà Trần Hưng1,2

Ngộ độc thuốc diệt cỏ Diquat là mặt bệnh ngộ độc mới nổi trong khoảng thời gian vài năm trở lại đây, với đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng phức tạp, tổn thương nặng nề biểu hiện trên đa cơ quan dẫn đến kết cục tử vong nhanh chóng cho người bệnh. Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân ngộ độc Diquat điều trị tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả tiến cứu tất cả các bệnh nhân ngộ độc Diquat điều trị tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 1 năm 2021 đến tháng 8 năm 2022. Kết quả: Tổng số 68 bệnh nhân ngộ độc Diquat trong nghiên cứu, có 44 bệnh nhân nam (70,6%) và 24 bệnh nhân nữ (29,4%), hay gặp nhất ở độ tuổi 30-39 tuổi (32,4%). Tỷ lệ tử vong là 64,7%. Đặc điểm sàng là biểu hiện tổn thương ở đa cơ quan: triệu chứng tiêu hóa biểu hiện sớm và thương gặp nhất, tổn thương thận cấp và vô niệu, tổn thương thần kinh trung ương với biểu hiện hôn mê và co giật, suy hô hấp cấp và sốc. Đặc điểm cận lâm sàng là toan chuyển hóa tăng anion gap, tăng bạch cầu đa nhân trung tính, tăng hematocrit, hạ kali máu, tổn thương não đối xứng 2 bên trên phim CLVT, tổn thương phổi lan tỏa trên phim Xquang ngực. Kết luận: Nghiên cứu cho thấy bệnh cảnh ngộ độc Diquat rất nặng nề, biểu hiện lâm sàng tổn thương trên đa cơ quan: tổn thương ống tiêu hoá, tổn thương thận cấp, tổn thương não, tổn thương phổi gây suy hô hấp, và sốc nặng dẫn đến tử vong nhanh chóng. Cần nghiên cứu sâu hơn để tìm ra phác đồ điều trị hiệu quả.

Diquat là một thuốc diệt cỏ thuộc nhóm Bipiridyl, mang các tính chất vật ly và hóa học tương đồng với Paraquat, gây độc theo cùng một cơ chế tuy nhiên lại có nhiều triệu chứng lâm sàng rất khác biệt. Ngộ độc cấp Diquat gây bệnh cảnh tổn thương đa cơ quan, biểu hiện triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng phức tạp, dẫn đến kết cục tử vong nhanh chóng. Số ca bệnh ngộ độc cấp thuốc diệt cỏ Diquat xuất hiện ngày càng nhiều trên lâm sàng tại Việt Nam, số ca bệnh tử vong cũng tang theo. Trên thế giới, số lượng nghiên cứu về đặc điểm lâm sàng của ngộ độc Diquat còn hạn chế, chủ yếu dưới dạng báo các các ca bệnh ngộ độc đơn le. Tại Việt Nam hiện tại chưa có nghiên cứu nào về đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân ngộ độc cấp Diquat được công bố. Nhận thức của bác sĩ lâm sàng chưa đây đủ. Do đó, chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm mục tiêu: “Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân ngộ độc cấp Diquat”