ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN XƠ GAN RƯỢU CÓ XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA DO VỠ GIÃN TĨNH MẠCH PHÌNH VỊ TẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN XƠ GAN RƯỢU CÓ XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA DO VỠ GIÃN TĨNH MẠCH PHÌNH VỊ TẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Anh Tuấn Nguyễn 1,2,, Minh Hiếu Nguyễn 
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân xơ gan rượu có xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch dạ dày. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả tiến cứu 67 bệnh nhân được chẩn đoán xơ gan do rượu, xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch dạ dày tại bệnh viện Bạch Mai từ năm 2021 đến năm 2022. Kết quả: 67 bệnh nhân, tất cả là nam giới, tuổi trung bình 56 ± 10. Mức độ xơ gan Child – Pugh A, chiếm 17,9%, Child – Pugh B chiếm 47,8%, Child – Pugh C chiếm 34,3%. 84% bệnh nhân có tiền sử xuất huyết tiêu hóa trước đây. Đa số bệnh nhân (65,7%) mất máu ở mức độ trung bình. Chỉ số sinh tồn trung bình của bệnh nhân lần lượt là 94 ± 16 chu kỳ/phút, huyết áp tâm thu 110 ± 21 mmHg, huyết áp tâm trương 64 ± 11 mmHg. Các vị trí chảy máu GOV1, GOV2, IVG1 lần lượt chiếm 28%, 37% và 35%. Tỷ lệ tử vong là 15%. Kết luận: Xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch dạ dày trên nền xơ gan rượu hầu hết gặp ở nam giới, lứa tuổi trung niên. Đa số bệnh nhân đã có tiền sử xuất huyết tiêu hóa từ trước. Tỷ lệ các vị trí xuất huyết GOV1, GOV2, IVG1 không khác nhau nhiều. Dù đa số bệnh nhân có mức độ mất máu ở mức độ trung bình tuy nhiên tỷ lệ tử vong của bệnh lý tương đối cao.

Lạm dụng rượu là một vấn đề sức khỏe toàn cầu. Gan là tạng chịu ảnh hưởng lớn nhất khi tiêu thụ rượu vì đây là nơi diễn ra quá trình chuyển hóa ethanol. Sử dụng rượu quá mức và kéo dài dẫn đến tổn thương gan ở nhiều mức độ, từ gan nhiễm  mỡ,  viêmgan,  gan  xơ  hóa  và  xơ  gan. Trong thực tế, các số liệu thống kê cho thấy lạm dụng rượu chiếm một nửa trong gánh nặng bệnh tật và tử vong do xơ gan trên toàn thế giới1.Trong những bệnh nhân xơ gan, tỷ lệ có giãn vòng nối tĩnh mạch thực quản là 5 –15%, trong đó 1/3 sẽ tiến triển thành xuất huyết tiêu hóa. Hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa gây ra biến chứng vỡ giãn tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch dạ dày. Vỡ giãn tĩnh mạch dạ dày có tỷ lệ mắc và tỷ lệ búi giãn thấp hơn giãn tĩnh mạch thực quản, tuy nhiên khi có xuất huyết tiêu hóa thì tỷ lệ tử vong cao, lên tới 14–45% các trường hợp2.Điều  trị  hiện  tại  của  giãn  tĩnh  mạch  thực quản,  tĩnh  mạch  dạ  dày  bao  gồm  dùng  thuốc (vasopresin, somatostatin và các dẫn xuất), nội soi  thắt,  tiêm  xơ,  can  thiệp  mạch  dùng  bóng chèn và làm tắc ngược dòng, phẫu thuật. Mặc dù có nhiều tiến bộ trong việc chẩn đoán và điều trị, tuy nhiên tỷ lệ tử vong của bệnh lý này vẫn ở mức cao. Để đánh giá mối liên quan giữa mức độ nặng, tiên lượng tử vong của bệnh nhân xơ gan  rượu  có  xuất  huyết  tiêu  hóa  do  giãn  tĩnh mạch dạ dày chúng tôi thực hiện nghiên cứu đề tài với mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân xơ gan rượu có xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch dạ dày.