ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA PHỔ BỆNH VIÊM TỦY THỊ THẦN KINH

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG CỦA PHỔ BỆNH VIÊM TỦY THỊ THẦN KINH
Văn Tuận Nguyễn 1,2,, Văn Sỹ Nguyễn 
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng của phổ bệnh viêm tủy thị thần kinh (NMOSD). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu 42 bệnh nhân được điều trị tại trung tâm Thần kinh bệnh viện Bạch Mai và được chẩn đoán xác định NMOSD. Kết quả: Bệnh chủ yếu gặp nữ giới (80,1%), tỉ lệ nữ/ nam ≈ 4:1. Tuổi khởi phát trung bình: 36,3 ± 12,1. Bệnh kèm thêm các bệnh tự miễn khác 15,2%. Có 90,5% bệnh nhân tái phát bệnh. Triệu chứng thường gặp: giảm thị lực 2 bên 45,2 %, liệt vận động và rối loạn cảm giác gặp 90,5%, rối loạn tiểu tiện 66,7%, ngoài ra triệu chứng gặp tỷ lệ thấp hơn như cơn co cứng tăng trương lực cơ 19%, tổn thương tiểu não 14,2%, liệt dây thần kinh sọ não 19%, nôn, nấc 23.8%. Bệnh nhân được chẩn đoán NMOSD dựa trên xét nghiệm kháng thể kháng aquaporin 4 với có tổn thương viêm tủy cấp và viêm thị thần kinh 83,3%, tổn thương khu vực gây nôn 11,9%, hội chứng thân não/tiểu não 14,3%, viêm thị thần kinh đơn thuần 4,8%, hội chứng khu vực gian não 4,8%. Kết luận: Triệu chứng lâm sàng tương ứng với những tổn thương tủy sống cấp tính, viêm thị thần kinh, ngoài ra còn gặp tổn thương ở thân não, gian não và não bán cầu.

Viêm tủy thị thần kinh là một rối loạn viêm tự miễn  của  hệ  thần  kinh  trung  ương,  được  đặc trưng bởi tổn thương mất myelin và sợi trục, đáp ứng qua trung gian miễn dịch, tác động chủ yếu đến dây thần kinh thị giác và cột tủy, ngoài ra còn có thể tổn thương ở vùng gian não, thân não và cả bán cầu não[3]. Trong viêm tủy thị thần kinh và phổ bệnh viêm tủy thị thần kinh được thống nhất gọi chung năm 2015 là phổ bệnh viêm tủy thị thần kinh (NMOSD), có kháng thể đặc hiệu với kháng nguyên đích (aquaporin 4, kênh ưa nước ở chỗ tận cùng chân của tế bào hình sao)có có độ đặc hiệu cao quanh màng não thất, cấu trúc liên quan đến hàng rào máu não [3]. Đặc biệt theo thời gian bệnh gây nên tích lũy tàn phế về thần kinh và gây tổn thất rất lớn về kinh tế.Ở Việt Nam viêm tủy thị thần kinh (thường gọi bệnh Devic) được biết chỉ tổn thương thị giác và tủy sống nhưng những năm gần đây người ta mới  biết  rõ  bệnh  NMOSD  nhờ  dựa  vào  cộng hưởng từ và xét nghiệm IgG AQP4 (aquaporin4), nhưng rất hiếm có công trình nào đi sâu nghiên cứu lâm sàng bệnh này. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng của phổ bệnh viêm tủy thị thần kinh.