Đặc điểm lâm sàng, mô bênh học và kết quả điều trị ung thư âm hộ di căn hạch

Ung thư âm hô là bênh ít gäp, chiêm 3-5% ung thư phụ khoa [19], [70]. Theo thống kê hàng näm ở Mỹ, ung thư âm hô và âm đạo chỉ chiêm 1,7% số ca ung thư ở phụ nữ, tỷ lê mắc mới của ung thư âm hô là 1,46/100.000 dân [31], [39]. Tại Viêt Nam, theo ghi nhân ung thư của Hà Nôi 1991-1995, ung thư âm hô và âm đạo chiêm 1,7% ung thư ở phụ nữ [1], ghi nhân ung thư quần thể tại thành phố Hổ Chí Minh näm 1997, ung thư âm hô chiêm 0,9% ung thư ở phụ nữ, tỷ lê mắc là 1/100.000 dân [15] . Có lẽ do chỉ chiêm môt vị trí khá khiêm tốn mà từ lâu bênh ít được các tác giả trong nước quan tâm nghiên cứu.

Phần lớn ung thư âm hô xảy ra ở phụ nữ lớn tuổi, 80-85% sau mãn kinh [12], [28]. Trong ung thư âm hô, ung thư biểu mô tể bào vảy chiêm trên 90% các trường hợp [10], [67], đây là loại hay di cän hạch, ở giai đoạn III, IV tỉ lê di cän hạch tới 60 -100% [42].

Ung thư âm hô là môt ung thư bề mät dễ phát hiên, nhưng ở Viêt Nam điều ngạc nhiên đa số bênh nhân được phát hiên và điều trị ở giai đoạn tương đối muôn đã có di cän hạch, làm cho kêt quả điều trị còn hạn chê, điều này do: Bênh nhân e ngại, lo sợ không đi khám bênh hoäc do môt số nhân viên y tố ở tuyên chäm sóc sức khỏe ban đầu còn ít kinh nghiêm, ít hiểu biêt về ung thư âm hô nên chẩn đoán nhầm sang bênh khác hoäc đã cố thử chữa làm kéo dài thời gian phát triển bênh.

Di cän hạch là môt yêu tố tiên lượng đâc biêt quan trọng và đôc lâp, tỷ lê sống thêm 5 näm khi chưa có di cän hạch từ 80 – 90% nhưng khi có di cän hạch chỉ còn 40 – 60% [59], [70], do đó viêc tìm hiểu môt số yêu tố liên quan đên di cän hạch có ý nghĩa trong chiên lược điều trị, di cän hạch cũng là môt yêu tố để xây dựng phác đổ điều trị.

Phẫu thuât là phương pháp cơ bản được áp dụng trong điều trị ung thư âm hô, từ näm 1981 đa số các tác giả áp dụng phẫu thuât cắt âm hô toàn bô và vét hạch bẹn bằng các đường riêng rẽ do đó đã làm giảm đáng kể tỷ lê biên chứng và tử vong do phẫu thuât [43], [51] . Xạ trị bổ trợ sau phẫu thuât cho ung thư âm hô di căn hạch đã làm tăng thêm kết quả điều trị [35]. Bênh viên K Hà Nôi đã áp dụng phương pháp trên trong điều trị ung thư âm hô di căn hạch song chưa có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề này. Vì vây chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Đặc điểm lâm sàng, mô bênh học và kết quả điều trị ung thư âm hộ di căn hạch”. Nhằm mục tiêu:

1. Nhạn xét đặc điểm lâm sàng, mô bệnh học và một số yếu tố liên quan đến di căn hạch của ung thư âm hộ điều tri tại Bệnh viện K Hà Nội từ 1/2003 – 12/ 2007.

2. Đánh giá kết quả điều tri ung thư âm hộ di căn hạch.

MỤC LỤC

Trang

ĐẶT VAN ĐỂ 1

CHƯƠNG I. TỔNG QUAN TAI LIỆU 3

1.1 GIẢI PHẪU 3

1.1.1 Hình thể ngoài 3

1.1.2 Mạch máu 5

1.1.3 Thần kinh 5

1.1.4 Câu trúc bạch huyết 5

1.2 DỊCH TỄ HỌC, BỆNH SINH 8

1.2.1 Dịch tễ học 8

1.2.2 Các yếu tố nguy cơ 9

1.3 TIÊN TRIỂN Tự NHIÊN CỦA UNG THƯ ÂM HỘ 10

1.3.1 Phát triển tại chỗ 10

1.3.2 Lan tràn tới hạch vùng 10

1.3.3 Di căn xa 11

1.4 LÂM SÀNG VÀ cẨN LÂM SÀNG 12

1.4.1 Lâm sàng 11

1.4.2 Cân lâm sàng 11

1.3.3 Chẩn đoán xác định 12

1.4.4 Mọt số loại ung thư khác ở âm hô 12

1.5 MÔ BỆNH HỌC 13

1.5.1 Mô học 13

1.5.2 Phân loại mô bênh học 14

1.5.3 Phân đô mô học 15

1.6 XÊP LOẠI GIAI ĐOẠN 16

1.7 cÁc PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 18

1.7.1 Phẫu thuât 18

1.7.2 Xạ trị 21

1.7.3 Hóa trị 23

1.7.4 Ung thư tái phát 24 1.7.5 Biên chứng trong quá trình điều trị 24

CHƯƠNG II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu 26

2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN cúu 26

2.1.1 Tiêu chuẩn lựa chọn 26

2.1.2 Tiêu chuẩn loại trừ 26

2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cúu 27

2.2.1 Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng 27

2.2.2 Đặc điểm mô bênh học 29

2.2.3 Nghiên cứu một số yêu tố liên quan đến di căn hạch 29

2.2.4 Xếp loại TNM và giai đoạn bênh 30

2.2.5 Nghiên cứu về kết quả điều trị ung thư âm hộ di căn hạch 30

2.3 xử LÝ SỐ LIỆU 32

CHƯƠNG III. KẾT QUẢ NGHIÊN cứu 33

3.1 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG 33

3.1.1 Tuổi măc bênh 33

3.1.2 Nghề nghiêp, nơi ở 34

3.1.3 Tình trạng kinh nguyêt 34

3.1.4 Triêu chứng lâm sàng 35

3.1.5 Đặc điểm tổn thương khối u 37

3.2 ĐẶC ĐIỂM MÔ BỆNH HỌC 40

3.2.1 Mô bênh học 40

3.2.2 Phân độ mô học 41

3.3 MỘT SỐ YÊU TỐ LIÊN QUAN ĐEN DI CẢN HẠCH 43

3.3.1 Liên quan giữa kích thước u với di căn hạch 43

3.3.2 Liên quan giữa giai đoạn T với di căn hạch 43

3.3.3 Liên quan giữa vị trí u với di căn hạch 44

3.3.4 Liên quan giữa độ mô học với di căn hạch 44

3.4 CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIEU TRỊ UNG THƯ ÂM HỘ DI CẢN HẠCH 45

3.5 KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ ÂM HỘ DI CẢN HẠCH 46

3.5.1 Biến chứng sớm và muộn 46

3.5.2 Kết quả theo dõi thời gian sống thêm 47

3.5.3 Tái phát sau điều trị 55

3.5.4 Di can sau điều trị 58

CHƯƠNG IV. BÀN LUẬN 59

4.1 ĐẠC ĐIỂM LÂM SÀNG 59

4.1.1 Tuổi mắc bênh 59

4.1.2 Nghề nghiêp, nơi ở 60

4.1.3 Tình trạng kinh nguyêt 60

4.1.4 Triêu chứng lâm sàng 60

4.1.5 Đâc điểm tổn thương khối u 63

4.2 ĐẠC ĐIỂM MÔ BỆNH HỌC 65

4.2.1 Mô bênh học 65

4.2.2 Đô mô học 66

4.3 MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐÊN DI CẢN HẠCH 67

4.3.1 Liên quan giữa kích thước u với di can hạch 67

4.3.2 Liên quan giữa giai đoạn T với di can hạch 68

4.3.3 Liên quan giữa vị trí u với di can hạch 68

4.3.4 Liên quan giữa đô mô học với di can hạch 68

4.4 KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ ÂM HỘ 69

4.4.1 Biên chứng sớm và muôn 69

4.4.2 Sống thêm sau điều trị 70

4.4.3 Tái phát và di can sau điều trị 74

KẾT LUẬN 77

KIÊN NGHỊ 78

TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

Phụ lục 1. Mẫu bênh án nghiên cứu

Phụ lục 2. Mẫu phiêu tìm hiểu tình hình bênh nhân

Phụ lục 3. Danh sách bênh nhân ung thư âm hô