ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG RỐI LOẠN TRẦM CẢM Ở NGƯỜI BỆNH PHÌ ĐẠI LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG RỐI LOẠN TRẦM CẢM Ở NGƯỜI BỆNH PHÌ ĐẠI LÀNH TÍNH TUYẾN TIỀN LIỆT
Thị Thu Cao 1,, Nguyễn Ngọc Trần 1
Đặt vấn đề: Trầm cảm thường gặp ở người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt, sự xuất hiện trầm cảm có thể để lại những hậu quả bất lợi như tăng nhu cầu sử dụng các dịch vụ y tế, giảm tuân thủ điều trị, thời gian nằm viện lâu hơn, và suy giảm chức năng. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm ở người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang 111 người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt khám và điều trị Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Lão Khoa Trung Ương từ tháng 08/2021 đến tháng 08/2022. Kết quả: Đối tượng nghiên cứu chủ yếu là người bệnh trên 60 tuổi (90,1%); độ tuổi trung bình 70,08 ± 8,15; nơi sinh sống chủ yếu ở nông thôn (63,1%); trình độ học vấn trung học cơ sở (31,5%). Có 26,1% người bệnh có rối loạn trầm cảm theo ICD10, trong đó trầm cảm nhẹ chiếm 18,7%; triệu chứng khởi phát hay gặp nhất là buồn chán, bi quan (37,9%); trong các triệu chứng đặc trưng của trầm cảm, khí sắc trầm là hay gặp nhất (89,7%); trong các triệu chứng phổ biến của trầm cảm, hay gặp nhất là rối loạn giấc ngủ (96,5%). Kết luận: Trầm cảm là rối loạn tâm thần thường gặp ở người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Trầm cảm thường khởi phát đầu tiên bởi buồn chán, bi quan. Triệu chứng đặc trưng hay gặp nhất là khí sắc trầm, triệu chứng phổ biến hay gặp là rối loạn giấc ngủ.

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt (PĐLTTTL) là một tình trạng phổ biến ở nam giới đặc biệt là người  cao  tuổi.  Một  nghiên  cứu  của  Berry  và cộng sự đã chỉ ra tỉ lệ phì đại lành tính tuyến tiền liệt liên quan đến độ tuổi của nam giới, tỉ lệ mắc là 8% ở lứa tuổi dưới 40, tăng lên 50% ở lứa tuổi  51-60,  và  con  số  này  có  thể  tăng  lên  tới 80% khi nam giới đạt đến tuổi 80.1Mặc dù phì đại lành tính tuyến tiền liệt không phải là một bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng, nhưng những vấn đề liên quan như triệu chứng đường tiết niệu dưới, tiểu đêm, rối loạn cương dương…đã ảnh hưởng  tiêu  cực  lên  nhiều  mặt  của  chất  lượng cuộc sống, sức khỏe thể chấtvà sức khỏe tâm thần của người bệnh. Trầm cảm là rối loạn tâm thần thường gặp ở những người bệnh mắc phì đại  lành  tính  tuyến  tiền  liệt.  Nghiên  cứu  của Pietrzyk  và  cộng  sự  cho  thấy,  có  đến  22,4% người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt có trầm cảm.2Đối với người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt, sự xuất hiện trầm cảm có thể để lại những hậu quả bất lợi như tăng nhu cầu sử dụng các dịch vụ y tế, giảm tuân thủ điều trị, thời gian nằm viện lâu hơn, và suy giảm chức năng. Vì vậy việc phát hiện sớm,can thiệp và điều  trị  trầm  cảm  là  một  trong  những  yếu  tố then  chốt  trong  chăm  sóc  người  bệnh.  Tuy nhiên, trầm cảm thường khó phát hiện ở người bệnh, vì các triệu chứng cơ thể, chẳng hạn như thiếu năng lượng, kém sự tập trung và giảm cân, có thể bị đánh giá là do bệnh tật hoặc quá trình lão hóa, mà không phải do trầm cảm. Trên thế giới  đã  có  một  số  nghiên  cứu  về  trầm  cảm  ở người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt, tuy nhiên ở Việt Nam hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu  nào  về  vấn  đề  này,  vì  vậy  chúng  tối  tiến hành nghiên cứu “Đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm ở người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt” với mục tiêu: “Mô tả đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm ở người bệnh phì đại lành tính tuyến tiền liệt”.