ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG TIC ÂM THANH Ở HỘI CHỨNG TOURETTE

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG TIC ÂM THANH Ở HỘI CHỨNG TOURETTE
Trần Nguyễn Ngọc1,2, Dương Minh Tâm1,2
1 Đại học Y Hà Nội
2 Viện Sức Khỏe Tâm Thần – Bệnh Viện Bạch Mai
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu rối loạn Tic ở trẻ có hội chứng Tourette với mục tiêu mô tả đặc điểm lâm sàng Tic âm thanh ở trẻ được chẩn đoán mắc hội chứng Tourette bằng phương pháp mô tả cắt ngang ở 77 trẻ đến khám lần đầu tiên tại phòng khám chuyên khoa Tâm thần, Bệnh viện Nhi Trung ương, có tuổi dưới 18, được chẩn đoán xác định hội chứng Tourette (F95.2) theo tiêu chuẩn chẩn đoán của ICD 10. Kết quả: phần lớn các động tác tic âm thanh khởi phát khi trẻ dưới 7 tuổi: 62,3%, chỉ có 1,3% trẻ khởi phát ở tuổi  trên 11. Phần lớn bệnh nhân nhận được chẩn đoán hội chứng Tourette ở lứa tuổi 8 – 11 (55,8%). Các triệu chứng  tic âm thanh đơn giản xuất hiện đa dang: hắng giọng là biểu hiện gặp nhiều nhất, nhiều hơn rõ rệt so với các biểu hiện khác: 66,2%); tiếp theo khịt mũi: 18,2% và khạc: 15,6%. Chỉ có 3 triệu chứng Tic âm thanh phức tạp xuất hiện, đó là: nói tục: 2,6%; nói lắp bắp:2,6% và phát âm không rõ: 1,3%). Kết luận: Phát hiện sớm các triệu chứng tic âm thanh là điều quan trọng trong chẩn đoán chính xác hội chứng Tourette, để từ đó bệnh nhân có thể được điều trị kịp thời.

Hội chứng Tourette là một rối loạn tâm -thần kinh đặc trưng bởi nhiều tic vận động và ít nhất một  tic  âm  thanh  xuất  hiện  trên  1  năm,  khởi phát  trước  18  tuổi.  Tic là  dấu  hiệu  đặc  trưng nhất  của  hội  chứng  Tourette  trong  đó  Tic  âm thanh  được  khái  niệm  là  những  âm  thanh  vô nghĩa  phát  ra  một  cách  đột  ngột  không  mục đích.1Hình thái của Tic âm thanh rất đa dạng,phức tạp và thường bị nhầm lẫn với các bệnh lý đường hô hấp như hen phế quản, viêm phế quản hoặc viêm mũi dị ứng. Thông thường, Tic xuất hiện khoảng 15 -25% ở nhóm trẻ từ 4 –7 tuổi với các biểu hiện nhẹ và thoáng qua trong vòng vài tháng. Xu hướng tăng dần về mức độ, tần số, sẽ đạt đến đỉnh điểm ở độ tuổi từ 10 –12 và sau  đó  sẽ  giảm  dần  khi  trẻ  bước  sang  tuổi  vị thành niên. Khoảng 2/3 cho đến 3/4 trẻ có các dấu hiệu tic giảm một cách đáng kể trong suốt thời kỳ vị thành niên. Một số ít các trường hợp có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành và khi đó khả năng sẽ tồn tại trong suốt cuộc đời.1,2Cho đến nay, chẩn đoán hội chứng Tourette chủ yếu dựa vào lâm sàng. Chưa có xét nghiệm cận lâm sàng hỗ  trợ  chẩn  đoán  hội  chứng  Tourette.  Các  xét nghiệm cận lâm sàng chỉ giúp chẩn đoán loại trừ với các triệu chứng, hội chứng hoặc bệnh lý khác. Tại Việt Nam, đã có một số đề tài nghiên cứu về các rối loạn tic nhưng chưa có đề tài nghiên cứu  về  đặc  điểm  tic  âm  thanh  ở  hội  chứng Tourette. Vì vậy với mong muốn làm rõ đặc điểm lâm  sàng,  chúng  tôi  thực  hiện  nghiên  cứu  với mục tiêu “Mô tả đặc điểm lâm sàng tic âm thanh ở trẻ được chẩn đoán mắc hội chứng Tourette”.