Đặc điểm lâm sàng và căn nguyên viêm thanh quản do nấm

Nhiễm nấm thanh quản hay viêm thanh quản (VTQ) do nấm là một hình thái viêm thanh quản đặc hiệu do các vi nấm gây ra. Khoảng hơn hai thập kỷ trở lại đây các bệnh do vi nấm đã tăng lên một cách đáng kể. Ở New Zealand trong chín năm qua tỷ lệ các bệnh do nấm đã tăng lên 8 lần [5]. Ở nước ta tỷ lệ nhiễm vi nấm cũng có xu hướng gia tăng nhanh chóng [1].

Vấn đề chẩn đoán viêm thanh quản do nấm cho đến nay chưa  được quan tâm nhiều, việc chẩn đoán chưa chính xác do triệu chứng lâm sàng nghèo nàn, khám đánh giá tổn thương ở thanh quản là một thao tác không dễ nên thường nhầm với các bệnh khác của thanh quản như lao, ung thư, bạch sản…. Việc cần thiết có một quy trình chẩn đoán được đặt ra. Chúng tôi nghiên cứu về VTQ do nấm với mục tiêu:

1. Mô tả đặc điểm lâm sàng của viêm thanh quản do nấm.

2. So sánh kết quả soi trực tiếp và mô bệnh học với nuôi cấy nấm trong chẩn  đoán viêm thanh quản do nấm.

II. ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Đối tượng nghiên cứu

Gồm các bệnh nhân được chẩn đoán là VTQ do nấm, điều trị  tại bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương từ 1999 – 2006, không phân biệt tuổi, giới, nghề nghiệp.

2. Phương pháp nghiên cứu

Sử dụng phương pháp mô tả từng trường hợp.

Thiết kế nghiên cứu:

– Bệnh nhân được làm bệnh án theo mẫu: khai thác các triệu chứng cơ năng và khám thực thể.

– Khi thấy thanh quản có màng  giả thì lấy

màng giả làm các xét nghiệm soi trực tiếp, nuôi cấy (tại khoa Xét nghiệm Vi sinh – Bệnh viện Bạch Mai).

– Sinh thiết một mảnh tổ chức dưới vùng  có màng giả làm mô bệnh học (tại bộ môn  Giải phẫu bệnh – Trường Đại học Y Hà Nội).

Bệnh nhân được chẩn đoán xác định VTQ do nấm với các tiêu chuẩn sau:

+ Có dấu hiệu lâm sàng rõ:

– Cơ năng có triệu chứng khàn tiếng.

– Thực thể: khám thấy có màng giả ở thanh quản.

+ Xét nghiệm xác định có nấm gây bệnh: có một trong các xét nghiệm sau (+).

– Soi trực tiếp: có sợi nấm hoặc có tế bào nấm men nảy chồi.

– Nuôi cấy: có khóm nấm sợi hoặc khóm nấm men thuần nhất mọc.

– Mô bệnh học: có tế bào (bào tử) nấm  và/ hoặc sợi nấm trong mô.

+ Định danh nấm gây bệnh: dựa vào kết quả nuôi cấy nấm và mô bệnh học. Các  số  liệu  được  xử  lý  theo  chương  trình Epi- info 6.04.