ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CHẨN ĐOÁN UNG THƯ GAN NGUYÊN PHÁT Ở NGƯỜI CAO TUỔI

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CHẨN ĐOÁN UNG THƯ GAN NGUYÊN PHÁT Ở NGƯỜI CAO TUỔI
Ngô Viết Thi1
TÓM TẮT
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và chẩn đoán bệnh nhân (BN) ung thư gan nguyên phát (UTGNP) ở người cao tuổi (NCT). Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu cắt ngang mô tả BN ≥ 60 tuổi được chẩn đoán UTGNP tại Bệnh viện Bình Dân, thời gian 01/2015 – 01/2019. Kết quả: Tuổi trung bình 65 ± 4,7, tỷ lệ nam/nữ: 7/3. Triệu chứng chủ yếu là đau hạ sườn phải (65%), tình cờ phát hiện (38%). Yếu tố nguy cơ chủ yếu là nhiễm siêu vi viêm gan B (HBV) (36,7%) và siêu vi viêm gan C (HCV) (38,4%), đồng nhiễm HBV-HCV (3,3%). Bệnh lý đi kèm đa số là tăng huyết áp (52,4%), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (14,7%), đái tháo đường (13,1%). Nồng độ AFP > 200 ng/ml chỉ gặp ở 18,3%, đa phần là AFP < 200 ng/ml với 81,7%. U có độ biệt hóa cao 43,1%, vừa 15%, kém 41,7%. Đa phần khối u có vỏ bao rõ. Kết luận: UTGNP ở NCT hầu hết có bệnh lý nội khoa đi kèm, liên quan đến tử vong sau phẫu thuật cắt gan. Yếu tố nguy cơ chủ yếu là nhiễm HBV và HCV, đa số các trường hợp chẩn đoán thường không dựa vào AFP vì tỷ lệ AFP > 200 ng/ml thấp.

Ung thư gan nguyên phát là bệnh lý rất phổ biến và là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ tư trong các bệnh lý ung thư [1]. Bệnh gặp nhiều ở các nước Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam), châu Phi (phần dưới sa mạc Sahara), ít gặp ở châu Mỹ, châu Âu, Bắc Mỹ [2]. Đây là một trong những loại ung thư phổ biến và gây tử vong cao ở nam giới.