ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ ĐIỆN SINH LÝ CỦA TỔN THƯƠNG THẦN KINH NGOẠI VI Ở NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG (ĐTĐ) TÝP 2 MỚI ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN

ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ ĐIỆN SINH LÝ CỦA TỔN THƯƠNG THẦN KINH NGOẠI VI Ở NGƯỜI BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG (ĐTĐ) TÝP 2 MỚI ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN
Nguyễn Thị Anh1,, Nguyễn Văn Tuận2,3, Nguyễn Quang Bảy1
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và điện sinh lý của tổn thương thần kinh ngoại vi ở người bệnh Đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2 mới được chẩn đoán. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trên 98 người bệnh Đái tháo đường týp 2 mới được chẩn đoán tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường và trung tâm Thần kinh bệnh viện Bạch Mai. Kết quả: Tuổi trung bình của nhóm nghiên cứu là 58,05 ± 12,82. Nhóm tuổi hay gặp nhất là nhóm trên 60 tuổi 45,9%, tỷ lệ nam/ nữ là 1,45. Tỷ lệ người bệnh có bệnh lý Tăng huyết áp đi kèm là 65,3%, rối loạn lipid máu là 71,4%. Tại thời điểm phát hiện bệnh lý Đái tháo đường, đa số bệnh nhân có mức HbA1C cao trên 7% chiếm tỷ lệ 86,7%, với mức HbA1C trung bình là 11,8%. Giảm/ mất phản xạ gân Achille là dấu hiệu lâm sàng  hay gặp, gợi ý tổn thương thần kinh ở người ĐTĐ. Có 22 người bệnh (22.5%) có biến đổi trên đo dẫn truyền thần kinh. Trong đó, giảm biên độ vận động chiếm tỷ lệ 26% và kéo dài tốc độ dẫn truyền cảm giác (20%) là hay gặp nhất. Kết luận: Đo dẫn truyền thần kinh có thể cho thấy những thay đổi sớm về tổn thương thần kinh ngoại biên của người bệnh ĐTĐ mới được chẩn đoán.

Bệnh Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh rối loạn chuyển  hóa,  có  đặc  điểmtăng  glucose  huyết mạn tính do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác dụngcủa insulin, hoặc cả hai.Đây là một trong những  nguyên  nhân  hàng  đầu  gây  bệnh  tim mạch, mù lòa, suy thận, và cắt cụt chi.1 Bệnh có nhiều biến chứng mạn tính nguy hiểm. Trong đó, biến chứng thần kinh do ĐTĐ là biến chứng mãn tính phổ biến nhất, biểu hiện lâm sàng đa dạng: rối loạn cảm giác, yếu cơ, teo cơ, loét bàn chân, cắt cụt chi,… Tuy không gây tử vong nhưng gây tàn phế nhiều và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.  Có  tới  50%  trường  hợp  bệnh  thần  kinh ngoại biên do ĐTĐ có thể không có triệu chứng1. Thăm dò điện sinh lý là phương pháp có nhiều ưu điểm hơn cả để khám, phát hiện tổn thương thần  kinh  nói  chung  và  đặc  biệt  ở  bệnh  nhân ĐTĐ. Phương pháp này cho phépphát hiện sớm tổn thương, chính xác đến từng vị trí tổn thương để chẩn đoán, theo dõi điều trị, tiên lượng bệnh thần kinh ngoại vi  với độ nhạy cao. Phát hiện bệnh lý thần kinh ở cả nhóm có triệu chứng và không  triệu  chứng  lâm  sàng  ở  bệnh  nhân  đái tháo đường týp 2 trong giai đoạn đầu của bệnh là chìa khóa để cung cấp một cửa sổ cơ hội để tối ưu hóa điều trị đa yếu tố và hạn chế sự tiến triển của bệnh. Ứng dụng chẩn đoán điện trong chẩn đoán  ĐTĐ týp 2 giai đoạn sớm vẫn còn tương đối khó khăn đối với các nhàthực hành lâm sàng. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đó, chúng tôi thực hiện đề tài với mục tiêu:  Nghiên cứu  đặc  điểm  lâm  sàng,  cận  lâm  sàng  tổn thương thần kinh ngoại vi ở người bệnh ĐTĐ týp 2 mới được chẩn đoán.