Đặc điểm lâm sàng và tiến triển gần bệnh hẹp eo động mạch chủ ở trẻ em

Hẹp eo động mạch chủ là bệnh bẩm sinh đã được chẩn đoán và điều trị tại bệnh viên Nhi trung ương từ nhiều năm nay, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời bệnh có thể gây tử vong. Mục tiêu:(1). Mô tả đặc điểm lâm sàng của bệnh hẹp eo động mạch chủ ở trẻ em. (2). Đánh giá bước đầu kết quả điều trị bệnh hẹp eo động mạch chủ. Đối tượng và phương pháp:Nghiên cứu hồi cứu trên 26 trẻ và tiến cứu trên 5 trẻ hẹp eo động mạch chủ tại bệnh viện Nhi Trung ương từ tháng 01/2004 đến hết tháng 03/2006. Kết quả:Tuổi chẩn đoán trung bình là 13,9 ± 25,7 tháng (7 ngày – 8 tuổi), 17/31 trẻ được chẩn đoán trước 3 tháng tuổi. 80,6% hẹp eo động mạch chủ ở thể kết hợp, hay gặp nhất là thông liên thất và còn ống động mạch. Triệu chứng lâm sàng có giá trị cao trong định hướng chẩn đoán: Mạch bẹn mất hoặc yếu 23/25 (92%) trẻ, huyết áp chi trên cao hơn chi dưới =20mmHg 16/18 (84,4%) trẻ, cao huyết áp 10/23 (43,5%) trẻ. Chỉ có 16/31 trẻ được điều trị can thiệp (13 trẻ phẫu thuật và 3 trẻ nong bóng). Tỷ lệ tử vong chung còn cao: 11/31 trẻ tử vong (35,5%), trong đó 9/15 trẻ điều trị nội khoa đơn thuần và 2/16 trẻ được can thiệp. Chỉ có 11 trẻ trong tổng số 14 trẻ sống sau can thiệp được theo dõi, thời gian theo dõi trung bình 6,6 tháng (1 – 22 tháng). Tỷ lệ tái hẹp còn cao, ít nhất 5/16 trẻ được điều trị can thiệp, hẹp tái phát gặp ở cả hai phương pháp điều trị

Hẹp eo động mạch chủ là bệnh không hiếm gặp, gặp 2 – 6/10.000 trẻ đẻ sống ở các nước Âu – Mỹ và 5 – 8% trong tổng số các dị tật tim bẩm sinh [7, 10]. Bệnh không khó chẩn đoán, chẩn đoán xác định dựa vào siêu âm, trong một số ít trường hợp chụp mạch hay CT-scanner là cần thiết. Thăm khám lâm sàng tỉ mỉ toàn diện có giá trị cao trong định hướng đề ra xét nghiệm. Chẩn đoán hẹp eo động mạch chủ sớm, từ khi trẻ chưa có triệu chứng lâm sàng, giúp bác sỹ có kế hoạch chủ động điều trị và nhằm giảm biến chứng nặng như suy tim, sốc tim, thậm chí tử vong [3]. Ở một số nước bệnh có thể được chẩn đoán ngay từ thời kì bào thai và chương trình sàng lọc lâm sàng được áp dụng ở tất cả các trẻ sơ sinh. Tại bệnh viện Nhi Trung
Ương, chẩn đoán và điều trị hẹp eo động mạch chủ đã được tiến hành trong vài năm gần đây.
Tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào đánh giâ về việc điều trị và tiến triển bệnh, do đó chúng tôi
tiến hành nghiên cứu này với 2 mục tiêu:
1. Mô tả đặc điểm lâm sàng của bệnh hẹp eo động mạch chủ ở trẻ em.
2. Đánh giá bước đầu kết quả điều trị bệnh hẹp eo động mạch chủ