Đặc điểm loạn thần, rối loạn cảm xúc và hành vi trong bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer được thấy ở 1% đến 2% số người trong nhóm tuổi 60 đến 65 và tỷ lệ này cứ sau 5 năm lại tăng lên gấp đôi [2, 6]. Do chưa có một yếu tố sinh học khách quan nào có thể được coi là đặc hiệu, việc chẩn đoán xác định bệnh Alz- heimer lúc bệnh nhân đang sống chủ yếu vẫn dựa vào lâm sàng suy giảm nhận thức, trong khi các biểu hiện suy giảm nhận thức từng thời kỳ bị che mờ bởi các rối loạn cảm xúc, loạn thần, các rối loạn hành vi, nhân cách… Các rối loạn này thường làm bệnh cảnh trở nên phức tạp, nặng nề gây khó khăn rất nhiều cho chẩn đoán, quản lý chăm sóc bệnh nhân ở cả gia đình và bệnh viện. Tuy nhiên, đây là những rối loạn có thể điều trị được nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.
Chúng tôi hy vọng sẽ góp phần tăng cường khả năng nhận biết để chẩn đoán, điều trị sớm, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống bệnh nhân Alzheimer  bằng  nghiên  cứu  đặc  điểm  rối  loạn cảm xúc, loạn thần và hành vi ở các bệnh nhân Alzheimer. Mục tiêu:
1.    Đánh giá đặc điểm rối loạn   cảm  xúc, hành vi, loạn thần ở giai đoạn sớm.
2.    Đánh giá đặc điểm rối loạn cảm xúc, hành vi, loạn thần ở giai đoạn toàn phát.
3.    Nhận xét bước đầu về điều trị các rối loạn cảm xúc, hành vi, loạn thần.
II.    ĐỐI   TƯỢNG   VÀ   PHƯƠNG   PHÁP NGHIÊN CỨU
Trong 5 năm chúng tôi tiến hành nghiên cứu trên 35 bệnh nhân đáp ứng tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh Alzheimer của ICD.10 và DSM.IV và điều trị tại viện Sức khoẻ tâm thần, bệnh viện Tâm thần Trung Ương I và bệnh viện Tâm thần Hà Nội.
Lâm sàng: Chúng tôi áp dụng phương pháp nghiên cứu mô tả, tiến cứu và theo dõi dọc ít nhất là 3 năm cho mỗi bệnh nhân.
Cận  lâm  sàng:  Chúng  tôi  tiến  hành  Trắc nghiệm  đánh  giá  trạng  thái  tâm  thần  tối  thiểu; Chụp cắt lớp vi tính sọ não; Thang đánh giá trầm cảm trên bệnh nhân sa sút trí tuệ của Cornell và các xét nghiệm để loại trừ các nguyên nhân khác gây sa sút trí tuệ.
Số liệu được phân tích bằng chương trình Epi- Info 6.04.
Ở Việt Nam đến nay chưa có nghiên cứu nào về cảm xúc và hành vi – các rối loạn không thuộc hoạt động nhận thức – là các biểu hiện rất cần được đánh giá trong chẩn đoán và điều trị bệnh Alzheimer (AD). Mục tiêu: (1) Đánh giá đặc điểm cảm xúc, hành vi, loạn thần ở giai đoạn sớm, toàn phát; (2) Nhận xét bước đầu về điều trị các rối loạn này ở bệnh nhân Alzheimer. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu 35 bệnh nhân đáp ứng tiêu chuẩn AD của DSM.4 bằng phương pháp mô tả, tiến cứu và theo dõi dọc. Kết quả: Trầm cảm có từ sớm và có ở 62,8% bệnh nhân ở giai đoạn toàn phát, biểu hiện chủ yếu bằng đau mỏi (62,8%), vận động chậm chạp (54,3%), rối loạn nhịp sinh học (51,4%). Hoang tưởng có ở 80% bệnh nhân chủ yếu là hoang tưởng bị thiệt hại, ảo giác (57,1%) chủ yếu là ảo thị. Các rối loạn hành vi (71,4%). Các rối loạn này được điều trị tốt bằng các thuốc hướng thần liều thấp, thời gian ngắn. Kết luận: Trầm cảm có từ sớm và được đặc trưng bởi các biểu hiện cơ thể. Các rối loạn loạn thần nhất thời không hệ thống, ảnh hưởng nhiều đến hành vi người bệnh. Các rối loạn này nhạy cảm với điều trị bằng các thuốc hướng thần hiện có