Đặc điểm sinh học, vai trò gây bệnh và chẩn đoán phòng Xét nghiệm Enterovirus type 71 gây bệnh Tay-Chân-Miệng ở trẻ em

Đặc điểm sinh học, vai trò gây bệnh và chẩn đoán phòng Xét nghiệm Enterovirus type 71 gây bệnh Tay-Chân-Miệng ở trẻ em.TCM là một bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em. Biểu hiện lâm sàngchủ yếu bao gồm sốt, viêm họng, loét miệng và phát ban mụn nước trongkhoang miệng, trên lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối và mông [1]… Bệnhthường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt tập trung ở nhóm trẻ dưới 3 tuổi [2],[3], [4].Bệnh TCM do các vi rút trong họ vi rút đường ruột gây ra. Trong đó, chủyếu là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 [5]. Ngoài ra, bệnh còn do cáctác nhân khác như: Coxsackie A4-A7, A9, A10, B1-B3, và B5.Bệnh TCM có thể lây truyền thông qua tiếp xúc trực tiếp của người lànhvới phân, các chất tiết mũi họng, nước bọt, dịch nốt phỏng của người bệnh.Một số người lớn tuổi nhiễm bệnh mà không có biểu hiện triệu chứng nhưngcó đào thải vi rút ra ngoài môi trường [6], [7].Bệnh TCM thường ở dạng nhẹ và gần như tất cả bệnh nhân đều phục hồitrong 7-10 ngày mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bệnh TCM do Enterovirus71 (EV71) có thể gây viêm não, viêm màng não vô khuẩn, viêm cơ tim, phùphổi cấp, viêm tủy, thậm chí có thể dẫn đến tử vong [8].Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới, khu vực Tây Thái BìnhDương tính đến ngày 29-9-2011, bệnh TCM đã được ghi nhận tại TrungQuốc, Hồng Kông, Ma Cao, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore. Một số nướccó số mắc tăng cao so với năm trước là Nhật Bản (số mắc tích lũy đếntháng 9-2011 là 290.227 trường hợp, cao gấp 2,1 lần so với số mắc cả năm2010) và Hàn Quốc (số trường hợp mắc năm 2011 cao gấp 2,3 lần so vớinăm 2010)

Tại Việt Nam, bệnh TCM xuất hiện quanh năm ở hầu hết các địaphương. Bệnh có xu hướng tăng cao vào khoảng thời gian từ tháng 3 đếntháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm. Các tỉnh phía Nam là khu vựcbị tác động nhiều nhất. Hàng năm, số mắc của các tỉnh phía Nam chiếm 60%tổng số trường hợp mắc bệnh trên cả nước [9].Năm 2011, số trường hợp mắc TCM đã tăng đáng kể tại Việt Nam, với112.370 trường hợp mắc và 169 trường hợp tử vong được ghi nhận ở 63/63tỉnh thành. Năm 2013, ghi nhận 78.141 trường hợp mắc bệnh, trong đó có 21trường hợp tử vong được ghi nhận tại 63 tỉnh thành trên cả nước. So với cùngkỳ năm 2012 (153.550 trường hợp mắc và 45 trường hợp tử vong) số mắc cảnước giảm 49,1%, số tử vong giảm 53,3% (giảm 24 trường hợp), song bệnhvẫn lưu hành ở mức cao và rộng khắp trên cả nước. Trong số các trường hợpmắc bệnh, các trường hợp bệnh có biến chứng trầm trọng hoặc gây tử vongphần lớn là do EV71 gây nên. Số liệu cho thấy, vụ dịch năm 2012 ở nước ta,100% các trường hợp tử vong đều do tác nhân EV71 [9].Theo nhận định của Tổ chức Y tế Thế giới, hiện nay, tình hình bệnhTCM do tác nhân EV71 đang diễn biến rất phức tạp. Việc phòng ngừa, theodõi, tiên lượng và điều trị bệnh là vô cùng cần thiết. Do vậy, rất cần có các tàiliệu tham khảo tổng hợp cho các bác sỹ lâm sàng và nhân viên y tế… Tuynhiên, hiện tại có rất ít tài liệu tổng hợp về các vấn đề này, vì vậy em viếtchuyên đề“Đặc điểm sinh học, vai trò gây bệnh và chẩn đoán phòng Xét nghiệm Enterovirus type 71 gây bệnh Tay-Chân-Miệng ở trẻ em”vớimục tiêu sau:1.Mô tả đặc điểm sinh học của EV71 gây bệnh Tay-Chân-Miệng ở trẻ em2.Trình bày khả năng gây bệnh của EV713.Mô tả các kỹ thuật phòng xét nghiệm xác định nhiễm EV71