ĐẶC ĐIỂM SỐT XUẤT HUYẾT Ở CÁC BỆNH NHI DƯ CÂN TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 TP. HCM
ĐẶC ĐIỂM SỐT XUẤT HUYẾT Ở CÁC BỆNH NHI DƯ CÂN TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 TP. HCM
Lương Thị Xuân Khánh , Đinh Anh Tuấn*
TÓM TẮT
Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả điêu trị ở các bệnh nhân dư cân bị sốt xuất huyết Dengue (SXH) tại bệnh viện Nhi đông 1 trong năm 2009.
Phương pháp: Đây là nghiên cứu tiên cứu, tiến hành thu thập số liệu từ tháng 1/2009 đến 12/2009. Mẫu nghiên cứu gôm có 305 trẻ dư cân có chỉ số khối BMI > 85th percentile (tính theo CDC 2000), thỏa các tiêu chuẩn chẩn đoán SXH của Tố chức Y tế Thế giới 1997 và có kết quả Mac-Elisa dương tính. Dựa trên bảng câu hỏi tự soạn, chúng tôi thu thập số liệu vê biểu hiện lâm sàng, kết quả các xét nghiệm và kết quả của việc điêu trị bôi hoàn thểtích dịch tuần hoàn dựa trên cân nặng ở mức 75th percentile.
Kết quả: Các bệnh nhi SXH dư cân vào sốc chiếm tỉ lệ 29,5% (độ III 28,9%, độ IV 1,6%). Sốc diễn ra đa số vào ngày 5 của bệnh. Tỉ lệ bệnh nhi vào sốc ngay khi nhập viện chiếm khá cao 52,7%. Triệu chứng cơ năng chủ yếu hay gặp là ói và/hoặc đau bụng kèm theo. Trong quá trình điêu trị thì tình trạng đau bụng tăng, gan to nhanh và có xuất huyết mới xảy ra trong quá trình điêu trị (XHTH, chảy máu răng mũi, xuất huyết âm đạo) sẽ làm tăng khả năng tái sốc của bệnh nhi. Hct vào sốc tương đối cao so với chuẩn Hct bình thường. Tình trạng men gan khi vào sốc tăng cao chiếm đa số. Men gan tăng cao gặp ở những bệnh nhân có diễn tiến nặng, phức tạp (độ IV, tái sốc). Điêu trị bôi hoàn dịch theo cân nặng ở mức 75th percentile trong nghiên cứu này ghi nhận không có trường hợp nào bị sốc kéo dài, tỉ lệ tái sốc là 16,1%, tống lượng dịch trung bình là 137ml/kg trong 30 giờ, trong đó lượng dịch và thời gian truyên đại phân tử tương đương nhau, việc hỗ trợ hô hấp chỉ chiếm tỉ lệ thấp cũng như không cân phải tiến hành giải áp bằng chọc màng phôi, màng bụng nhìêu.
Kết luận: Nghiên cứu này cung cấp một cái nhìn tống quát vê đặc điểm cũng như diễn tiến bệnh SXH ở trẻ dư cân. Một số đặc điểm vê lâm sàng và cận lâm sàng cân được lưu ý vì chúng gợi ý cho diễn tiến phức tạp của bệnh sau đó. Điêu trị bôi hoàn dịch dựa trên cân nặng tính theo percentile 75th có khả thi
ĐẶT VẤN ĐỀ
Sốt xuất huyết (SXH) là một bệnh lý rất phổ biến có tỉ lệ nhập viện cao và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại các nước châu Á. Tại Việt Nam tỉ lệ mắc SXH ngày càng gia tăng theo các năm. Khi sốc SXH xảy ra thì vấn đề dịch truyền hợp lý sẽ giúp tránh tình trạng sốc kéo dài hay quá tải dịch truyền sau đó. Tuy nhiên những vấn đề trên sẽ khó giải quyết hơn ở những bệnh nhi dư cân. Những bệnh nhi này có nguy cơ mắc sốt xuất huyết Dengue nặng hơn các trẻ khác(3). Số lượng dịch truyền tính theo cân nặng, những biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng cũng như diên tiến bệnh ở những trẻ này có gì khác biệt so với những trẻ không dư cân khác không? Với tình hình số lượng trẻ dư cân ở nước ta hiện nay ngày càng gia tăng thì vấn đề điều trị SXH /sốc SXH cho những trẻ này cần được nghiên cứu nhiều hơn nữa. Tại bệnh viện Nhi đồng 1 (BVNĐ 1) TPHCM từ giữa năm 2007 chúng tôi đã áp dụng cách tính cân nặng theo chỉ số khối cơ thể (BMI) ở mức 75th percentile, tuổi và giới để bù dịch ở những trẻ dư cân bị sốc SXH. Chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm mô tả các trường hợp bệnh trẻ dư cân mắc SXH điều trị tại BVNĐ 1 từ tháng 1/2009 đến tháng 12/2009, với mong muốn có được một cái nhìn cụ thể và chi tiết hơn về những biểu hiện lâm sàng, cận lâm sàng và quá trình điều trị đối với những bệnh nhân này.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất