Đặc điểm tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan đến kết quả điều trị ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2
Luận văn thạc sĩ y học Đặc điểm tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan đến kết quả điều trị ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 điều trị ngoại trú tai bệnh viện huyện Yên Dũng tỉnh Bắc Giang.Tăng huyết áp (THA) và đái tháo đường (ĐTĐ) là hai bệnh ngày càng phổ biến ở những nước phát triển nói chung và ở Việt Nam nói riêng. Hai bệnh này có thể độc lập, hoặc có mối liên quan với nhau. Nhiều nghiên cứu cho thấy THA và ĐTĐ thường song hành cùng nhau vì chúng có cùng những yếu tố nguy cơ như: thừa cân hoặc béo phì; chế độ ăn nhiều chất béo, nhiều muối, đường; lười vận động. THA là một yếu tố làm tăng mức độ nặng của ĐTĐ, ngược lại ĐTĐ cũng làm cho tăng huyết áp trở nên khó điều trị hơn. Người ta thấy rằng tỷ lệ THA ở người ĐTĐ cao gấp 2 lần so với người không mắc ĐTĐ. Theo một nghiên cứu của Mỹ, có khoảng 65% bệnh nhân ĐTĐ týpe 2 có THA, khi có THA đều làm cho tiên lượng bệnh xấu đi rõ rệt: làm cho tỷ lệ bệnh lý mạch vành và đột quỵ tăng gấp 2- 3 lần so với người không mắc ĐTĐ. THA và ĐTĐ làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mạch máu lớn và nhỏ: bệnh mạch vành, tai biến mạch máu não, tắc mạch chi, bệnh võng mạc mắt, bệnh thận, bệnh lý thần kinh [51].
Việc làm giảm huyết áp sẽ giúp giảm các nguy cơ trên nên được coi là một mục tiêu quan trọng ở bệnh nhân ĐTĐ có THA (song song với điều chỉnh đường huyết tích cực và làm giảm cholesterol máu). Đã có tác giả cho rằng việc kiểm soát tốt huyết áp thậm chí còn quan trọng hơn cả kiểm soát đường máu. Trong nhiều trường hợp THA, bệnh nhân thường không có triệu chứng nên dễ mắc bỏ qua nếu không được đo huyết áp kiểm tra. Tuy nhiên, một số trường hợp THA có thể thấy các triệu chứng: đau đầu, nhìn mờ, đau bụng hoặc đau ngực, khó thở, chóng mặt, buồn nôn. Chính vì các triệu chứng thường không rõ ràng và không đặc hiệu như vậy nên những bệnh nhân ĐTĐ cần được kiểm tra huyết áp định kỳ mỗi khi thăm khám tại chuyên khoa ĐTĐ để kịp thời phát hiện và điều trị THA [24], [51]. Vì vậy, phát hiện và kiểm soát tốt tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường nói chung và trên bệnh nhân đái tháo đường týp 2 nói riêng là rất quan trọng. Theo báo cáo năm 2000 của Hội Đái tháo đường Mỹ, 71% bệnh nhân đái tháo đường có tăng huyết áp nhưng chỉ có 12% bệnh nhân được kiểm soát HA tốt [51], [53].
Trong những năm qua tỷ lệ bệnh nhân ĐTĐ trên địa bàn tỉnh Bắc Giang nói chung và huyện Yên Dũng nói riêng tăng lên nhanh chóng. Năm 2002 có 400 người mắc ĐTĐ và hiện nay con số này tăng lên gấp 5 lần. Theo nghiên cứu của Hoàng Xuân Thức năm 2011 có 4,5% dân số mắc ĐTĐ, tỷ lệ bệnh nhân THA là 17,5%. Tại Bắc Giang chương trình quản lý và điều trị ngoại trú cho bệnh nhân THA và bệnh nhân ĐTĐ đã được thực hiện từ năm 2005. Tuy nhiên nhiều bệnh nhân khi phát hiện được bệnh đã có biến chứng nặng và ở giai đoạn muộn ảnh hưởng tới sức khoẻ và tính mạng của người bệnh. Biện pháp hữu hiệu làm giảm tiến triển và biến chứng nặng của bệnh là phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời. Tại bệnh viện Đa Khoa huyện Yên Dũng đã triển khai công tác quản lý, điều trị bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường từ năm 2005 nhưng hiện chưa có một nghiên cứu chính thức nào cho biết tỷ lệ tăng huyết áp và ảnh hưởng của một số yếu tố đến kiểm soát huyết áp mục tiêu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2. Để thấy rõ sự phổ biến và tầm quan trọng của việc phát hiện và kiểm soát tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Đặc điểm tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan đến kết quả điều tri ở bênh nhân đái tháo đường týp 2 điều tri ngoai trú tai bênh viên huyên Yên Dũng tỉnh Bắc Giang” với mục tiêu:
1. Mô tả đặc điểm tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 điều trị ngoại trú tại bệnh viện huyện Yên Dũng
2. Xác định một số yếu tố liên quan đến kết quả kiểm soát chỉ số huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đào Duy An (2010), ” Liên quan giữa muối ăn và huyết áp, Chuyên đề Tim mạch học, Hà Nội.”.
2. Nguyễn Quốc Anh, Ngô Hải Châu (2011), Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị. Bệnh học Nội khoa. Nhà xuất bản Y học,
3. Nguyễn Quang Bẩy, cộng sự (2002), “Nghiên cứu ảnh hưởng của hướng dẫn điều trị tăng huyết áp WHO-ISH năm 1999 tới kiểm soát huyết áp ở các bệnh nhân đái tháo đường typ 2″”. Y học thực hành, số 11 (434), tr10-14.
4. Bệnh viện Đại học Y-Dược Thành phố Hồ Chí Minh cơ sở 2 (2013), “Tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường”.
5. Tạ Văn Bình (2006), Dịch tễ học bệnh đái tháo đường ở Việt Nam – Các phương pháp điều trị và biện pháp dự phòng. NXB Y học,
6. Tạ Văn Bình (2003), Dich tễ học bệnh ĐTĐ, các yếu tố nguy cơ và các vấnđề liên quan đến quản lý bệnh ĐTĐ tại khu vực nội thành 4 thành phố lớn, NXB Y học, Hà Nội,
7. Viên Văn Đoan (2007), “Nghiên cứu quản lý, theo dõi, điều trị có kiểm soát ngoại trú bệnh Tăng huyết áp tại bệnh viện Bạch Mai và một số bệnh viện khác”. Hội nghị báo cáo kết quả quản lý và điều trị có kiểm soát bệnh Tăng huyết áp tại bệnh viện Bạch Mai và các bệnh viện khác lần thứ nhất, Hà nội, tr.25.
8. Đào Thị Dừa (2010), “Nghiên cứu rối loạn Lipid máu ở bệnh nhân đái thó đường typ 2 có tăng huyết áp”. Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh, số 14, tr 424 – 428.
9. Hoàng Việt Dũng, Trịnh Xuân Tráng (2013), “Đặc điểm tăng huyết áp ở người có hội chứng chuyển hóa tại phòng khám, quản lý sức khỏe cán bộ tỉnh Thái Nguyên”. Tạp chí Y học Việt Nam, tập 412, tr 27.
10. Tô Văn Hải (2012), “Kiến thức, thực hành và các yếu tố liên quan đến tuân thủ điều trị ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 điều trị ngoại trú tại phòng khám, bệnh viện lão khoa trung ương, năm 2012”, Luận văn thạc sĩ, Đại học y Hà Nội,
11. Tô Văn Hải, Hiệp Dũng Lê (2012), “Phát hiện tăng huyết áp và các yếu tố liên quan ở người đái tháo đường týp 2 điều trị tại khoa tim mạch bệnh viện Thanh Nhàn”. Chuyên đề hội nghị tim mạch 2012,
12. Vương Thị Hồng Hải (2007), “Nghiên cứu kết quả điều trị ngoại trú tăng huyết áp bằng thuốc Enalapril và Nifedipin tại Thành phố Thái Nguyên”, Luận văn thạc sỹ Y Khoa, Đại học Y Thái Nguyên, tr 52 – 54.
13. Trần Văn Hiên, Tạ Văn Bình (2007), Nghiên cứu rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 lần đầu được phát hiện tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, Hội nghị khoa học toàn quốc chuyên ngành nội tiết và chuyển hoá lần thứ 3, tr. 66-669.
14. Nhà xuất bản Y học (2008), “Khuyến cáo về các bệnh lý tim mạch và bệnh chuyển hoá”.
15. Ngô Văn Hùng (2013), “Tìm hiểu tổn thương cơ quan đích trên bệnh nhân tăng huyết áp bằng máy holter huyết áp tại bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Lắk năm 2013”. Tạp chí Tim mạch học Việt Nam,
16. Nguyễn Kim Kế (2012), “Thực trạng tăng huyết áp ở người cao tuổi thị xã Hưng Yên”. Tạp chí thông tin y dược học Hà Hội,
17. Phạm Gia Khải, Cộng sự (2000), Đặc điểm dịch tễ học bệnh tăng huyết áp tại Hà Nội. Tạp chí tim mạch học.
18. Lý Huy Khanh (2009), Khảo sát điều trị tăng huyết áp tại phòng khám bệnh viện cấp cứu Trưng Vương, http://www.timmachhoc.vn/tong-hop- tu-nghien-cuu-tren-lam-sang/664-kho-sat-iu-tr-tng-huyt-ap-ti-phong- kham-bnh-vin-cp-cu-trng-vng-t-012008-n-62009.html,
19. Bùi Nguyên Kiểm, và cs (2011), “Khảo sát tỷ lệ và một số đặc điểm bệnh tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2”. Tạp chí Tim mạch học Việt Nam, số 59 (tr.171-74)
20. Nguyễn Văn Lành (2014), “Thực trạng bệnh đái tháo đường, tiền đái tháo đường ở người KHMER tỉnh Hậu Giang và đánh giá hiệu quả một số biện pháp can thiệp”, Luận án tiến sĩ y học, Viện vệ sinh dịch tễ trung ương,
21. Huỳnh Văn Minh (2005), “Nghiên cứu rối loạn Lipid máu ở bệnh nhân Tăng huyết áp nguyên phát có tổn thương động mạch vành”. Tạp chí Tim mạch học Việt Nam, số 47, Tr 168.
22. Nguyễn Thị Thu Minh (2012), “Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2 cao tuổi điều trị tại bệnh viện đa khoa trung ương Thái Nguyên”. Tạp chí Y học thực hành,
23. Nguyễn Văn Minh (2013), “Điều trị tăng huyết áp trong đái tháo đường”. Hội nghị khoa học kỹ thuật bệnh viện Trường đại học Y khoa Huế và hội nghị tim mạch mở rộng Đức-Việt năm 2013,
24. Phạm Thị Tuyết Nga (2011), Tăng huyết áp ở người dái tháo đường, Viện tim mạch Việt Nam,
25. Hoàng Văn Ngoạn (2009), “Tình hình tăng huyết áp và các yếu tố liên quan ở người cao tuổi tại xã Thủy Văn huyện Hương Thủy, Thừa Thiên Huế”. Tạp chí khoa học đại học Huế, số 52
26. Nguyễn Mạnh Phan (2007), “Hiệu quả điều trị : Nhìn từ góc độ Lợi ích- Chi phí”. Thời sự tim mạch học số 112, tr 40.
27. Trương Quang Phổ, cộng sự (2013), Nghiên cứu rối loạn lipid máu ở bệnh nhâp đái tháo đường týp 2 có tăng huyết áp tại bệnh viện đa khoa trung ương Cần Thơ. Y học thành phố Hồ Chí Minh năm 2010.
28. Đỗ Trung Quân (2013), Bệnh đái tháo đường. Bệnh nội tiết chuyển hóa. Nhà xuất bản Y học, tr 36 – 39.
29. Đỗ Trung Quân (2006), Biến chứng bệnh đái tháo đuờng và điều trị,. NXB Y học,
30. Thuận Quang (2013), Ngăn chặn căn bệnh thế kỷ : Đái tháo đường,
31. Văn Hữu Tài (2014), Tỷ lệ tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đuờng týp 2 điều trị ngoại trú tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắc Lắc. Hội nghị tăng huyết áp Việt nam lần thứ nhất, ngày 20/4/2014.
32. Đinh Văn Thành (2010), “Thử nghiệm mô hình quản lý và điều trị bệnh tăng huyết áp tại tuyến y tế cơ sở ở tỉnh Bắc Giang”, Luận án chuyên khoa 2, Truờng Đại học Y Duợc Thái Nguyên,
33. Hoàng Xuân Thức (2011), “Thực trạng và kết quả quả lý bệnh đái tháo đường ở người trưởng thành tại Bắc Giang”, Luận án bác sĩ chuyên khoa cấp 2, Truờng Đại học Y Duợc Thái Nguyên,
34. Nguyễn Hải Thủy (2011), “Bệnh sinh tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đuờng”.
35. Tổ chức y tế thế giới/hiệp hội THA thế giới (WHO/ISH) (2003), ” Khuyến cáo chẩn đoán và điều trị dự phòng THA, tài liệu dịch”.
36. Nguyễn Thị Thu Trang, cộng sự (2013), Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân dái tháo đuờng týp 2 có tăng huyết áp. Y học thực hành.
37. Hồ Huỳnh Quang Trí (2013), “Kiểm soát huyết áp của nguời bệnh đái tháo đuờng typ 2: Ý nghĩa và ứng dụng của nghiên cứu ADVANCE”. Viện tim TP Hồ Chí Minh,
38. Nguyễn Minh Tuấn (2011), “Tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đuờng typ 2 điều trị ngoại trú tại bệnh viện đa khoa trung uơng Thái Nguyên”. Tạp chí Yhọc thực hành, số 794, tr. 69-73.
39. Nguyễn Duy Tường (2012), Nghiên cứu mối liên quan giữa bệnh tim mạch, tăng huyết áp và một số thói quen hoạt động thể lực và lối sống ở người cao tuổi, tạp chí Y học thực hành.
40. Nguyễn Khoa Diệu Vân (2009), “Nghiên cứu tỷ lệ tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 ngoại trú tại Bệnh viện Bạch Mai”. Yhọc thực hành, số673-674, tr 130-136
41. Nguyễn Khoa Diệu Vân (2012), Nghiên cứu vai trò của thang điểm Framingham trong đánh giá nguy cơ bệnh mạch vành ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2. đề tài cấp cơ sở khoa Nội tiết – Đái tháo đường bệnh viện Bạch Mai.
42. Nguyễn Thị Hồng Vân (2003), “Nhận xét một số đặc điểm lâm sàng và hình ảnh ở bệnh nhân đái tháo đường bị tai biến mạch máu não tại bệnh viện Bạch Mai”, Luận văn tốt nghiệp bác sĩ nội trú bệnh viện, Trường Đại học Y Hà Nội,
43. Nguyễn Lân Việt (2011), “Tăng Huyết áp vấn đề cần được quan tâm”. Chương trình mục tiêu Quốc Gia phòng chống Tăng huyết áp,
44. Phạm Nguyễn Vinh (2006), Bệnh tăng huyết áp. AstraZeneca,
45. WHO/IASO/IOTP (2000), Ngưỡng BMI dùng chẩn đoán béo phì cho người Châu Á trưởng thành. Y học TP Hồ Chí Minh.
46. ACCORD Study Group (2010), “Effects of intensive blood-pressure
control in type 2 diabetes mellitus”. NEngl JMed, vol 362 (1575-1585)
47. Addisu Y Mengesha (2014), “Hypertension and related risk factors in type
2 diabetes mellitus (DM) patients in Gaborone city council (GCC) clinics,Gaborone, Botswana”. vol 4 (4), tr 244-245.
48. ADVANCE Collaborative Group (2007), “Effects of a fixed combination
of perindopril and indapamide on macrovascular and microvascular outcomes in patients with type 2 diabetes mellitus (the ADVANCE trial): a randomised controlled trial”. Lancet, vol 370, pp 829-840.
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
DANH MỤC VIẾT TẮT iv
DANH MỤC CÁC BẢNG v
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ vi
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN 3
1.1. Đái tháo đường 3
1.1.1 Dịch tễ học 3
1.1.2 Phân loại đái tháo đường 4
1.1.3 Cơ chế bệnh sinh của đái tháo đường týp 2 4
1.2. Tăng huyết áp 5
1.2.1. Định nghĩa và phân độ tăng huyết áp 6
1.2.2. Nguyên nhân tăng huyết áp [16] 7
1.2.2. Một số yếu tố sinh lý bệnh liên quan với tăng huyết áp 8
1.3. Tăng huyết áp và một số yếu tố liên quan ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 11
1.3.1 Tỷ lệ tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 11
1.3.2 Cơ chế tăng huyết áp do đái tháo đường 12
1.3.3. Một số biến chứng của bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có tăng huyết áp 13
1.4. Hiệu quả của kiểm soát huyết áp và một số yếu tố ảnh hưởng ở bệnh nhân đái tháo
đường týp 2 17
1.4.1. Kiểm soát tăng huyết áp 17
1.4.2. Một số yếu tố ảnh hưởng tới điều trị tăng huyết áp 23
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIỀN CỨU 29
2.1. Đối tượng nghiên cứu. 29
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân 29
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ khỏi nghiên cứu 30
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu 30
2.3. Phương pháp nghiên cứu 30
2.3.1. Thiết kế nghiên cứu 30
2.3.2. Cỡ mẫu 30
2.4. Các chỉ tiêu nghiên cứu 31
2.5. Phương pháp thu thập số liệu. 32
2.5.1. Chỉ tiêu lâm sàng 32
2.5.2. Xác định biến chứng bệnh ĐTĐ 35
2.5.3. Chỉ tiêu cận lâm sàng 36
2.7. Vật liệu nghiên cứu 36
2.8. Phương pháp xử lý số liệu 37
2.9. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu 37
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIỀN CỨU 38
3.1. Đặc điểm tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 38
3.2. Một số yếu tố ảnh hưởng tới kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 …46
Chương 4: BÀN LUẬN 53
4.1. Đặc điểm tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 53
4.2. Một số ảnh hưởng tới kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 62
KẾT LUẬN 71
KHUYẾN NGHỊ 72
TÀI LIỆU THAM KHẢO 73
Phụ lục : 81
DANH MỤC VIẾT TẮT
•
Đái tháo đường Điều trị ngoại trú Huyết áp mục tiêu Huyết áp tâm thu Huyết áp tâm trương Tăng huyết áp Ức chế men chuyển Yếu tố nguy cơ
European Society of Hypertension/Hiệp hội tăng huyết áp Châu Âu International Society of Hypertension/Hiệp hội tăng huyết áp quốc tế Joint National Committee/Ủy ban quốc gia Hoa Kỳ Body Mass Index/Chỉ số khối cơ thể World Heath Organization/Tổ chức y tế thế giới
DANH MỤC CÁC BẢNG •
Bảng 1.1: Phân loại THA theo chỉ số huyết áp theo WHO/JNC VII 7
Bảng 1.2. Phân độ tăng huyết áp theo ESH/ESC [35], [59] 7
Bảng 2: So sánh các khuyến cáo về mức đích HA và thuốc điều trị ban đầu 21
Bảng 2.1: Phân độ tăng huyết áp theo JNC VII (2003) 29
Bảng 2.1. Đánh giá chỉ số BMI cho người Châu Á WHO/IASO/IOTF [45] 33
Bảng 2.2. Phân độ tăng huyết áp theo JNC VII (2003) 35
Bảng 3.1. Phân độ bệnh nhân tăng huyết áp theo JNC VII 41
Bảng 3.2. Phân bố tăng huyết áp theo thể trạng của đối tượng nghiên cứu 41
Bảng 3.3. Đặc điểm lipid máu theo mức độ THA ở đối tượng nghiên cứu 42
Bảng 3.4. Đặc điểm về tuân thủ điều trị 42
Bảng 3.5. Đặc điểm về thói quen sinh hoạt của đối tượng nghiên cứu 43
Bảng 3.6. Các thuốc điều trị đái tháo đường được sử dụng 43
Bảng 3.8. Số thuốc hạ áp được sử dụng trên mỗi bệnh nhân đái tháo đường týp 2 có
tăng huyết áp 44
Bảng 3.9. Đặc điểm huyết áp theo tình trạng kiểm soát glucose máu lúc đói của đối
tượng nghiên cứu 44
Bảng 3.10. Kiểm soát huyết áp ở đối tượng nghiên cứu 45
Bảng 3.11. Một số biến chứng ở bệnh nhân đái tháo đường có tăng huyết áp …. 45 Bảng 3.12. Ảnh hưởng của tuổi đến kiểm soát huyết áp ở đối tượng nghiên cứu … 46 Bảng 3.13. Ảnh hưởng của giới đến kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường
có tăng huyết áp 46
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của trình độ học vấn đến kiểm soát huyết áp của đối tượng
nghiên cứu 47
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của thời gian mắc tăng huyết áp đến kiểm soát huyết áp của đối tượng nghiên cứu 47
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của thời gian mắc bệnh đái tháo đường đến kiểm soát huyết
áp ở bệnh nhân đái tháo đường có tăng huyết áp 48
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của chỉ số khối cơ thể đến kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân
đái tháo đường có tăng huyết áp 48
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của tình trạng hút thuốc lá đến đến kiểm soát huyết áp ở
bệnh nhân đái tháo đường có tăng huyết áp 49
Bảng 3.19. Ảnh hưởng của hoạt động thể lực đến đến kiểm soát huyết áp ở bệnh
nhân đái tháo đường có tăng huyết áp 49
Bảng 3.20. Ảnh hưởng của chế độ ăn đến đến kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân đái
tháo đường có tăng huyết áp 50
Bảng 3.21. Ảnh hưởng của sử dụng rượu đến đến kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân
đái tháo đường có tăng huyết áp 50
Bảng 3.22. Ảnh hưởng của số thuốc điều trị đến điều trị tăng huyết áp 51
Bảng 3.23. Ảnh hưởng của tuân thủ điều trị đến đến kiểm soát huyết áp ở bệnh
nhân đái tháo đường có tăng huyết áp 51
Bảng 3.24. Ảnh hưởng của kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường có tăng huyết áp đến xuất hiện các biến chứng 52
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Hình 2.1. Lưu đồ xử trí bệnh nhân 22
Biểu đồ 3.1. Phân bố tăng huyết áp ở bệnh nhân đái tháo đường theo tuổi 38
Biểu đồ 3.2. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo giới 38
Biểu đồ 3.3. Phân bố bệnh nhân theo trình độ học vấn 39
Biểu đồ 3.4. Phân bố bệnh nhân theo nghề nghiệp 39
Biểu đồ 3.5. Phân bố bệnh nhân theo thời gian phát hiện đái tháo đường 40
Biểu đồ 3.6. Phân bố bệnh nhân theo thời gian phát hiện tăng huyết áp 40
Biểu đồ 3.7. Đặc điểm thể béo trung tâm ở bệnh nhân 41