ĐẶC ĐIỂM TRIỆU CHỨNG Y HỌC CỔ TRUYỀN CAN TỲ VỊ TRÊN NGƯỜI BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

ĐẶC ĐIỂM TRIỆU CHỨNG Y HỌC CỔ TRUYỀN CAN TỲ VỊ TRÊN NGƯỜI BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN
Nguyễn Trọng Tín1, Trịnh Thị Diệu Thường1,
1 Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Nghiên cứu khảo sát các triệu chứng y học cổ truyền liên quan tạng phủ Can, Tỳ, Vị trên người bệnh trào ngược dạ dày – thực quản. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang phân tích trên 384 người bệnh trào ngược dạ dày – thực quản tại phòng khám Tiêu hóa – Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh từ tháng 11/2021 đến tháng 05/2022, khảo sát 40 triệu chứng y học cổ truyền dựa theo bảng câu hỏi PIGERD. Kết quả: Nữ giới chiếm tỷ lệ cao hơn nam giới, độ tuổi trung bình tập trung ở lứa tuổi trung niên, thời gian mắc bệnh chủ yếu từ 1-18 tháng. Triệu chứng y học cổ truyền xuất hiện phổ biến nhất là mệt mỏi nặng nề (76,6%), ợ hơi (75,3%) và ăn vào dễ đầy bụng (72,9%). Các triệu chứng điển hình của trào ngược dạ dày – thực quản chiếm tỷ lệ khá cao như ợ chua (60,4%), ợ nóng (50,5%), nóng sau xương ức (45,3%). Bụng đau căng trướng (6,3%) và đau quặn (10,1%) chiếm tỷ lệ thấp nhất. Lưỡi đỏ (47,9%) và rêu lưỡi trắng mỏng (35,4%) là loại chất lưỡi và rêu lưỡi phổ biến nhất. Mạch huyền (44,3%) là mạch phổ biến nhất và mạch sác (14,8%) là mạch ít xuất hiện nhất. Kết luận: Các triệu chứng y học cổ truyền xuất hiện rất đa dạng trong trào ngược dạ dày – thực quản, xoay quanh chủ yếu các tạng phủ Can, Tỳ, Vị. Các triệu chứng mạch và lưỡi xuất hiện rất phổ biến và các triệu chứng y học cổ truyền có vai trò quan trọng trong chẩn đoán y học cổ truyền trong bệnh lý này.

Trào ngược dạ dày –thực quản (GERD) là một trong những bệnh tiêu hóa ngày càng phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây nhiều biến chứng nguy hiểm1. Hiện nay thuốc ức chế  bơm  proton  là  thuốc  chính  điều  trị  GERD nhưng vẫn có đến 40% người bệnh kháng trị2,3. Do đó, nhu cầu kết hợp Y học cổ truyền (YHCT) ngày  càng  tăng  nhằm  nâng  cao  hiệu  quả  hơn trong điều trị bệnh lý này.Để có được tính thống nhất trên lâm sàng cũng như phục vụ cho nghiên cứu về bệnh học, ngày nay các tổ chức đã thực hiện nhiều công cụ chẩn đoán  khác  nhau  nhằm phục  vụ cho chẩn đoán YHCT4,5. Năm 2015, Đại học Kyung-Hee và Đại học Quốc gia Seoul đã thiết lập bảng câu hỏi chẩn đoán hội chứng lâm sàng YHCT trong bệnh lý  GERD  (PIGERD).  Bảng  câu  hỏiPIGERD  này được xây dựng dựa trên khảo sát 100 các y văn, thực hiện tham khảo ý kiến chuyên gia, qua đó đúc  kết  được  40  triệu  chứng  YHCT  xuất  hiện trong bệnh GERD xoay quanh rối loạn chức năng của các tạng phủ Can, Tỳ, Vị4. Để hiểu rõ hơn về bệnh học YHCT xuất hiện trong bệnh lý GERD ở người Việt Nam, chúng tôi thực  hiện  khảo  sát  tỷ  lệ  xuất  hiện  các  triệu chứng lâm sàng y học cổ truyền dựa theo bảng câu hỏi PIGERD này