ĐẶC ĐIỂM VÀ NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH VIÊM PHỔI Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI TẠI TRUNG TÂM NHI KHOA

ĐẶC ĐIỂM VÀ NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH VIÊM PHỔI Ở TRẺ DƯỚI 5 TUỔI TẠI TRUNG TÂM NHI KHOA BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN.Viêm phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn thế giới [4], [35], [46], đặc biệt ở các nước đang phát triển [34], [37], [51]. Năm2004, theo báo cáo của UNICEF và Tổ chức Y tế Thế giới, viêm phổi đã gây tử vong 2 triệu trẻ em mỗi năm, nhiều hơn tử vong do AIDS, sốt rét và sởi cộng lại và được phân bố rộng khắp các khu vực trên thế giới [34], [51].

Việt Nam là nước đang phát triển có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi còn khá cao. Đặc biệt tại các đơn nguyên sơ sinh viêm phổi là một trong những nhiễm khuẩn bệnh viện chiếm tỷ lệ cao nhất trong nhóm bệnh nhiễm khuẩn sơ sinh (75,6% theo nghiên cứu tại bệnh viện Đa khoa Saint Paul [26]; 60.8% tại Bệnh viện Nhi Đồng I [25]).
Nguyên nhân gây bệnh viêm phổi ở trẻ rất đa dạng và phong phú khácnhau giữa các quốc gia, giữa các địa phương trong từng quốc gia, trong bệnhviện và cộng đồng. Ở trẻ dưới 5 tuổi nguyên nhân viêm phổi do vi khuẩn gặp ở cả hai nhóm Gram âm và Gram dương. Nguyên nhân gây bệnh do virus cũng khá phổ biến nhưng khả năng bội nhiễm cao đặc biệt ở những nước đang phát triển [4], [51].
Việc xác định được nguyên nhân gây bệnh để điều trị là rất quan trọng nhưng lại rất khó khăn vì những lí do như lấy bệnh phẩm [41], đã điều trị KS từ trước; tỷ lệ mọc thấp. Hiện nay, điều trị viêm phổi ở trẻ chủ yếu dựa vào kinh nghiệm của bác sĩ thường mang tính chất bao vây và việc điều trị viêm phổi theo tác nhân gây bệnh chủ yếu dựa vào lứa tuổi. Gần đây, việc sử dụng kháng sinh một cách bừa bãi tạo ra nhiều chủng vi khuẩn đề kháng kháng sinh làm cho vấn đề điều trị gặp nhiều khó khăn và hiệu quả điều trị cũng giảm sút.Chính vì thế mà việc xác định nguyên nhân gây bệnh viêm phổi là rất cần thiết và là một yêu cầu cấp thiết được đặt ra, không những giúp cho chẩn đoán xác

MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………… 1
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN ………………………………………………………………….. 3
1.1. Định nghĩa,phân loại bệnh viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi……………………… 3
1.2. Nguyên nhân gây bệnh viêm phổi ở trẻ …………………………………………….. 5
1.3. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng bệnh viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi……. 12
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………….. 19
2.1. Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………………………. 19
2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu:………………………………………………….. 19
2.3. Phương pháp và thiết kế nghiên cứu:………………………………………………. 19
2.4. Phương pháp thu thập số liệu…………………………………………………………. 29
2.5. Phương pháp xử lý số liệu……………………………………………………………… 29
2.6. Đạo đức nghiên cứu ……………………………………………………………………… 29
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU………………………………………………. 30
3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu ……………………………………… 30
3.2. Nguyên nhân gây bệnh viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi ………………………….. 32
3.3. Đặc điểm lâm sàng của viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi ………………………….. 34
3.4. Đặc điểm cận lâm sàng của viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi ……………………. 37
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN…………………………………………………………………… 41
4.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu ……………………………………………….. 41
4.3. Đặc điểm lâm sàng của viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi ………………………….. 48
4.4. Đặc điểm cận lâm sàng bệnh viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi ………………….. 50
4.5. Hạn chế của Đề tài ……………………………………………………………………….. 50
KẾT LUẬN ……………………………………………………………………………………….. 51

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Đánh giá chất lượng mẫu đờm theo thang điểm Bartlett …………… 10
Bảng 2.1: Đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ < 5 tuổi ………………………. 23
Bảng 2.2: Tiêu chuẩn chẩn đoán thiếu máu……………………………………………. 23
Bảng 2.3. Giá trị số lượng BC bình thường theo lứa tuổi ở trẻ …………………. 24
Bảng 3.1. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo tuổi, giới ………………………….. 30
Bảng 3.2. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo dân tộc và địa dư ………………. 30
Bảng 3.3. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo tuổi và độ nặng của bệnh …… 31
Bảng 3.4.Tình hình sử dụng kháng sinh trước khi nhập viện……………………. 31
Bảng 3.5. Kết quả nuôi cấy vi khuẩn từ dịch tỵ hầu………………………………… 32
Bảng 3.6. Tỷ lệ phân lập được các loại vi khuẩn trong dịch tỵ hầu …………… 32
Bảng 3.7. Phân nhóm nguyên nhân theo tuổi …………………………………………. 32
Bảng 3.8. Nguyên nhân gây bệnh VP tại cộng đồng, bệnh viện ……………….. 33
Bảng 3.9. Nguyên nhân gây bệnh của nhóm đã dùng KS và chưa dùng trước
khi vào viện. ………………………………………………………………………………………. 33
Bảng 3.10. Tần suất biểu hiện các triệu chứng cơ năng …………………………… 34
Bảng 3.11. Tần suất biểu hiện các triệu chứng thực thể…………………………… 34
Bảng 3.12. Triệu chứng cơ năng của viêm phổi ở trẻ theo nhóm tuổi ……….. 35
Bảng 3.13. Triệu chứng thực thể bệnh viêm phổi ở trẻ theo nhóm tuổi……… 35
Bảng 3.14. Triệu chứng cơ năng bệnh viêm phổi do một số VK hay gặp…… 36
Bảng 3.15. Triệu chứng thực thể bệnh viêm phổi do một số VK hay gặp ….. 36
Bảng 3.16. Thay đổi chỉ số máu ngoại vi trong công thức máu ………………… 37
Bảng 3.17. Triệu chứng X- quang Tim Phổi thẳng………………………………….. 38
Bảng 3.18. Kết quả định lượng CRP và sự thay đổi độ bão hòa oxi máu …… 38
Bảng 3.19. Sự thay đổi trong CTM theo một số vi khuẩn nuôi cấy được. ….. 38
Bảng 3.20. Triệu chứng X- quang Tim Phổi thẳng theo một số vi khuẩn nuôi
cấy được. …………………………………………………………………………………………… 39
Bảng 3.21. Kết quả định lượng CRP và sự thay đổi độ bão hòa oxi máu …… 39