Đánh giá các rối loạn về hô hấp và tuần hoàn của bệnh nhân chấn thương sọ não khi vào viện

Đánh giá tình trạng rối loạn hô hấp và tuần hoàn ở bệnh nhân CTSN lúc vào viện và ảnh h-ởng của các rối loạn này với tình trạng tử vong của bệnh nhân. Đôi t-ơng và ph-ơng pháp nghiên cứu: Các bệnh nhân đ-Ợc chan đoán CTSN hoặc đa chấn th-ơng có CTSN phối hợp tại phòng khám bệnh viện Việt Đức. Ph-ơng pháp nghiên cứu tiến cứu mô tả. Kết quả: 28,9% bệnh nhân có rối loạn hô hấp (88,2% thở nhanh) và tử vong 37,6% OR=4,6. Rối loạn nhịp tim gặp ở 9,2% tr-êng hợp (chủ yếu là nhịp nhanh 69%) tử vong 65,7%; OR=7,1. 13% bệnh nhân có rối loạn huyết áp (với 70% tụt huyết áp) và tử vong 48,2% ở nhóm này với OR=3,7. Kết luân: Rối loạn về hô hấp và tuần hoàn rất th-ờng gặp ở bệnh nhân CTSN và tỷ lệ tử vong cao hơn nhóm không có rối loạn với OR = 4,6 và 7,8; P<0.001. Rối loạn hô hấp và tuần hoàn thật sự là các yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ tử vong trong CTSN.

Chấn th-ơng sọ não (CTSN) đ-Ợc định nghĩa là bất c0 sù biến đổi về tâm thần và giải phẫu ch0c năng có liên quan tới các va chạm vào đầu [7]. Đây là một vấn đề y tế quan trọng của toàn xã hội vì tỷ lệ tử vong cao, để lại các di ch0ng nặng nề và đa số nạn nhân ở tuổi lao động [7]. Trong các tai nạn giao thông, CTSN chiế’m 71% và chiế’m tới 64% các tr-ờng hỢp tử vong [4]. Ngoài các tổn th-ơng trong sọ do cơ chế chấn th-ơng gây ra, CTSN còn gây ra một loạt các rối loạn ngoài sọ nh-: tim mạch, hô hấp, nội tiết, đông máu, chuyển hoá…. Đến l-Ợt chính các rối loạn này tiếp tục gây nên các tổn th-ơng th0 phát trong sọ và là nguyên nhân của 54% các tr-ờng hỢp tử vong trong CTSN nặng [4]. Rối loạn hô hấp và tuần hoàn là các rối loạn quan trọng nhất trong các rối loạn ngoài sọ, gây tử vong nhanh và tiên l-Ợng lâu dài rất xấu [4]. Việc chẩn đoán và xử lý sớm nhất sau chấn th-ơng rối loạn hô hấp và tuần hoàn đ-Ợc thừa nhận là một trong những nguyên tắc quan trọng nhất của cấp c0u và hồi s0c CTSN [3]. Theo chúng tôi đ-Ợc biết hiện ch-a có một nghiên c0u nào tiến hành đánh giá các rối loạn về hô hấp và tuần hoàn của bệnh nhân CTSN nói chung và CTSN nặng nói riêng tại phòng khám. Vì vậy, rất cần có các nghiên c0u về những rối loạn này để góp phần đánh giá đúng các rối loạn hô hấp và tuần hoàn, giúp cho việc tiên lưỢng và xử trí tốt hơn các bệnh nhân chấn th-ơng sọ não. Chúng tôi tiến hành nghiên c0u này nhằm mục tiêu:
1.    Đánh giá tình trạng rối loạn vểhô hấp và tuần hoàn ở bệnh nhân CTSN lúc vào viện.
2.    Đánh giá ảnh h-ởng của các rối loạn này với tình trạng sống – chết của bệnh nhân.
II.    ĐÔI T-ỢNG VÀ PH-ƠNG PHÁP NGHIÊN
cứu
1.    Đối t-Ợng nghiên cứu
–    Bệnh nhân đ-Ợc chẩn đoán CTSN hoặc đa chấn th-ơng có CTSN phối hỢp đ-Ợc thu thập vào nghiên c0u từ tháng 2 đến tháng 8 năm 2005 tại khoa khám bệnh, bệnh viện Việt Đ0c Hà Nội.
–    Không có tiền sử về bệnh tim mạch, hô hấp và tâm thần. Xác định bằng hỏi trùc tiếp bệnh nhân hoặc ng-ời thân và thăm khám lâm sàng.
–    Ch-a đ-Ợc can thiệp ngoại khoa ở nơi khác.
–    Chúng tôi loại trừ các bệnh nhân đã chế’t lâm sàng tr-ớc khi đến viện (mất tri giác, ngừng thở, ngừng tim); những bệnh nhân tử vong trong bệnh viện do một nguyên nhân khác không liên quan đến chấn th-ơng và những bệnh nhân không đủ các tiêu chuẩn trên.