ĐÁNH GIÁ ĐIỂM THƯƠNG TẬT THẦN KINH Ở BÀN CHÂN CỦA BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÍP 2 VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

ĐÁNH GIÁ ĐIỂM THƯƠNG TẬT THẦN KINH Ở BÀN CHÂN CỦA BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÍP 2 VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ
Đỗ Thị Quốc Trinh1,, Bùi Thị Xuân Vũ1, Trần Thị Ngọc Liên1, Châu Hữu Hầu
Mục tiêu: Xác định điểm thương tật thần kinh (ĐTTTK) ở bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) típ 2 để có hướng điều trị phù hợp. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, cắt ngang trên 202 bệnh nhân mắc ĐTĐ típ 2 ngoại trú đến tái khám và nằm viện tại bệnh viện Nhật Tân trong 3 tháng từ 10/05/2022 đến 09/08/2022; tại Bệnh viện Nhật Tân, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Kết quả: Tỷ lệ người có ĐTTTK do ĐTĐ típ 2 là 20.8%. Bệnh nhân mắc ĐTĐ típ 2 càng lâu càng có nhiều nguy cơ ĐTTTK, OR=1.12 (KTC95%, 1.06-1.18, p<0.001); chiều cao cũng góp phần tăng ĐTTTK bàn chân, OR=1.12 (KTC95%, 1.05-1.19; p <0.001); đường huyết tăng gây stress oxy hóa gây hại cho tế bào thần kinh, OR=1.00 (KTC95% từ 1.00-1.01, p <0.05); người càng nhẹ cân càng có ĐTTTK thấp hơn OR=0.91 (KTC95%, 0.87-0,96, p<0.001) và HDL-Cholesterol góp phần làm giảm ĐTTTK, OR=0.249 (KTC95%, 0.09-0.63, p<0.05). Kết luận:  Đường huyết cao mạn có thể dẫn đến rối loạn hệ thống tuần hoàn, thần kinh và miễn dịch. Cần nhận biết sớm các ĐTTTK để có biện pháp điều trị nhằm giảm nhẹ các biến chứng thần kinh có thể gây tàn tật cho bệnh nhân.

Theo  công  bố  của  Liên  đoàn  Đái  Tháo Đường (ĐTĐ) Thế Giới vào năm 2021, tỷ lệ mắc bệnh ĐTĐ toàn cầu ở lứa tuổi 20–79 ước tính là 10,5%  (536,6  triệu  người),  tăng  lên  12,2% (783,2  triệu  người)  vào  năm  2045.  Tỷ  lệ  mắc bệnh ĐTĐ tương tự ở nam và nữ và cao nhất ở nhóm 75–79 tuổi. Tỷ lệ mắc bệnh được ước tính là cao hơn ở thành thị (12,1%) so với nông thôn (8,3%) và ở các nước có thu nhập cao (11,1%) so với các nước có thu nhập thấp (5,5%). Đến năm 2045,  dự kiến sẽ xảy ra ở các nước có thu nhập trung bình (21,1%) so với các nước có thu nhập cao (12,2%) và thấp(11,9%) [1]Trong một khảo sát tại Mỹ vào năm 2020, tỷ lệ  mắc  bệnh  ĐTĐđược  chẩn  đoán  là  khoảng 10,5% người  trưởng  thành.  Tại  Trung  Quốc, quốc gia đông dân nhất trên thế giới, ước tính có khoảng  13%  dân  số  trưởng  thành  mắc  bệnh ĐTĐ,  với  khoảng  một  nửa  không  được  chẩn đoán [2]. Tại Việt Nam, theo Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế, ngày 20/10/2017, Việt Nam có 3,5 triệu người trưởng thành mắc ĐTĐ, tương đương 6% dân số và dự kiến đến năm 2040 sẽ có 6,1 triệu người trưởng thành có thể mắc ĐTĐ. Trong đó, 70% người mắc ĐTĐ tại Việt Nam chưa được chẩn đoán.Chẩn đoán ĐTĐ cần đến một số xét nghiệm: đường huyết lúc đói, đường huyết 2 giờ sau ănvà  Hemoglobin  A1c  (HbA1c). Bệnh ĐTĐ típ 2 có một số các biến chứng cấp và mãn tính có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác nhauvà gây ra bệnh tật và tỷ lệ tử vong. Các biến chứng mãn tính được phân loại thành các bệnh mạch máu và  các  bệnh  không  do  mạch  máu.  Các  biến chứng vi mạch có thể gây bệnh thần kinh, bệnh thận và võng mạc, trong khi biến chứng ở các mạch máu lớn xảy ra ở não, mạch vành bệnh và động mạch ngoại vi