Đánh giá độ dày lớp nội trung mạc động mạch cảnh bằng siêu âm doppler ở bệnh nhân suy thận mạn tính giai đoạn IV-V

Tóm tắt :Nghiên cứu mô tả cắt ngang của chúng tôi gồm 104 bệnh nhân suy thận mạn (STM) giai đoạn IV (30> MLCT >= 15 ml/ph/1.73 m2) và giai đoạn V (MLCT< 15 ml/ph/1.73 m2) và 62 người khỏe mạnh tham gia vào nhóm chứng được siêu âm Doppler mạch cảnh.Tuổi trung bình trong nhóm suy thận là 47,79 ± 13.54 trong đó có 69 nam và 35 nữ. ĐDNTM động mạch cảnh nhóm STM cao hơn có ý nghĩa so với những người trong nhóm chứng với p< 0,001 theo tuổi và giới. ĐDNTM động mạch cảnh có mối tương quan thuận với mức lọc cầu thận (MLCT) với p <0,001, tuy nhiên không có sự khác biệt giữa hai nhóm suy thận. ĐDNTM động mạch cảnh có tương quan thuận với huyết áp tâm thu (HATT) (r = 0,533; p<0,001), với nồng độ phospho (r = 0,141; p<0,001), tương quan nghich với HDL-C ( r= 0,484; p<0,001).

I. Đặt vấn đề

Biến chứng tim mạch hiện vẫn là một trong những biến chứng quan trọng nhất ở bệnh nhân suy thận mạn tính, trong đó bệnh động mạch và phì đại thất trái là hai yếu tố nguy cơ chính và là nguyên nhân gây tử vong hang đầu ở các bệnh nhân suy thận mạn tính. Nguyên nhân tiềm tàng của bệnh tim mạch đã được nói đến nhiều tuy nhiên những thay đổi có liên quan tới động mạch là rất phức tạp và bao gồm các thay đổi mạch máu ở diện rộng.Ở bệnh nhân STM, các thay đổi mạch máu điển hình xuất hiện sớm và tiến triển song song với sự giảm chức năng thận.Tỷ lệ biến chứng vữa xơ mạch cao trong STM giai đoạn trước lọc máu gợi ý có mối liên quan giữa tình trạng tăng ure máu với cơ chế bệnh sinh của vữa xơ mạch [7].

Biểu hiện đầu tiên của biến đổi mạch máu là dày lớp nội trung mạc của thành động mạch và dẫn đến tình trạng xơ vữa và xơ cứng mạch máu. Các nghiên cứu ở bệnh nhân STM giai đoạn điều trị bảo tồn cho thấy có mối liên quan chặt chẽ giữa độ dày lớp nội trung mạc (ĐDNTM) của thành động mạch cảnh và động mạch đùi với mức đọ suy thận và với các yếu tố khác gây tổn thương mạch máu [6] [10].

Để bước đầu tìm hiểu biến đổi động mạch trong STM tại Việt nam , chúng tôi nghiên cứu đánh giá ĐDNTM của động mạch cảnh bằng siêu âm Doppler ở bệnh nhân STM giai đoạn muộn nhằm mục đích tìm hiểu sự thay đổi ĐDNTM và mối liên quan giữa ĐDNTM động mạch cảnh và một số yếu tố nguy cơ gây xơ vữa mạch trong STM.