Đánh giá giới hạn hoạt động hằng ngày và hạn chế tham gia vào cộng đồng của bệnh nhân phong tàn tật

Đánh giá giới hạn họat động hằng ngày và hạn chế tham gia vào cộng đồng của bệnh nhân phong tàn tật tại 8 tỉnh phía Nam. Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên 46 bệnh nhân phong mới, 15 – 60 tuổi, tàn tật, đăng ký điều trị 1/1/2009 đến 30/6/2010. Bệnh nhân được khám, đánh giá độ tàn tật, làm trắc nghiệm SALSA và trắc nghiệm đo độ tham gia. Kết quả: 71,7% nam, 84,8% thể MB, 69,6% tàn tật độ 2 và 34,8% tàn tật thứ phát. 47,8% không bị giới hạn về các họat động hằng ngày, 45,7% bị giới hạn nhẹ nhưng 13% bị hạn chế tham gia vào cộng đồng vừa phải, 17,4% bị hạn chế nghiêm trọng và 8,7% bị hạn chế cực kỳ nghiêm trọng. Giới tính, thể bệnh, tình trạng tàn tật theo Tổ chức Y tế Thế giới và EHF (mắt, tay và chân) khác biệt có ý nghĩa với số điểm SALSA (thứ tự p = 0,041; p = 0,015; p = 0,023 và p = 0,001). Tàn tật thứ phát ảnh hưởng đến giới hạn về các họat động hằng ngày (p= 0,007) và hạn chế tham gia vào cộng đồng (p = 0,024). Kết luận: hạn chế tham gia vào cộng đồng và giới hạn về các hoạt động hằng ngày của bệnh nhân phong tàn tật chưa có mối liên hệ. Giới tính, thể bệnh, tình trạng tàn tật ảnh hưởng đến giới hạn về các họat động hằng ngày của bệnh nhân phong tàn tật. Tàn tật thứ phát ảnh hưởng đến giới hạn về các hoạt động hằng ngày và hạn chế tham gia vào cộng đồng.

Bệnh phong do trực khuẩn M.leprae, gây suy giảm chức năng thần kinh (CNTK) và tàn tật. Chính tàn tật và biến dạng làm cho người mắc bệnh phong bị xã hội xa lánh. Số liệu của viện Da Liễu Việt Nam, 77,5% bệnh nhân phong mới năm 2009 thể nhiều tham gia[3] thì đo lường sự hạn chế tham gia vàokhuẩn (MB: Multibacillary), trong đó 40,9% bị tàn tật. Ngoài ra 74% bệnh nhân đang quản lý tại miền Nam cần chăm sóc tàn tật vì vậy phòng chống tàn tật đang là vấn đề nổi cộm.

Phân loại quốc tế về chức năng, tàn tật và sức khoẻ (ICF) của Tổ chức Y tế Thế giới đưa khái niệmchức năng gồm tất cả chức năng của cơ thể, các họat động và tham gia, tàn tật bao gồm suy giảm chức năng, giới hạn về hoạt động và hạn chế tham gia[7]. Từ đó trắc nghiệm SALSA (sàng lọc sự hạn chế về hoạt động và ý thức về sự an toàn) được nghiên cứu và công bố 2007[6]. SALSA dùng để đo lường giới hạn về các hoạt động và ý thức về sự an toàn của bệnh nhân phong, tiểu đường hay có vấn đề về thần kinh ngoại biên ở nước thu nhập thấp và đang phát triển. Trắc nghiệm đo độ đời sống xã hội của các nhóm bệnh nhân trên.
Tàn tật trong bệnh phong ảnh hưởng thế nào đến sinh hoạt hàng ngày cũng như sự hòa nhập vào xã hội của bệnh nhân chưa biết do đó chúng tôi làm nghiên cứu này với mục tiêu: Đánh giá tình trạng giới hạn về các họat động hằng ngày và hạn chế tham gia vào cộng đồng của bệnh nhân phong tàn tật tại 8 tỉnh phía Nam.