Đánh giá hiệu quả can thiệp nhằm làm giảm các yếu tố nguy cơ thừa cân – béo phì dựa vào trường học

Nghiên cứu nhằm xây dựng và đánh giá hiệu quả mô hình giáo dục truyền thông dinh dưỡng can thiệp thừa cân béo phì. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sau 9 tháng can thiệp có sự thay đổi rõ rệt kiến thức về dự phòng thừa cân béo phì và thực hành uống nước ngọt, ăn thêm vào ban đêm của học sinh tại trường can thiệp so với trường đối chứng cũng như trước và sau can thiệp. Tỷ lệ thừa cân – béo phì chung tại 2 trường can thiệp đã giảm (19,8% sau can thiệp so với 23,2% trước can thiệp). Vì vậy, nên tiến hành can thiệp thừa cân béo phì thời gian dài hơn để đánh giá hiệu quả can thiệp

Thừa cân và béo phì (TCBP) đã tăng lên đến mức báo động trong những năm gần đây và trở thành một vấn đề sức khoẻ thế giới. Người ta quan tâm đến béo phì trẻ em vì đó là mối đe dọa lâu dài đến sức khoẻ, tuổi thọ và kéo dài tình trạng béo phì đến tuổi trưởng thành [9]. Năm 2004, Lê Thị Hải nghiên cứu tại 7 quận nội thành Hà Nội cho thấy tỷ lệ thừa cân ở trẻ em 7 – 12 tuổi là 7,9%, Cao Thị Yến Thanh nghiên cứu tại thành phố Buôn Ma Thuột đưa ra tỷ lệ thừa cân – béo phì của học sinh tiểu học 6 – 11 tuổi là 10,4% [3, 7]. Một số biện pháp can thiệp đã được nhiều tác giả nghiên cứu nhằm hạ thấp tỷ lệ thừa cân và béo phì ở cộng đồng như chương trình dựa vào gia đình, dựa vào nhà trường để truyền thông, tư vấn dinh dưỡng. Việt Nam còn rất ít nghiên cứu can thiệp béo phì, tuy nhiên các can thiệp còn nặng về các biện pháp đơn lẻ. Chính vì vậy chúng tôi tiến hành xây dựng và đánh giá hiệu quả mô hình giáo dục truyền thông dinh dưỡng phối hợp nhà trường và gia đình thông qua hoạt động của nhóm “Sao đỏ hình thể đẹp” và nhóm “Sức khỏe hình thể đẹp”.
II.    ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
1.    Thiết kế
Nghiên cứu thiết kế theo phương pháp can thiệp có đối chứng tại cộng đồng.
2.    Đối tượng
–    Học sinh từ 6 – 14 tuổi.
–    Phụ huynh học sinh, giáo viên và cán bộ y tế của trường học.
3.    Chọn mẫu nghiên cứu
Chọn 4 trường thuộc 2 quận có tỷ lệ học sinh thừa cân và béo phì cao nhất. Bao gồm a) Trường can thiệp (CT): Trường tiểu học ND và Trung học cơ sở NSL thuộc quận Hoàn Kiếm b) Trường đối chứng (ĐC): Trường tiểu học HD và Trung học cơ sở GV thuộc quận Ba Đình. Tiến hành can thiệp học sinh toàn trường, chọn mẫu đại diện của 4 trường để đánh giá sau can thiệp. Kết quả chỉ phân tích những đối tượng có đầy đủ các thông số nghiên cứu.