Đánh giá hiệu quả một số biện pháp phòng chống sốt rét trong chăm sóc sức khỏe ban đầu tại huyện đảo Phú Quốc tinh Kiên Giang

Cho đến nay, ở các nước nhiệt đới, bệnh sốt rét vẫn còn là một vân đề chủ yếu trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu. Phòng chông bệnh sốt rél vẫn còn nhiều khó khăn trỏ ngại. Hàng năm trên thế giới có khoảng 300-500 triệu người mắc bệnh seit r<5i trong đó các nước Châu Phi chiếm tới 90% [132]. Bệnh sốt rét gây tử vong cao ở các nước Châu Phi, mỗi năm trôn thế giới có 1,5 – 2.7 triệu người chết vì sốt rổt, chủ yếu là trẻ cm, phụ nữ có thai, người mắc sốt rct lần đầu chưa có miễn dịch sốt rét [ 136]. Sốt rét ở nông thôn và thành ihị cũng là vấn đc quan làm ổ các nước Cháu Á và Châu Phi hiện nay. Sự giao lưu ngày càng tăng, di biên động dân sô”, phát triển kinh tế xà hội. một lượng lớn dân vào vùng có sốt rét lưu hành tạo nên sự lan truyền sốt rét ở nhiều vùng trên thế giới.

Trong những năm gần đây. xu hướng phát triển của thố giới theo định hướng chăm sóc sức khoẻ ban đầu, hướng tới sức khoẻ cộng đồng đã được md ra. Hội nghị Alma – Ata năm 1978 của Tổ chức Y tế thê” giới clà đưa ra lời kêu eọi “Sức khoe cho mọi người đến năm 2000”. Trên nguyên tắc chăm sóc sức khoẻ ban đầu có sự lồng ghép và tham gia của cộng đồng[4].

Năm 1958 Việl Nam đà tiến hành chương trình thanh toán sốt rét trên miền Bác và mở rộng ra cả nước từ năm 1976, đà đại được kết quả 10 lớn [47]|48|. Sau giai đoạn tấn công ở miền Bắc, sốt réi giảm 20 lần, ở miền Nam giảm 4 lẩn. Đến cuối năm 1970 do thiếu nguồn lực, do di biến động dân cơ trong và sau chiến tranh cùng với một số nguyên nhân khác, bệnh sốt rét dà quay trở lại ngày càng nghiêm trọng. Năm 1991 cả nước có hơn 1 triệu người mác sốt rét, trong đó có 4.646 người chết, có 144 vụ dịch sốt rét. Từ năm 1991 Việt Nam chuyển hẳn sang chiến lược phòng chống sốt rét (PCSR) và đến năm 1997 đà dại được thành công bước đầu quan trọng: Chốt do sốt rét giảm 97%, số mác sốt rét giam 59%. Tỷ lệ chết do sốt rét là 0,20/100.000 dân số chuñe, dịch sốt rét giảm 92% [7].

Tuy nền kinh tế của nước ta có bước phát triển nhưng nhìn chung điều kiện kinh tế, xã hội ở các vùng sốt rét lưu hành, đặc biệt lù các vùng xa, vùng sâu, vùng biên giới và hải đảo CÒIÌ nhiều khó khăn. Sự giao hiu của nhân dân từ vùng không có sQt rét vào vùng có sốt rét là rấl lớn và khó kiểm soát. Mạns lưới y tê’ cơ sở thuộc vùng sốt rét tuy đã được củng cô’ một hước nhưng vần còn yếu, nhâ’t là thiếu một số mạng lưới y tế thôn bản [60].

Phú Quốc là huyện đảo có sôt rét lưu hành quanh năm, các yếu tô” địa hình, dân CƯ. khí hậu ở dây thuận lợi cho muỗi phát triển và lan truyền sốt rét. Trone quá trình phòng chống sốt rét tại Phú Quốc đà dạt được những kết qủa bước đầu: Tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ nhiỗm ký sinh trùng (KST), lỷ !ệ tử vong giảm dần. Vấn đồ đặt ra là muốn duy trì các kết quả đà đạt dược để ngăn chặn SÔI rét quay trở lại, cần có nhữns biện pháp phòng chông SÔI rét bền vững. Vì vậy trong nghiên cứu. cần triển khai các biện pháp phòng chông hữu hiệu để áp dụng, tổ chức chỉ dạo hoạt động phòng chống sô’t rét tại cộng đồng là vấn đẻ cấp thiết. Chúng tôi thực hiện đồ tài “Đánh giá hiệu quả một số biện pháp phòng chống sốt rét trong chăm sóc sức khỏe ban đầu tại huyện đảo Phú Quốc tinh Kiên Giang “. Với mục tiêu nghiên cứu là:

1. Đánh giá thực trạng sốt rét ở huyện đảo Phú Quốc trước khi áp dụng các biện pháp phòng chống sốt rét với công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu.

2. Đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng chống sốt rét lồng ghép trong chăm sóc sức khoe ban đầu.

Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần làm rõ hơn một số vân đề của công tác PCSR lồng ghép trong CSSKBĐ ở cộng đồng. Chúng tôi hy vọng rằng những kết quả của đề tài còn giúp cho các cơ quan chức năng tiến hành soạn thảo ra các chiến lược PCSR là hợp thành của chính sách quốc gia để áp dụng lĩnh vực này tron£phạm vi cả nước.