ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU ĐIỀU TRỊ NHIỄM KHUẨN HUYẾT NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN TRONG 6 GIỜ ĐẦU THEO HƯỚNG DẪN “CHIẾN DỊCH HỒI SỨC NHIỄM KHUẨN HUYẾT NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN”

LUẬN VĂN THẠC SỸ Y HỌC ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU ĐIỀU TRỊ NHIỄM KHUẨN HUYẾT NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN TRONG 6 GIỜ ĐẦU THEO HƯỚNG DẪN “CHIẾN DỊCH HỒI SỨC NHIỄM KHUẨN HUYẾT NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN”.Từ lâu, nhiễm khuẩn huyết là một trong những thách thức của y học. Tại Hoa Kỳ, đây là 1 trong 10 nguyên nhân tử vong hàng đầu, tỷ lệ từ 23% đến 46% tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh [15], trong đó, tỷ lệ tử vong trong thời gian ngắn nhiều hơn 20% [16], [143]. Với 500 trường hợp tử vong mỗi ngày, tương đương tỷ lệ tử vong của nhồi máu cơ tim cấp [104]. Mỗi năm có thêm khoảng 750.000 trường hợp nhiễm khuẩn huyết nặng [15], nhiều hơn tổng của các bệnh suy tim sung huyết, ung thư vú, ung thư đại tràng và AIDS [104] và ngày càng tăng dần [71]. Ước tính tại Châu Âu và Châu Úc có khoảng 51-206 trường hợp/100.000 người dân [104]. Riêng tại khoa Hồi sức tích cực, tỷ lệ này chiếm hơn 30% [154].

Tại khoa Cấp cứu, tỷ lệ bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn nhập khoa là 20,5% , ngày càng tăng dần [56], [121]. Do đó, nhiễm khuẩn huyết nặng là một vấn đề sức khỏe toàn cầu cần giải quyết. Năm 2003, sự ra đời của hướng dẫn lâm sàng “Chương trình toàn cầu về kiểm soát nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn (SSC)” bao gồm 2 gói điều trị: hồi sức ban đầu theo mục tiêu trong 6 giờ đầu tại khoa Cấp cứu và điều trị nâng cao tại khoa Hồi sức tích cực; cùng với những tiến bộ trong chuyên ngành Hồi sức Cấp cứu những năm sau đó đã góp phần làm giảm tỷ lệ tử vong của bệnh [98], [16], [120], [119], [145], [33], [53].
Tuy nhiên, theo nghiên cứu của Phua, J. thực hiện năm 2009 ở các nước Châu Á (trong đó có 3 bệnh viện của Việt Nam), cho thấy tỷ lệ tử vong của bệnh vẫn còn cao (44.5%) và sự tuân thủ hướng dẫn lâm sàng này thấp (7.6% ) [115]. Năm 2014, tại Bệnh viện Chợ Rẫy có báo cáo sơ bộ của T. T. Trà [6] ghi nhận tỷ lệ tuân thủ và hiệu quả điều trị này vẫn còn thấp tại khoa Cấp cứu, nhưng không có số liệu cụ thể.
Vì vậy, chúng tôi thực hiện nghiên cứu này nhằm xác định sâu sát hơn tỷ lệ tuân thủ phác đồ điều trị của Chương trình toàn cầu về hồi sức nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn (SSC-2012)”, đánh giá kết quả điều trị nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn tại khoa Cấp cứu.
Câu hỏi nghiên cứu:
Kết quả điều trị nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn tại khoa Cấp cứu – Bệnh viện Chợ Rẫy theo hướng dẫn lâm sàng “Chương trình toàn cầu về hồi sức nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn trong 6 giờ đầu (SSC – 2012)”.
Mục tiêu tổng quát:
Kết quả điều trị nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn tại khoa Cấp cứu – Bệnh viện Chợ Rẫy theo hướng dẫn lâm sàng “Chương trình toàn cầu về hồi sức nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn trong 6 giờ đầu (SSC – 2012)”.
Mục tiêu chuyên biệt:
1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn nhập khoa Cấp cứu – Bệnh viện Chợ Rẫy trong 6 giờ đầu.
2. Xác định tỷ lệ đạt mục tiêu điều trị theo hướng dẫn lâm sàng SSC–2012 của bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn được điều trị tại khoa Cấp cứu – Bệnh viện Chợ Rẫy trong 6 giờ đầu.
3. Nhận xét kết quả điều trị của bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn nhập khoa Cấp cứu – Bệnh viện Chợ Rẫy

MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
DANH MỤC HÌNH Trang
ĐẶT VẤN ĐỀ……………………………………………………………………………………… 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU………………………………………………….. 3
1.1 ĐẠI CƯƠNG: …………………………………………………………………………….. 3
1.2 DỊCH TỄ HỌC – NGUYÊN NHÂN:…………………………………………….. 4
1.3 SINH LÝ BỆNH: ……………………………………………………………………….. 6
1.4 ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG: ………………………………………………………….. 10
1.5 THANG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ ĐỘ NẶNG: …………………………………….. 11
1.6 TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN: …………………………………………………… 14
1.7 CHƯƠNG TRÌNH TOÀN CẦU VỀ HỒI SỨC NHIỄM KHUẨN
HUYẾT NẶNG VÀ SỐC NHIỄM KHUẨN ……………………………………… 17
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………….. 24
2.1 Đối tượng nghiên cứu: ……………………………………………………………….. 24
2.2 Phương pháp nghiên cứu: …………………………………………………………… 25
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU………………………………………………. 31
3.1 Đặc điểm về lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân nhiễm khuẩn
huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn: ……………………………………………………….. 31
3.2 Tỷ lệ đạt mục tiêu sau 6 giờ đầu theo hướng dẫn lâm sàng SSC-2012
của bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn:………………. 41
3.2.1 Mục tiêu sau 3 giờ:………………………………………………………………. 41
.
.iii
3.2.2 Mục tiêu sau 6 giờ:………………………………………………………………. 42
3.2.3 Các mục tiêu khác:………………………………………………………………. 43
3.3 Kết quả điều trị bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm
khuẩn: ……………………………………………………………………………………………. 44
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN…………………………………………………………………… 53
4.1 Đặc điểm về lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân nhiễm khuẩn
huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn: ……………………………………………………….. 53
4.2 Tỷ lệ đạt mục tiêu sau 6 giờ đầu theo hướng dẫn lâm sàng SSC-2012
của các bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn:…………. 63
4.2.1 Mục tiêu sau 3 giờ:………………………………………………………………. 63
4.2.2 Mục tiêu sau 6 giờ:………………………………………………………………. 65
4.2.3 Các mục tiêu khác:………………………………………………………………. 68
4.3 Kết quả điều trị bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm
khuẩn: ……………………………………………………………………………………………. 70
4.4 Hạn chế của đề tài: …………………………………………………………………….. 75
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN …………………………………………………………………… 76
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Phụ lục 1: Bảng câu hỏi nghiên cứu
Phụ lục 2: Thang điểm APACHE II
Phụ lục 3: Thang điểm SOFA
Phụ lục 4: Thang điểm MEDS
Phụ lục 5: Danh sách bệnh nhân

DANH MỤC BẢNG
Trang
Bảng 1-1 Hướng dẫn điều trị nhiễm khuẩn huyết nặng và sốc nhiễm khuẩn. 19
Bảng 1-2 So sánh những nghiên cứu gần đây…………………………………………. 22
Bảng 2-3 Định nghĩa biến ……………………………………………………………………. 26
Bảng 2-4 Định nghĩa biến ……………………………………………………………………. 26
Bảng 2-5 Định nghĩa biến ……………………………………………………………………. 28
Bảng 3-6 Đặc điểm dân số …………………………………………………………………… 31
Bảng 3-7 Thời gian điều trị………………………………………………………………….. 33
Bảng 3-8 Tình trạng bệnh lý ………………………………………………………………… 35
Bảng 3-9 Thành phần thuốc vận mạch…………………………………………………… 37
Bảng 3-10 Các xét nghiệm huyết học ……………………………………………………. 38
Bảng 3-11 Đặc điểm của kết quả xét nghiệm sinh hóa máu……………………… 39
Bảng 3-12 Đặc điểm của kết quả khí máu động mạch: ……………………………. 40
Bảng 3-13 Đặc điểm cấy máu trong thời gian nằm bệnh viện: …………………. 40
Bảng 3-14 Mục tiêu sau 3 giờ:……………………………………………………………… 41
Bảng 3-15 Mục tiêu sau 6 giờ ………………………………………………………………. 42
Bảng 3-16 Các mục tiêu khác ………………………………………………………………. 43
Bảng 3-17 Kết quả tử vong ………………………………………………………………….. 44
Bảng 3-18 Kết quả thời gian điều trị……………………………………………………… 45
Bảng 3-19 Mối tương quan giữa từng yếu tố chung và tử vong………………… 45
Bảng 3-20 Mối tương quan giữa từng yếu tố lâm sàng và tử vong ……………. 47
Bảng 3-21 Mối tương quan giữa từng yếu tố cận lâm sàng và tử vong………. 48
Bảng 3-22 Mối tương quan giữa yếu tố tuân thủ điều trị và tử vong …………. 50
Bảng 4-23 So sánh với các nghiên cứu khác về nguồn nhiễm khuẩn: ……….. 55
Bảng 4-24 So sánh thang điểm APACHE II với các nghiên cứu khác……….. 56
Bảng 4-25 So sánh thang điểm SOFA với các nghiên cứu khác ……………….. 56
.
.vii
Bảng 4-26 So sánh thang điểm MEDS với các nghiên cứu khác ………………. 57
Bảng 4-27 So sánh số cơ quan suy với các nghiên cứu khác ……………………. 57
Bảng 4-28 So sánh tỷ lệ nhóm vi khuẩn, nấm phân lập được …………………… 62
Bảng 4-29 So sánh các nhóm vi khuẩn phân lập được …………………………….. 63
Bảng 4-30 So sánh mục tiêu sau 3 giờ…………………………………………………… 64
Bảng 4-31 So sánh lượng dịch truyền……………………………………………………. 65
Bảng 4-32 So sánh mục tiêu sau 6 giờ…………………………………………………… 65
Bảng 4-33 So sánh các mục tiêu khác……………………………………………………. 68
Bảng 4-34 So sánh mục tiêu lactat máu…………………………………………………. 69
Bảng 4-35 Tỷ lệ tử vong ……………………………………………………………………… 70
Bảng 4-36 So sánh thời gian điều trị với các nghiên cứu khác …………………. 7