ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ GÃY XƯƠNG ĐÒN BẰNG NẸP TẠO HÌNH
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ GÃY XƯƠNG ĐÒN BẰNG NẸP TẠO HÌNH
Phạm Đình Vinh, Lê Nghi Thành Nhân
Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế
TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Gãy xương đòn là loại gãy xương thường gặp ở đai vai và chi trên. Trước đây chủ yếu là điều trị bảo tồn, tuy nhiên những nghiên cứu gần đây cho thấy nguy cơ khớp giả khá cao với phương pháp điều trị này đối với một số kiểu gãy. Chỉ định điều trị phẫu thuật kết hợp xương bên trong ngày càng mở rộng. Do đó, để đánh giá vai trò thực sự của phương pháp kết hợp xương trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu với 2 mục tiêu: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của gãy xương đòn và đánh giá kết quả điều trị gãy xương đòn bằng nẹp tạo hình.
Đối tượng và PPNC: Tại khoa Chấn Thương Chỉnh hình Lồng Ngực Bệnh viện Đại học Y Dược Huế và Trung tâm Chấn Thương Chỉnh Hình Bệnh viện Trung ương Huế từ tháng 4 năm 2011 đến tháng 6 năm 2012 chúng tôi tiến hành phẫu thuật kết hợp xương bằng nẹp tạo hình cho 102 bệnh nhân với 103 xương đòn bị gãy.
Kết quả: Tuổi trung bình của bệnh nhân là 32±12,9. Nguyên nhân gây gãy xương chủ yếu là tai nạn giao thông (72,8%) với cơ chế gián tiếp chiếm 83,5%. 50,5% các trường hợp gãy phức tạp nhiều mảnh. 88 trường hợp (85,4%) gãy ở vị trí 1/3 giữa. Kết quả sau 3 tháng có 92/95 trường hợp có can xương. Sau 6 tháng có 84/84 trường hợp đều liền xương. Chức năng khớp vai sau 3 tháng đạt 88,5 điểm và sau 6 tháng đạt 96,2 điểm theo thang điểm Constant-Murley.
Kết luận: kết hợp xương đòn bằng nẹp tái tạo đạt hiệu quả liền xương tốt và giúp bệnh nhân nhanh phục hồi chức năng của khớp vai.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Gãy xương đòn là loại gãy xương thường gặp nhất ở vùng vai và chi trên, chiếm 10% ở các loại gãy xương, xảy ra ở mọi lứa tuổi. Nguyên nhân thường gặp là ngã đập vai hoặc chống tay xuống nền cứng. Trong đó, chủ yếu do cơ chế chấn thương gián tiếp chiếm 80% [3].
Đây là loại gãy xương đơn giản, ít nguy hiểm, dễ nắn do xương nằm dưới da và dễ liền. Tuy nhiên vấn đề điều trị còn nhiều bàn cải. Theo kinh điển, gãy xương đòn đồng nghĩa với điều trị bảo tồn với rất nhiều phương pháp khác nhau và đều đạt hiệu quả khá tốt [5]. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây của Neer (1960) và Rowe 91968), Nowak (2004), Robinson và Cairns (2004), Anderson (2003) [5] cho thấy trong những trường hợp gãy đầu ngoài xương đòn hoặc gãy di lệch chồng ngắn trên 2cm, gãy phức tạp…có nguy cơ chậm liền, khớp giả hoặc tạo can chèn ép bó mạch dưới đòn nên chỉ định điều trị phẫu thuật ngày càng mở rộng.
Trong phẫu thuật, nhiều kỹ thuật và phương tiện kết hợp xương khác nhau được sử dụng như nẹp vít, đinh nội tủy, khung cố định ngoài… Sự lựa chọn tùy thuộc vào kiểu gãy, kinh nghiệm và thói quen của phẫu thuật viên cũng như điều kiện về trang thiết bị có sẵn ở từng cơ sở điều trị. Trong đó, phương pháp phẫu thuật xương đòn bằng nẹp tạo hình giúp nắn chỉnh hoàn hảo cấu trúc giải phẫu của xương đồng thời bất động vững ở gãy đã được nhiều nơi áp dụng. Nhưng một số nghiên cứu lại không ủng hộ cho nẹp tạo hình do nguy cơ gãy nẹp sau phẫu thuật.
Tại khoa ngoại Chấn thương chỉnh hình của Bệnh viện Đại học Y Dược Huế và Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình bệnh viện Trung ương Huế đã áp dụng điều trị gãy xương đòn bằng nẹp tạo hình trong vài năm gần đây. Để đánh giá vai trò thực sự của phương pháp kết hợp xương trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu nay với 2 mục tiêu: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của gãy xương đòn và đánh giá kết quả điều trị gãy xương đòn bằng nẹp tạo hình.
Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn, cũng như mở ra con đường nghiên cứu, tiếp cận được luồng thông tin hữu ích và chính xác nhất