ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH NHÓM MACROLIDE LIỀU THẤP KÉO DÀI TRÊN BỆNH VIÊM MŨI XOANG MẠN TÍNH CÓ POLYP ĐÃ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT NỘI SOI MŨI XOANG

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH NHÓM MACROLIDE LIỀU THẤP KÉO DÀI TRÊN BỆNH VIÊM MŨI XOANG MẠN TÍNH CÓ POLYP ĐÃ ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT NỘI SOI MŨI XOANG
Phan Thị Thanh Hoa1, Nguyễn Quang Trung2, Hồ Mạnh Phương3
1 Bệnh viện Quân Y 354
2 Trường ĐH Y Hà Nội
3 Trường ĐH Y Cần Thơ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị kháng sinh nhóm Macrolide liều thấp kéo dài trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính có polyp đã điều trị phẫu thuật nội soi mũi xoang. Phương pháp:  Tổng quan luận điểm, chúng tôi sử dụng dữ liệu trên Pubmed, Cochrane và Embase để đánh giả kết quả điều trị của liệu pháp kháng sinh nhóm Macrolide liều thấp kéo dài có làm giảm tình trạng tái phát polyp trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính có polyp đã điều trị phẫu thuật nội soi. Kết quả: có 7 nghiên cứu trong đó 5 nghiên cứu thử nghiệm ngẫu nhiên có nhóm chứng và 2 nghiên cứu tiến cứu mô tả từng ca có so sánh trước và sau điều trị gồm 448 bệnh nhân trong tổng quan này, thời gian nghiên cứu 10 năm gần đây, kháng sinh dùng trong nghiên cứu là Clarythromycin và Azithromycin, dùng nửa liều và kéo dài 4 tuần đến 24 tuần; có 6 nghiên cứu có thấy cải thiện thang điểm SNOT 20/22 với p<0.05; 5 nghiên cứu thấy có cải thiện chỉ số nội soi Lund- Kenedy với p< 0.05; chỉ hai nghiên cứu đánh giá qua thang điểm CT Lund – Mackay đều thấy cải thiện với p< 0.05; 4 nghiên cứu đánh giá sự có mặt bạch cầu ái toan trong mô, IgE trong huyết thanh và trong dịch tiết mũi thấy liệu thấy liệu pháp Macrolide hiệu quả ở những bệnh nhân có IgE thấp. Kết luận: Điều trị kháng sinh nhóm Macrolide liều thấp kéo dài trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính có polyp sau phẫu thuật nội soi mũi xoang làm cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như giảm tái phát polyp, đặc biệt ở bệnh nhân có IgE thấp.

Viêm mũi xoang mạn tính có polyp là bệnh lý thường  gặp trong chuyên khoa tai mũi họng  với tỷlệmắc  bệnh  chiếm  khoảng  5%  dân  sốvà chiếm 20-30% bệnh lý viêm mũi xoang mạn tính. Điều trịviêm mũi xoang mạn tính có polyp bằng thuốc  corticoid  toàn  than,  tại  chỗvà  phẫu  thuật đều  không  đảm  bảo  kiểm  soát  vĩnh  viễn  hoặc chữa  khỏi  lâu  dài,  tỷlệtái phát còn cao. Năm 2006, Wallwork B và cộng sựđã làm thửnghiệm lâm sàng đầu tiên có đối  chứng  cho  thấy  sựcải thiện  bệnh  khi  dùng  Macrolide  liều  thấp  kéo  dài trong điều trịviêm mũi xoang mạn tính, đặc biệt là bệnh nhân có IgE thấp. Các kháng sinh nhóm Macrolide  ngoài  khảnăng kháng khuẩn  còn  có khảnăng điều  biến  hệmiễn  dịch  phản ứng, ức chếsựhình  thành  polyp,  phá  vỡmàng  Biofilm của  vi  khuẩn  và  có  tác  dụng  bảo  vệniêm  mạc đường  hô  hấp.  Việc  sửdụng  kháng  sinh  nhóm Macrolide  liều  thấp  kéo  dài  sau  phẫu  thuật  nội soi viêm mũi xoang mạn tính có polyp đang được nghiên  cứu  và  đã  có  những  kết  quảđáng  kểtrong việc giảm sựtái phát polyp mũi. Đểcó cái nhìn  tổng  quan  vềviệc điều  trịliệu  pháp  kháng sinh  nhóm  Macrolid  liềuthấp  kéo  dài  sau  phẫu thuật nội soi viêm mũi xoang mạn tính có polyp, nên chúng tôi làm đềtài này với mục đích phân tích  kết  quảđiều  trịkháng  sinh  nhóm  Macrolide liều thấp kéo dài trên bệnh nhân viêm mũi xoang mạn tính có polyp đã điều trịphẫu thuật nội soi mũi xoang của các tác giảtrên thếgiới