Đánh giá kết quả điều trị loạn thị bằng Laser Excimer theo phương pháp Lasik

Loạn thị là một trong những tật khúc xạ hay gặp, và thường phối hợp với tật cận thị hay viễn thị, là một tật khúc xạ gây khó khăn nhất cho việc điều trị chỉnh kính cũng như phẫu thuật.

Theo một nghiên cứu của Mỹ công bố trong Archives of Ophthalmology năm 2003, gần 3 trong 10 trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 17 bị loạn thị [38]. Một nghiên cứu năm 2005 của Brazil phát hiện ra rằng 34% số học sinh trong một thành phố bị loạn thị [34]. Về tỷ lệ loạn thị ở người lớn, một nghiên cứu năm 2004 tại Bangladesh cho thấy gần 1/3 (32,4%) những người trên 30 tuổi bị loạn thị [25]. Tại Việt Nam, theo Hoàng Ngọc Chương (2010) giảm thị lực do tật khúc xạ là 21,5%. Trong các tật khúc xạ thì cận thị chiếm 79,7%, loạn thị chiếm 14% và viễn thị chiếm 6,3% [4].

Bên cạnh những phương pháp truyền thống như đeo kính gọng hoặc kính tiếp xúc, có rất nhiều người có nhu cầu điều trị vĩnh viễn loạn thị mà không phải đeo kính. Phẫu thuật chính là giải pháp cho những người muốn có thị lực rõ ràng ở mọi thời điểm mà không lệ thuộc vào kính. Phẫu thuật giúp họ có thể tham gia tích cực hơn vào xã hội với những loại công việc trước đây họ không thể thực hiện do những hạn chế về chức năng thị giác.

Năm 1995, Photorefractive keratectomy (PRK) mở ra kỷ nguyên của phẫu thuật khúc xạ với phương pháp laser bề mặt. Năm 1991, Laser in situ keratomileusis (LASIK) được nghiên cứu và áp dụng thành công trên người. Với những ưu thế vượt trội, Lasik đã đưa ra một tiêu chuẩn điều trị khác hẳn. Được áp dụng vào Việt Nam từ năm 2000, phẫu thuật Lasik ngày nay đã trở nên phổ biến và ưa chuộng nhất. Phẫu thuật Lasik có hiệu quả cao, an toàn, chính xác, hồi phục nhanh, có nhiều ưu điểm hơn các loại phẫu thuật khúc xạ khác, tỷ lệ biến chứng ít.

Trên thế giới đã có rất nhiều báo cáo kết quả phẫu thuật điều trị tật khúc xạ loạn thị theo phương pháp Lasik như: Seong Joo Shin [54], César Albarrán-Diego [28], ồmur ồ. Uẹakhan [46], Maria Clara Arbelaez [44], Saeed Payvar [52]. Tại Việt Nam có một số báo cáo cho thấy tính an toàn và hiệu quả của phương pháp lasik: Cung Hồng Sơn [11] Nghiên cứu phẫu thuật điều trị viễn thị bằng Laser Excimer theo phương pháp Lasik, Nguyễn Xuân Hiệp [7] Nghiên cứu hiệu quả điều trị tật khúc xạ bằng Laser Excimer, Trần Hải Yến, Phan Hồng Mai [17] Điều trị cận thị nặng bằng Lasik. Để tìm hiểu và đi sâu đánh giá hiệu quả, an toàn, độ chính xác của Laser Excimer trong điều trị loạn thị chúng tôi thực hiện đề tài:

“Đánh giá kết quả điều trị loạn thị bằng Laser Excimer theo phương pháp Lasik“.

Nhằm hai mục tiêu:

1. Đánh giá kết quả phẫu thuật loạn thị bằng Laser Excimer theo phương pháp Lasik.

2. Nhận xét một số biến chứng và một số yếu tố liên quan đến kết quả phẫu thuật.

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chương 1: TỔNG QUAN 14

1.1. Loạn thị 14

1.1.1. Khái niệm loạn thị 14

1.1.3. Loạn thị không do giác mạc 18

1.1.4. Triệu chứng loạn thị 18

1.1.5. Tiến triển của loạn thị 18

1.1.6. Các phương pháp phát hiện loạn thị 19

1.2. Đặc điểm cấu trúc hình thái của giác mạc 21

1.2.1. Hình dạng và kích thước 21

1.2.2. Công suất khúc xạ của giác mạc 21

1.2.3. Độ dày giác mạc 22

1.2.4. Đặc điểm cấu trúc mô học của giác mạc 22

1.3. Các phương pháp điều trị loạn thị 23

1.3.1. Phương pháp dùng kính 23

1.3.2. Phương pháp rạch giác mạc 23

1.3.3. Phẫu thuật đắp ghép giác mạc 24

1.3.4. Tạo hình giác mạc bằng nhiệt 25

1.3.5. Phương pháp phẫu thuật nội nhãn 26

1.4. Laser excimer trong phẫu thuật khúc xạ 27

1.4.1. Lịch sử phát triển của laser excimer và phẫu thuật khúc xạ bằng

laser excimer 27

1.4.2. Đặc điểm vật lý của laser excimer trong phẫu thuật khúc xạ 27

1.4.3. Cấu tạo của máy Laser excimer 28

1.4.4. Nguyên lý của phẫu thuật Lasik điều trị loạn thị 30

1.4.5. Các biến chứng của phẫu thuật Lasik 32

1.5. Tình hình nghiên cứu trên thế giới và tại Việt Nam 36

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 38

2.1. Đối tượng nghiên cứu 38

2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân 38

2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ 38

2.2. Phương pháp nghiên cứu 38

2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 38

2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu 39

2.2.3. Phương tiện nghiên cứu 39

2.2.4. Cách thức tiến hành nghiên cứu 40

2.3. Xử lý và phân tích số liệu 46

2.4. Khía cạnh đạo đức của đề tài 46

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 47

3.1. Đặc điểm bệnh nhân trước phẫu thuật 47

3.1.1. Đặc điểm chung 47

3.1.2 Tuổi bệnh nhân 47

3.1.3. Thị lực trước mổ 47

3.1.4. Khúc xạ cầu tương đương trước mổ 48

3.1.5. Khúc xạ trụ trước mổ 49

3.1.6. Độ loạn thị trung bình theo giới 49

3.1.7. Độ loạn thị theo nhóm tuổi 50

3.1.8. Mối liên quan của độ dầy giác mạc trung tâm với loạn thị 50

3.1.9. Đặc điểm trục nhãn cầu trước mổ 51

3.1.10. Công suất khúc xạ giác mạc trước phẫu thuật 51

3.1.11. Nhãn áp trước phẫu thuật 52

3.2. Kết quả phẫu thuật 52

3.2.1. Kết quả chủ quan 52

3.2.2. Kết quả thị lực 53

3.2.3. Kết quả khúc xạ 56

3.3. Các biến chứng của phẫu thuật 59

3.3.1. Biến chứng trong mổ 59

3.3.2. Biến chứng sau mổ 59

3.4. Các yếu tố liên quan đến phẫu thuật và kết quả phẫu thuật 59

3.4.1. Nhãn áp 59

3.4.2. Khúc xạ giác mạc 60

3.4.3. Độ dày giác mạc trung tâm 61

Chương 4: BÀN LUẬN 62

4.1. Đặc điểm bệnh nhân trước mổ 62

4.1.1. Tuổi 62

4.1.2. Giới 63

4.1.3. Thị lực trước mổ 63

4.1.4. Trục nhãn cầu trước mổ 64

4.2. Kết quả phẫu thuật loạn thị bằng laser excimer theo phương pháp Lasik. 65

4.2.1. Ý kiến bệnh nhân 65

4.2.2. Kết quả thị lực 65

4.2.3. Kết quả khúc xạ 68

4.3. Bàn luận về một số biến chứng 71

4.3.1. Trong mổ 72

4.3.2. Sau mổ 72

4.4. Bàn luận các yếu tố liên quan đến phẫu thuật và kết quả phẫu thuật.. 74

4.4.1. Tư vấn trước mổ 74

4.4.2. Tuổi phẫu thuật 74

4.4.3. Độ dày giác mạc trung tâm 74

4.4.4. Công xuất khúc xạ giác mạc 75

4.4.5. Nhãn áp 76

4.4.6. Hạn chế các biến chứng của phẫu thuật 77

KÉT LUẬN 79

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC